نوبل پزشکی ۲۰۲۵ به پژوهشگران کشف سلول‌های T تنظیمی رسید | اعطای جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۵ به سه دانشمند به‌خاطر کشف سازوکار «تحمل ایمنی»

 سیستم ایمنی قوی بدن باید تنظیم شود؛ در غیر این صورت ممکن است به اندام‌های خودمان حمله کند. «مری برانکو» (Mary Brunkow)، «فرد رامسدل» (Fred Ramsdell) و «شیمون ساکاگوچی» (Shimon Sakaguchi) به خاطر اکتشافات پیشگامانه‌شان درباره تحمل ایمنی محیطی که مانع از آسیب رساندن سیستم ایمنی به بدن می‌شود، جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی ۲۰۲۵ را دریافت کردند. سیستم ایمنی بدن هر روز از ما در برابر هزاران میکروب گوناگون که سعی در حمله به بدن دارند، محافظت می‌کند. همه این میکروب‌ها ظاهر متفاوتی دارند و بسیاری از آن‌ها به عنوان نوعی استتار، شباهت‌هایی با سلول‌های انسان پیدا کرده‌اند. بنابراین، سیستم ایمنی چگونه تعیین می‌کند که به چه چیزی باید حمله کند و از چه چیزی باید دفاع کند؟ برانکو، رامسدل و ساکاگوچی در اکتشافات بنیادی‌شان، نگهبانان سیستم ایمنی یعنی سلول‌های T تنظیمی را شناسایی کردند که از حمله سلول‌های ایمنی به بدن خودمان جلوگیری می‌کنند. 

 

«اوله کمپ» (Olle Kämpe) رئیس کمیته نوبل گفت: اکتشافات آن‌ها برای درک ما از نحوه عملکرد سیستم ایمنی و این که چرا همه ما به بیماری‌های خودایمنی جدی مبتلا نمی‌شویم، تعیین‌کننده بوده‌اند. ساکاگوچی در سال ۱۹۹۵ که اولین کشف کلیدی را انجام داد، خلاف جهت آب شنا می‌کرد. در آن زمان، بسیاری از پژوهشگران متقاعد شده بودند که تحمل ایمنی تنها به دلیل حذف سلول‌های ایمنی بالقوه مضر در اندام لنفاوی تیموس از طریق فرآیندی به نام «تحمل مرکزی» ایجاد می‌شود. ساکاگوچی نشان داد که سیستم ایمنی پیچیده‌تر است و گروهی از سلول‌های ایمنی را که قبلاً ناشناخته بودند، کشف کرد که از بدن در برابر بیماری‌های خودایمنی محافظت می‌کنند. 

 

برانکو و رامسدل در سال ۲۰۰۱ به کشف کلیدی دیگری دست یافتند. آن‌ها توضیحی را برای این پرسش ارائه دادند که چرا یک گونه خاص از موش به طور خاص در برابر بیماری‌های خودایمنی آسیب‌پذیر است. آن‌ها کشف کرده بودند این موش‌ها به جهشی در یک ژن دچار هستند که آن را «Foxp3» نامیدند. همچنین، آن‌ها نشان دادند که جهش در معادل انسانی این ژن به بروز یک بیماری خودایمنی جدی به نام «IPEX» منجر می‌شود. دو سال پس از آن، ساکاگوچی توانست این اکتشافات را به هم مرتبط کند. او ثابت کرد که ژن Foxp3 رشد سلول‌هایی را که در سال ۱۹۹۵ شناسایی کرده بود، کنترل می‌کند. این سلول‌ها که اکنون به عنوان سلول‌های T تنظیمی شناخته می‌شوند، سایر سلول‌های ایمنی را رصد می‌کنند و تضمین می‌کنند که سیستم ایمنی ما بافت‌های خودمان را تحمل کند. اکتشافات این برندگان، زمینه تحمل محیطی را آغاز کرد و به توسعه درمان‌های پزشکی برای سرطان و بیماری‌های خودایمنی انجامید. همچنین، این امر ممکن است به پیوند موفق‌تر اعضای بدن کمک کند. چندین مورد از این درمان‌ها اکنون تحت آزمایش‌های بالینی قرار دارند.