چای ایرانی به بورس رسید

۵۵آنلاین : کارشناسان عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا را یک سیاست موفق می‌دانند که درنتیجه آن می‌توان بر بخشی از مشکلات کشاورزان فائق آمد. شفافیت معاملاتی، دسترسی به آمارهای دقیق و وصول پول کشاورزان در اسرع وقت از جمله مهم‌ترین مزایای این کار اعلام شده است. همچنین به‌گفته برخی از مسئولان امر، عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا درنهایت باعث انطباق بیشتر با قیمت‌های جهانی و حرکت به سمت واقعی تر شدن قیمت خواهد شد. حال، رئیس سازمان چای کشور نیز اعلام کرده که چای ایرانی درصدد ورود به بورس کالاست. البته آن‌طور که کارشناسان می‌گویند ورود محصولات به بازار بورس، افزون بر تامین زیرساخت‌های لازم،‌ نیازمند فرهنگسازی و آموزش کشاورزان است تا آنها را با نحوه انجام معامله آشنا کرد.

آن‌طور که پایگاه خبری بورس کالای ایران گزارش داده است، تمام کشورهایی که اقتصاد پیشرفته و توسعه‌یافته دارند و اقتصادشان بر پایه کشاورزی است، بورس کشاورزی فعال و کارآمدی دارند. در ایران هم عمده مشکلاتی که گریبان گیر تولیدکنندگان و کشاورزان است، بازرگانی و فروش محصولات است. در واقع این خلأ باعث به وجود آمدن واسطه‌گری می‌شود و ارزش افزوده محصولات کشاورزی به جای آنکه نصیب کشاورزان بشود، به‌واسطه‌ها می‌رسد. در همین راستا بود که مطالعاتی با حمایت وزیر کشاورزی وقت در سال‌های 80 تا 83 انجام شد و بدین ترتیب ایجاد بورس کالا در دستور کار قرار گرفت. مقرر شد که محصولات کشاورزی هم در بورس کالا معامله شود و از این زمان بود که فعالیت کارگزاری‌ها شروع شد. یکی از اقدامات موثری که بورس کالای ایران به‌عنوان ماموریت خود در نظرگرفته است این است که این نهاد با ایجاد بازار شفاف برای تسهیل معاملات و کشف نرخ قیمت کالاهای اساسی و مواد اولیه واسطه‌ای براساس مکانیزم عرضه و تقاضا، ضمن تضمین تعهدات طرفین معامله، ابزارهای تامین مالی و مدیریت ریسک را در اختیار فعالان بازار قرار می‌دهد.

بورس کالا؛ یک بازار منسجم

اطلاعات منتشر شده، بورس کالا را به‌عنوان یک بازار متشکل و منسجم معرفی می‌کنند که در این بازار، تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان کالای خود را عرضه کرده و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان آن بازار، به خریداران عرضه می‌شود. البته باید به این نکته اشاره داشت که در این بورس‌ها، معمولا کالاهای خام و فراوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج و... داد و ستد می‌شوند. کارشناسان بر این باورند که ضمانت اجرای انجام معاملات، کاهش بوروکراسی ناشی از صدور حواله‌ها که در بدنه کارگزاری‌ها انجام می‌شود، تضمین کمیت و کیفیت محصولات و شفافیت در اطلاعات دلایل منطقی برای عدم خروج محصولات از این بازار است. همچنین کارشناسان معتقدند به‌دلیل اینکه بورس کالا یک نهاد سازمان یافته برای دادوستد قانونمند و توسعه بازار سرمایه و سایر بخش‌های اقتصادی محسوب می‌شود، بنابراین نتایج عملکرد این بازار هم می‌تواند تاثیرات بسیار مثبتی بر تولید، توزیع، مصرف و در نتیجه افزایش رفاه اقتصادی جوامع به‌دنبال داشته باشد. ایجاد بازاری قانونمند و سازمان یافته برای تسهیل داد و ستد کالاها،‌ ساماندهی بازار کالا‌ها از طریق مکانیزم اجرایی ناظر بر تعهدات و تضمین منافع طرفین معامله،‌ کشف شفاف قیمت کالا‌ها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار،‌ برقراری امکان اعمال مدیریت ریسک در بازار، امکان انجام معاملات نقد، نسیه، سلف، آتی و اختیار با استفاده از ابزار‌های نوین مالی، توسعه سرمایه‌گذاری و فراهم سازی تسهیلات مالی برای خرید و فروش، اطلاع‌رسانی درباره وضعیت بازار داخلی و خارجی کالاهای پذیرش شده به منظور افزایش سطح دانش فعالان بازار را می‌توان مهم‌ترین اهداف و اثرات بورس کالا برشمرد.

