|
کد‌خبر: 234918

روانشناس بالینی :

مهمترین علل و علائم ترس در کودکان + درمان

ترس واکنشی عاطفی، هیجانی و فیزیکی است که هر فرد هنگام روبرو شدن با خطر واقعی، از خود بروز می دهد و احساس امنیت خود را از دست می دهد.

السا صالحی روانشناس بالینی در یادداشتی در ارتباط ترس نوشت: ترس واکنشی عاطفی، هیجانی و فیزیکی است که هر فرد هنگام روبرو شدن با خطر واقعی، از خود بروز می دهد و احساس امنیت خود را از دست می دهد.

کودکان از بدو تولد تا پایان ۱۲ سالگی، در هر مرحله ی رشدی  از برخی چیز ها میترسند که کاملا طبیعی و بهنجار می باشد، اما گاهی این ترس ها  سبب بروز اختلال های جسمی، فکری و تربیتی در کودک می شود به طوریکه کودک نمی تواند مناسب از فرصت ها و توانایی هایش استفاده کند.

مهم ترین علایم ترس در کودکان عبارتند از :

فرار از موقعیت ترس آور

کمک خواستن

چنگ زدن بدن

خشک شدن دهان

جیغ کشیدن

نگاه های غیرطبیعی

گوشه گیری، انزواطلبی و کمرویی

اختلال خواب

اختلال گوارشی

شب ادراری

خشم و عصبانیت

حسادت

ناخن جویدن

 روش برخورد با ترس کودکان

ترس کودک خودبه خود برطرف نمی شود و باید با آن مقابله نمود

۲ روش زیر برای برخوربا ترس کودک موثر است :

۱. شیوه پیشگیری

۲. شیوه کاهش ترس

روش های کاهش ترس کودکان

۱.کودک خود را به خاطر ترس هایش مسخره یا تهدید و سرزنش نکنید و از گفتن جملاتی مانند ، تو دیگر بزرگ شدی، یا ببین مگر من می ترسم،پرهیز کنید..

۲.کودک برای غلبه بر ترس خود باید به مهر و محبت والدین اطمینان کند و والدین باید در این خصوص هر عمل شجاعانه و کوچک او را تحسین کنند.

۳.برای کاهش ترس باید با آن روبرو شد تا محرک های جدید را رفته رفته بتوان با محرک ترسناک جایگزین کرد . درباره از بین بردن ترس در کودکان اصول یادگیری، بخصوص اصل خاموشی بسیار پر کاربردی است .

مثلا ، هنگام ترس کودک از حیوانات یا جشرات

مثل سگ  ، ابتدا سگ را به کودک نشان دهید (محرک نامطبوع) و سپس به او مقداری شیرینی (محرک مطبوع) دهید و این کار را چند بار تکرار کنید

تا کودک موضوع ترسناک قبلی را فراموش کند.

۴.سرمشق دهی می تواند ترس کودک را کاهش دهد مثلا برای کاهش ترس کودک از حیوانات ، بهتر است به او کودکی که از حیوان نمی ترسد نشان دهید و یا برای او نقاشی آن حیوان را بکشید و یا عروسک یا مجسمه آن حیوان را نشان دهید تا ترس او برطرف شود.

۵.نقاط مثبت رفتاری – اخلاقی کودکتان را بیابید و برروی آن تمرکز کنید و شهامت کودک خود را بزرگ جلوه دهید و کودک را تشویق نمایید.

برای کاهش بخشی از ترس های کودکان می توان از راه نزدیکی تدریجی کودک به موقعیت و منبع ترسناک همزمان با ایجاد همخوانی و محیطی نشاط آور استفاده کرد .

مثلا روش اجرای تزریقات را به طریق بازی درمانی همراه با پخش موسیقی، شعرهای شاد کودکانه انجام داد تا میزان ترس کودکان از مراکز بهداشتی و فرآیند درمان کاهش یابد.

 ترس از تاریکی و تنهایی از علل مهم ترس در کودکان می باشد.

همیشه در قصه ها نیز برای اینکه وحشت به وجود بیاورند، نیز میگویند،(شب بود، همه جا تاریک) همین موضوع ها شب را به یک زمان ترسناک تبدیل کرده است.

ترس از ناشناخته ها برای بزرگسالان نیز ترسناک است.

کودکان از آنجایی که دارای قدرت تخیل بالاو منطق پذیری کمی می باشند، ترس بیشتری نسبت به تاریکی دارند.

‌ترس از تاریکی در کودکان ۲ تا ۵ سال به وجود می آید و معمولا در سن  ۸ تا ۹ سالگی کاهش می یابد. در کودکان زیر ۵ سال این ترس تا حدی طبیعی است ولی نباید باعث مختل شدن خواب کودک گردد.

