چند سالی است که سرو کله یک اسباب بازی جذاب و جدید در کشور پیدا شده است.این اسباب بازی علاوه بر جذابیت دارای قیمت ارزان می باشد و ایجاد اشتغال فراوانی به صورت مستقیم و غیر مستقیم نموده است.
بعلاوه بازارهای صادراتی آن درکشورهای همسایه نظیر عراق و افغانستان باز شده است و به این کشورها صادر میگردد.
از دید تاریخی اسلایم اولین بار توسط شرکت ماتل Mattle امریکا ساخته و به بازار عرضه گردید
اخیرا اخباری مبنی بر سمی و سرطان زا بودن آن شنیده می شود اما ایا اسلایم واقعا سمی و سرطان زاست؟
ترکیبات شیمیایی اسلایم چیست؟:
ترکیبات اصلی انواع اسلایم پلی ساکارید گوارگام ویا ترکیبات شامل پلی وینیل الکل و سدیم تترا بورات می باشد.
بعلاوه از مواد رنگی ونیز مواد معطر ونیز افزودنی های نرم کننده برای تولید اسلایم استفاده می شود.
آیا ترکیبات موجود در اسلایم سرطان زا و سمی هستند؟
ابتدا نگاهی به کاربرد مواد تشکیل دهنده اسلایم در مواد مصرفی روزانه بیندازیم.
- آب : 93 درصد از اسلایم را آب تصفیه شده تشکیل داده است.
- گوارگام:
گوارگام یک افزودنی خوراکی است که مصارف بسیار زیادی در صنعت مواد غذایی، دارویی و آرایشی دارد .
این جسم یک فیبر غذایی گرفته شده از نوعی لوبیای خوشهای (گیاه گوار) در هند است؛ و بیشتر در پاکستان و هندوستان و ایالات متحده آمریکا تولید میشود.
بعنوان تغلیظ کننده در تولید بستنی ، دسر های سرد، محصولات پخت شده مثل کیک و کلوچه، انواع سس، لبنیات، انواع نوشیدنی، فرآورده های کنسرو شده، انواع مربا و..... استفاده می شود.
- پلی وینیل الکل:
پلی وینیل الکل یکی ازپلیمرهای پر کاربرد در صنایع غذایی، پزشکی، بسته بندی، چسب و ... می باشد.
لنزهای چشمی، تولید کیسه های پلاستیکی تجزیه پذیر، تولید ماسک های لایه بردار صورت، ساخت غضروف های تعویضی و....... از کاربردهای پلی وینیل الکل می باشد.
- بوراکس:
بوراکس یا سدیم تترا بورات کاربردهای فراوانی در تولید مواد ارایشی و بهداشتی دارد
برخی کاربردهای بوراکس عبارتند از :
تولید مایعات و پودرهای لباسشویی(تا بیش از 7 درصد) ،سفید کننده دندان، ، تولید لعاب و شیشه، استفاده در تولید دارو و ... و جالب توجه اینکه بعنوان افزودنی با شماره E285بعنوان قوام دهنده در مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرد.
با یک نگاه ساده به کاربردهای مواد اولیه اسلایم در سایر محصولات مصرفی روزانه می توان گفت که اسلایم نمی تواند سمی و خطرناک باشد.
اما ملاک سمیت و یا خطر یک ماده و یا ترکیب شیمیایی چیست؟
هر ماده شیمیایی دارای یک برگه مشخصات ایمنی یا SDS(safety data sheet) می باشد.
این برگه دارای 16 ایتم است که در آن کلیه اطلاعات ایمنی مرتبط با ماده شیمیایی در آن نوشته شده است. ایتم 11 این برگه اطلاعات مرتبط با سم شناسی فراورده می باشد.
هر ماده شیمیایی دارای 4 خطر عمده است که عبارتند از :
بلعیدن، تنفس، تماس پوستی و تماس با چشم
معیار اندازه گیری سمیت هر ماده شیمیایی با فاکتور LD50 تعیین می گردد.
Median lethal doselمتوسط دوز کشنده که به صورت LD50 نشان داده میشود، عبارت است از مقدار معینی از یک چسم که اگر روی یک عده از حیوانات آزمایشگاهی مورد مصرف قرار گیرد بهطور متوسط ۵۰ درصد آنان را از بین میبرد.
هرچه مقدار LD50 ۵۰ بزرگتر باشد سمیت ماده کمتر است. LD50 بر حسب میلیگرم بر کیلوگرم وزن بدن حیوان استفاده شده برای تعیین درجه سمیت بیان میشود.
مطابق با طبقه بندی تعیین شده در سم شناسی :
LD50 صفر تا 50 دهانی و 0 تا 200 میلیگرمدرکیلوگرم از راه پوست بسیار سمی
LD50 51 تا 500 از راه دهانی و 201 تا 2000 میلیگرم در کیلوگرم از راه پوست سم با خطر متوسط
LD50 501 تا 5000 از راه دهان و 2000 تا 20000 میلیگرم در کیلوگرم از راه پوست سم کم خطر
LD50 بیش از 5000 از راه دهان و بیش از 20000 میلیگرم درکیلوگرم از راه پوست سم بی خطر محسوب می شود.
