اشتغال، نگران‌کننده‌تر از افزایش هزینه زندگی

۵۵آنلاین : بایزید مردوخی

هزینه زندگی در شرایط فعلی به‌شدت بالا رفته و مهم‌ترین بخش از آن که هیچ نوع کنترلی روی آن نیست و نمی‌توان انتظار داشت که کنترلی روی آن صورت بگیرد، هزینه اجاره خانه است. اینکه هزینه زندگی کارگر بالا رفته است، می‌بایست مورد تحلیل قرار گیرد و مشخص شود که اجزای این افزایش هزینه کدام است. بدون‌تردید اگر افزایشی در هزینه‌ زندگی کارگران و خانوارها ایجاد شده است، قسمت عمده آن به اجاره مسکن مربوط می‌شود. طبق اطلاعاتی که در دست داریم، در کشورهای دیگر؛ چه کشورهای پیشرفته و چه توسعه‌نیافته، کنترل روی اجاره وجود دارد، اما متأسفانه ما جزء معدود کشورهای دنیا هستیم که در آن هیچ کنترلی روی اجاره مسکن، افزایش آن و ودیعه‌ای که انتظار می‌رود برای مسکن پرداخت شود، وجود ندارد. برای این بخش باید چاره‌ای اندیشید، چون هیچ کنترل و هیچ ضابطه‌ای برای آن وجود ندارد؛ مثلا اگر یک نفر سال گذشته 50 میلیون تومان به‌عنوان ودیعه برای یک واحد مسکونی گرفته است، سال بعد نمی‌آید آن را به 55 میلیون تومان تبدیل کند، بلکه می‌گوید باید به صد میلیون تومان تبدیل شود. به‌این‌ترتیب، به ‌نظر من اگر به دلیل افزایش هزینه، سقوطی - خدای‌نکرده- در وضعیت خانوارها صورت بگیرد، مسئولیت عمده آن را باید برعهده اجاره مسکن دانست.‌ افزایش هزینه‌های دیگر مشخص است و هر روز همه خانوارها آن را تجربه می‌کنند. تنها چیزی که هنوز در مورد افزایش آن اتفاقی نیفتاده - و باید خدا را شکر کرد- نان است. در مورد بقیه اقلام افزایش دو یا سه‌برابری اتفاق افتاده است و می‌توان در این مورد با توجه به نوع سبد مصرفی خانوار کار تحقیقی جدیدی صورت داد و دید گروه‌های مختلف خانوار از این افزایش قیمت‌ها چه تأثیری پذیرفته‌اند. اما اینکه شرایط فعلی به کجا خواهد انجامید، بستگی به آن دارد که این «تب» چه زمانی فروکش کند. فعلا تبی وجود دارد که همه آنهایی که دسترسی به سرمایه‌ای دارند؛ چه به صورت سپرده، چه به صورت ارزی یا نقدی یا ملک، در این مسابقه شرکت کنند و سهم خود را بالا ببرند؛ چه به ‌صورت افزایش قیمت باشد و چه افزایش ودیعه و هر روش دیگری که امکان آن باشد. به نظر من بیشترین نگرانی درحال‌حاضر تنها افزایش هزینه زندگی نیست، بلکه استمرار اشتغال است. باید کاری کنیم که حداقل کارگران فعلی و شاغلان فعلی سر کار خود و واحدهایی که در آنها کار می‌کنند، سرپا بمانند. این واحدها حداقل به دو دلیل اساسی باید سرپا بمانند: اول اینکه تولید از کار نیفتد و رشدش را حفظ کند و دوم اینکه شاغلان این واحدهای اقتصادی و این کسب‌وکارها بتوانند به حیات و اشتغال خود ادامه دهند. به همین علت مسئله اشتغال باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.