هنگام مواجهه با کودکی که از تاریکی می ترسد ، ابتدا باید کودک را با تاریکی آشنا کرد،

در مورد ترس از تاریکی و علت آن با فرزند خود صحیت نمایید، نوع و مقدار آن را مشخص کنید

مثلا از کودک خود بخواهید با دستانش نشان دهد که به چه میزان ترسیده است،

به جای ادای جملاتی نظیر:  نترس،…. خطری وجود نداره،…. من هستم،….

بهتر است در هنگام ترس به اتاق کودک بروید و همه جا را خوب بگردید تا به او ثابت شود دلیلی برای ترسیدن وجود ندارد و علت ایجاد صدا و سایه ها را به کودک توضیح دهید.

برای از بین بردن ترس کودک هرگز به اجبار او را در یک محیط تاریک قرار ندهید و اگر دوست دارد در روشنایی بخوابد، چراغ خواب برایش روشن بگذارید و با او مخالفت نکنید.

راهکار های مناسب ترس از تاریکی:

_اتاق او را از تاریکی محض در آورید ،برای او یک چراغ خواب در مکانی مناسب روشن بگذارید که نورش موجب سایه وسایل اتاق روی دیوار نشود .

_در بیشتر موارد استفاده از یک چراغ قوه که کودک بتواند آن را زیر باالشش بگذارد برای او آرامش خیال و کاهش ترس را به همراه دارد .

_گاهی انجام بعضی از کارها در تاریکی می تواند باعث کاهش ترس از تاریکی بشود .مثلا جلوی نور کم با کودکتان  سایه بازی  کنید ویا ادا بازی در بیاورید .

_بازی قایم موشک ،توی تاریکی و با نور بسیار کم جاتون روتغیر بدین و از او بخواهید شما رو پیدا کند .هدف از این بازی ها این است که کودک به تاریکی عادت کند و بفهمد که اشیا در تاریکی هیج تفاوتی با زمانی که هوا روشن است ندارند .

_ با او در تاریکی بازی پیدا کردن اشیا را انجام  دهید تا محیط ترسناک برای او جالب گردد و ترسش از بین برود ، برای عادت کردن کودک به تاریکی کم کم میزان تاریکی را افزایش دهید.

_گاهی اوقات نور خانه را کم کنید و با شمع های زینتی محیط زیبایی در خانه به وجود بیاورید. و در این فاصله شعرو داستان و  خاطرات تعریف کنید….

_هیچگاه ترس او را سرزنش نکنید، به او نگویید ک بچه ترسویی است، اعتماد به نفسش را از او نگیرید، رفتار های شجاعانه او را تحسین و تشویق نمایید، از بیان قصه های ترسناک و یا شوخی های مربوط به تاریکی اجتناب کنید .

_کودک را با کلماتی مثل لولو، وانتی، پلیس، شیطان.و …. تهدید نکنید.

در آخر لازم به ذکر است که ترس از تاریکی دیر تر. از سایر ترس ها بر طرف می گردد، پس لازم است که صبر و حوصله زیادی داشته باشید

بازی کودکان با گوشی و تبلت

مراقب مغز کودکان خود باشید | اثر نگاه طولانی به صفحه نمایش بر چشم کودکان

متخصصان می‌گویند صرف زمان زیاد بازی کودکان با گوشی و تبلت می‌تواند، ساختار و عملکرد مغز آنها را مختل کند.

مراقب مغز کودکان خود باشید | اثر نگاه طولانی به صفحه نمایش بر چشم کودکان
 

متخصصان می‌گویند صرف زمان زیاد بازی کودکان با گوشی و تبلت می‌تواند، ساختار و عملکرد مغز آنها را مختل کند.

دلایل زیادی وجود دارد که بخواهیم کودکان را از صرف کردن وقت زیاد در برابر صفحه نمایش دستگاه‌های الکترونیکی (به مانند مانیتور کامپیوتر) بازداشته و آن‌ها را محدود کنیم که از جمله می‌توان به تشویق به انجام فعالیت‌های سالم، بازی بیرون از خانه، پروراندن عادات سالم برای خوابیدن و نیز ترویج روابط اجتماعی حضوری، اشاره کرد اما یکی دیگر از عللی که می‌توان برای محدود ساختن کودکان از صرف زمان زیاد در برابر صفحات نمایش نام برد، «سلامت چشمان»  آنهاست.

