لاله و بیماری کرونا در تاجیکستان

یلمی برایم فرستاد از شادی پزشکانی که مداوای چندین بیمار کرونایی افغان و تاجیک را با موفقیت به پایان رسانده بودند. بیمارهای افغان روانه کشورشان شده بودند و روپوش‌سفیدها بدون ماسک و خوشحال از پایان یک دوره سخت دست می‌زدند. اما هم‌زمان خبر می‌رسد که تعداد مبتلایان به کرونا در کشور تاجیک افزایش یافته است. این فیلم را یکی از آشنایان فرستاده بود که از او درباره کرونا در تاجیکستان پرسیده بودم. 30 آوریل بود که نخستین بیمار در تاجیکستان شناسایی شد و پنجم می بود که دولت این کشور پذیرفت این بیماری به تاجیکستان رسیده است.  گسترش ویروس کرونا اتفاقی بود که از اواخر پاییز سال قبل بسیاری از کشورهای جهان را درگیر کرد و هنوز عوارض آن پایان نیافته است. اتفاقی که 187 کشور جهان هرکدام گزارشی از آن دادند اما چند کشور مانند کره شمالی، یمن و شش کشور آفریقایی نظیر برونو، لسوتو، جزایر کومور و... یا به لطف خدا یا عدم رفت‌و‌آمد، خود را مصون از این همه‌گیری دانستند؛ یکی از کشورها نیز تاجیکستان بود اما واقعا چه شده بود که در این کشور خبری از کرونا نبود و خیلی بعدتر از دیگر کشورها از ابتلا اطلاع‌رسانی شد. تا چند روز پیش حدود چهار هزار مبتلا در این کشور 9 میلیونی شناسایی شد و حدود 50 کشته اعلام شد.هرچند در مقایسه با شبکه‌های اجتماعی و آگهی‌های ترحیم و تسلیت این تعداد خیلی کمی به نظر می‌رسد. افراد سرشناس این کشور مانند پروفسور بحرالدین کمال‌الدینف، زبان‌شناس تاجیک و دخترش گلناره، روح‌الله حکیم‌زاده، رئیس پیشین امانت‌بانک و پسرش کرامت‌الله، خیری نظرووا و سوری‌نسا سبزعلی‌یوا، هنرپیشگان تئاتر و سینما جزء فهرست کشته‌شدگان هستند. آشنایم در شهر دوشنبه  که علاقه‌ای به بیان نامش نداشت و معتقد بود شرایط شهر و کشورش مساعد است و حتی اعتقاد داشت که کاش این روند عدم اعلام گسترش بیماری ادامه داشت تا هم‌وطنان و دوستانش دچار اضطراب و نگرانی نشوند، می‌گوید: «خیلی از مریض‌ها در خانه‌شان تحت درمان قرار می‌گیرند، یعنی از دارو‌های مخصوص سرماخوردگی استفاده می‌کنند و در یک هفته خوب می‌شوند». او می‌گوید از وقتی سازمان بهداشت جهانی فشار آورد که اعلام شود، مردم ترسیدند و به تحرک افتادند؛ مردمی که شاید پیش‌تر نسبت به دردهای خود بی‌توجه بودند اما اکنون حتی اگر پایشان هم درد می‌گیرد، به بیمارستان می‌روند و حتی وقتی پزشک اصرار می‌کند که شما کرونا ندارید، با او دعوا می‌کنند و پرخاش می‌کنند و اصرار دارند در بیمارستان بستری شوند. بااین‌حال تعداد کمی هستند که در روزهای اول بسیار ترسیده بودند، اما اکنون، آرامش بیشتری دارند. این بیماری از شهر «خجند» تاجیکستان به سراسر کشور شیوع پیدا کرده است و مردی که فروشنده «تنورکباب» در جاده شمال تاجیکستان بوده، پس از بازگشت از عروسی در ازبکستان، پس از یک هفته، بیماری در او و همسرش خودش را نشان می‌دهد و عده‌‌ای غیر از خودش و همسرش نیز می‌میرند. او درباره چگونگی اوضاع و احوال و مقررات قرنطینه در دوشنبه می‌گوید: «پیش از اعلام هم همه‌جا را ضدعفونی می‌کردند. ما مترو نداریم اما مینی‌بوس‌ها شسته می‌شوند. یک پزشک ایرانی با عنوان علوی در تلویزیون درباره این بیماری توضیح می‌دهد و می‌گوید مردم نترسند و اطمینان می‌دهد 85 درصد در خانه خوب می‌شوند. شب‌ها خیابان‌ها ضدعفونی می‌شود و تا آخر ماه می ‌قرنطینه دولت ادامه دارد. باغچه کودکان تعطیل است. اکنون بسیاری خودشان علاقه‌‌ای ندارند که مراسم عروسی و جشن بگیرند یا دور هم جمع شوند و در عزاداری‌ها هم عده‌‌ای کمی کنار هم با فاصله قرار می‌گیرند. دو، سه بازار معروف لباس هم هست که تعطیل شده است». او در دفاع از عملکرد دولت می‌گوید: «طبق دستور رئیس‌جمهور کارخانه‌ها تغییر کاربری داده‌اند و ماسک و الکل در چند شیفت تولید می‌کنند. ما کمبودی از نظر مقدار وسایل ضدعفونی‌کننده احساس نمی‌کنیم؛ در هر داروخانه چندین نوع ماده ضدعفونی‌کننده و ماسک وجود دارد، حتی یکی از کارخانه‌ها در خجند با ایتالیا قراردادی بسته است که 12 میلیون ماسک برای این کشور تهیه و صادر کند. ما به‌زودی از این بحران عبور می‌کنیم. تاجیکستان هوای تمیزی دارد و کشور ما کوهسار است، ما بلندتر از دریا هستیم و آفتاب ما فرق دارد. درختان شهر ما (دوشنبه) 40،30 ساله هستند و می‌توانند با تولید اکسیژن هوا را تمیز کند.