با مراجعه به برگه اطلاعات ایمنی مواد اولیه اسلایم به نتایج زیر خواهیم رسید
LD50برای بوراکس معادل دهانی 5000 و پوستی 10000 میلیگرم در کیلوگرم است
LD50 برای پلی وینیل الکل دهانی بیش از 5000 و پوستی 7490 میلیگرم در کیلوگرم می باشد
LD50 برای گوارگام از راه دهان 6770 میلی گرم در کیلوگرم و برای پوستی اطلاعاتی موجود نیست.
بنابر این بوراکس ، پلی وینیل الکل و گوارگام جزوسموم بی خطر از راه بلعیدن می باشند و از دیدگاه پوستی جزوسموم کم خطر هستند.
برگه اطلاعات ایمنی این مواد را می توانید از لینک های زیر دانلود کنید
https://beta-static.fishersci.com/content/dam/fishersci/en_US/documents/programs/education/regulatory-documents/sds/chemicals/chemicals-p/S25473.pdf
https://beta-static.fishersci.com/content/dam/fishersci/en_US/documents/programs/education/regulatory-documents/sds/chemicals/chemicals-g/S25346.pdf
https://beta-static.fishersci.com/content/dam/fishersci/en_US/documents/programs/education/regulatory-documents/sds/chemicals/chemicals-s/S25537.pdf
بهتر است بدانید که LD50 برای نمک طعام که به صورت روزانه مصرف میکنید از راه دهانی 3000 میلی گرم درکیلوگرم میباشد وبعبارتی سمیت نمک طعام از بوراکس بیشتر است.
اما داستان سرطان زا بودن اسلایم از کجا شروع شد؟
اصل داستان از اظهارات یکی از تولید کنندگان خمیر بازی در یک رپرتاز تلوزیونی آغاز گردید.
و این تولید کننده که مشخص نیست از چه تخصصی برخوردار است با ایجاد هراس در دل مردم به خطراتی نظیر سرطان زا بودن، اسهال و استفراغ و کم هوشی و .... اشاره نمود تا بتواند رقیب جدی خمیر بازی های تولیدی اش را از میدان خارج کند.
گرچه مستندات علمی ادعاهای این فرد را تایید نمی کند اما به صورت رسانه ای به آن دامن زده شد و این هراس هنوز وجود دارد و عملا درصد بالایی از اشتغال و ارزش افزوده مستقیم و غیر مستقیم و نیز یک کالای صادراتی در حال حذف از بازار است.
حداکثرمیران بوراکس موجود در یک اسلایم تا سطح کمتر از یک دهم درصد است بعبارتی در یک بسته اسلایم 250 گرمی حداکثر 2300 میلی گرم بوراکس موجود است که با توجه به اطلاعات سم شناسی یک کودک 20 کیلوگرمی باید حداقل 43 بسته اسلایم 250 گرمی را بخورد تا از دیدگاه سم شناسی مسموم شود که عملا چنین اتفاقی هیچگاه رخ نخواهد داد و یا در یک بسته اسلایم 250 گرمی باید حداقل 200 گرم بوراکس موجود باشد تا از دیدگاه پوستی خطر در حد ضعیف ایجاد کند که این امر نیز از محالات است.
بعلاوه اگر فرض بر ادعاهای مطرح شده باشد و بوراکس را سرطان زا بدانیم از همین امروز باید مصرف شوینده هایی مانند پرسیل که تا 5 درصد وزنی بوراکس دارد و بسیاری از شوینده های دیگرو نیز ماسک های لایه بردار پوستی و بسیاری از کرم ها و سایر لوازم بهداشتی و ارایشی موجود در بازار جمع اوری و معدوم شوند و تولید آنها ممنوع گردد.
البته فرض بر تولید محصول استاندارد توسط متخصصین این امر می باشد و بدیهی است مانند سایر فراورده هایی مانند انواع غذا و شوینده و لوازم بهداشتی و اسباب بازی و ... که امکان تقلب در آن است برخی تولید کنندگان سود جو نیز با استفاده از رنگ های نساجی و سایر مواد خطر افرین در اسلایم اقدام به تولید محصول خطرناک می نمایند.
درهر صورت لازم است که توسط متخصصین امربا دلایل علمی این اسباب بازی ارزیابی شود تا خیال تولید کنندگان و نیر مصرف کنندگان راحت شود.
از دید تخصصی و سم شناسی چنانچه اسلایم با مواد اولیه مرغوب و استاندارد و بهداشتی تولید شود یک اسباب بازی کاملا بی خطر است.
دیدگاه تان را بنویسید