هر روز بیشتر و بیشتر زندگی افراد در برابر مانیتور‌ها و صفحات نمایش می‌گذرد. حال چه علت آن برای کار باشد و یا مدرسه، تفریح و یا ارتباطات اجتماعی، چطور والدین می‌توانند محدودیتی واقع گرایانه را در این ارتباط برای اعضای خانواده خود قائل شوند؟

 

مشکلات چشمی بر اثر نگاه کردن زیاد به صفحه نمایش رخ می‌دهد. در این جا قصد داریم تا به برخی از مواردی که بر اثر نگاه طولانی به صفحه نمایش بر چشم کودکان تأثیر می‌گذارد، اشاره کنیم:

 

۱- خستگی چشم

 

خستگی چشم که «استنوپیا» (asthenopia) نامیده می‌شود، با ناراحتی چشم، تاریکی دید و سردرد همراه است. استنوپیا در اثر استفاده بیش از حد از چشم‌ها رخ می‌دهد. برای مثال، تمرکز طولانی مدت بر روی صفحه نمایش می‌تواند سبب این مسأله شود. همچنین هرگونه تابش از صفحه نمایش به چشم مان، بیشتر سبب خستگی چشم می‌شود. کودکانی که دچار «خستگی چشم» می‌شوند، ممکن است از سردرد، چشم درد و یا احساس خستگی نیز شکایت داشته باشند. آن‌ها ممکن است علاقه‌مندی به خواندن را از دست بدهند.

 

۲- خشکی و سوزش چشم

با استفاده طولانی مدت از صفحه نمایش و کامپیوتر، ممکن است چشم‌ها دچار خشکی و سوزش شوند. تحقیقات نشان می‌دهد افراد در تمام سنین، زمانی که به صفحه نمایش خیره می‌شوند، کمتر چشمانشان را باز و بسته کرده و چشمک زده و همین امر سبب می‌شود چشمان شان خشک شود. این مسئله برای کودکان می‌تواند بدتر هم باشد؛ چرا که ممکن است آن‌ها مجبور باشند به مانیتوری نگاه کنند که برای افراد بزرگسال تنظیم شده است.

 

۳- ازدست دادن انعطاف پذیری تمرکز چشم

زمانی که چشمان کودک برای مدتی طولانی از نزدیک به روی چیزی تمرکز می‌کند، ممکن است باعث شود آن‌ها بعدا برای تنظیم فاصله دید دچار مشکل شوند؛ هر چند این مشکلی کوتاه مدت است و چشم بار دیگر به انعطاف پذیری طبیعی خود باز می‌گردد.

 

۴- نزدیک بینی

 

بچه‌هایی که پیوسته به صفحه نمایش نگاه می‌کنند، کودکانی هستند که عادت به ماندن در خانه دارند. قرار گرفتن در «نور طبیعی روز» برای چشم‌ها امری حیاتی به شمار می‌رود. کودکان باید برای سلامت خود و نیز چشمهایشان بیرون از خانه بازی کنند.

تحقیقات نشان داده است کودکانی که زمان بیشتری را در خانه صرف می‌کنند، احتمال بیشتری دارد که به «نزدیک بینی» (میوپی) دچار شوند. این در حالی است شمار موارد نزدیک بینی در کودکان به شکلی چشمگیر در ۳۰ سال گذشته افزایش یافته است.

 

نگاه طولانی مدت به صفحه نمایش برای کودکان می‌تواند ضرر‌های دیگری از جمله «اختلال خواب» نیز داشته باشد. محتوا‌های هیجان انگیز مانند «بازی‌های کامپیوتری» و فیلم‌ها می‌توانند کودکانی را که باید خود را برای خوابیدن در رختخواب آماده کنند، سر وجد بیاورد.

 

تحقیقات نشان داده زمانی که کامپیوتر و دستگاه‌های مشابه شب هنگام استفاده می‌شوند، «نور آبی» صفحه نمایش سبب می‌شود «ریتم خواب مغز» تغییر کند. این نور آبی سبب می‌شود مغز تصور کند «روزهنگام» است و ریتم شبانه روزی بدن را تغییر دهد.

«آکادمی چشم پزشکی آمریکا» می‌گوید فعلا شواهد علمی که بتواند ثابت کند «نور آبی» دستگاه‌های الکترونیکی مضر است و به چشم آسیب می‌رساند، در دسترس نیست.

راهکار بهتر آن است که عادت‌های سالم را برای محافظت از چشم کودک خود در طول زمان نمایش اجرا کنید. هنگامی که زمان خواب می‌رسد، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید، محدود کردن زمان نگاه آن‌ها به صفحه نمایش، به ویژه در ساعت قبل از خواب است. بهتر است یک ساعت پیش از خواب به صفحه نمایش دستگاه‌های الکترونیکی نگاه نکنند.

 

source: افکارنیوز