حل مشکلات کشاوزان با عرضه محصول در بورس

مسئولان امر بر این باورند که با عرضه محصولات کشاورزی در بورس می‌توان بر مشکلات موجود فائق آمد، هرچند که این امر نیازمند بسترسازی و فراهم‌کردن زیرساخت‌های لازم است. در همین رابطه، اخیرا یک عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با اعلام مزایای اجرای سیاست قیمت تضمینی در بورس کالا، گفت: «با عرضه محصولاتی همچون گندم در بورس می‌توان مشکلات کشاورزان را حل کرد.» راضی نوری با موفق‌خواندن این سیاست، افزود: «طبق نظر کارشناسان و برنامه‌ریزان این سیاست موفقی است که باید برای توسعه آن زیر ساخت‌های لازم در بورس کالا بیش از گذشته تقویت شود. شفافیت معاملاتی، دسترسی به آمارهای دقیق و وصول پول کشاورزان در اسرع وقت که در نهایت کاهش بار مالی دولت را به‌همراه دارد، از مهم‌ترین مزایای آن محسوب می‌شود.» او تصریح کرد: « در حال حاضر تمام هزینه‌ها برای تامین نهاده‌های تولید بر عهده کشاورز است و برای اجرای سیاست قیمت تضمینی دولت باید به گونه‌ای برنامه ریزی کند که هزینه‌ها رفته رفته از روی دوش کشاورز برداشته شود.» نوری با بیان اینکه عرضه محصولات مختلف در بورس کالا امکان انطباق بیشتر با قیمت‌های جهانی را فراهم می‌کند، افزود: «انجام معاملات کالاهای مختلف در بورس موجب می‌شود به تدریج قیمت‌ها به سمت واقعی تر شدن و هماهنگی بیشتر با بازارهای جهانی حرکت کند که این یک مزیت مهم است.» علاوه بر گندم، برای مثال می‌توان به مزایای عرضه پسته در بورس اشاره داشت که مسئولان معتقدند مهم‌ترین مزیت عرضه پسته در بورس کالای ایران کمک به ارتقای برندسازی پسته ایرانی با توجه به انتشار اطلاعات قیمت‌ها و حجم معاملات به‌صورت آنلاین و از طریق اینترنت در سطح کشور و دنیا و امکان حضور مستمر و مستقیم خریداران بین‌المللی در این معاملات باشد. در همین زمینه، دبیر کل انجمن پسته ایران درمورد مزایای ورود و عرضه پسته در بورس کالا، گفت: «با ورود و عرضه پسته به بورس کالا مشتریان خارجی پسته ایرانی می‌توانند محصول مورد نیاز خود را مستقیم خریداری کنند.» محمد ابراهیم علوی به حذف واسطه‌ها از بازار با عرضه محصول در بورس کالا نیز اشاره کرد و گفت: «در حال حاضر به‌دلیل اینکه اکثر باغداران پسته به‌صورت خرده مالکان بوده و سطح زیر کشت پایینی دارند، واسطه‌ها پا به میدان گذاشته و به‌دلیل اطلاع از مشکلات نقدینگی کشاورز و باغدار، اقدام به خرید محصول به قیمت‌های پایین می‌کنند. این در حالی است که محصول پسته تولیدی در کشور می‌تواند پس از تجمیع در بورس کالا صادر شده و سود اصلی آن به جای رفتن به جیب دلالان و واسطه‌ها نصیب خود باغداران شود.» او عنوان کرد: «بورس کالا با آماده سازی انبارهای ذخیره محصول در استان‌های پسته خیز می‌تواند رابطه بین خریدار و فروشنده پسته را به‌صورت مستقیم و بدون حضور واسطه‌ها برقرار کند و در این شرایط، از صرف هزینه‌های مضاعف برای حمل کالا جلوگیری می‌شود.» حال محمدولی روزبهان، رئیس سازمان چای از ورود چای ایرانی به بورس کالا خبر داده و در این رابطه گفته است «‌فراهم‌کردن بستر مناسب برای فروش این محصول با عرضه چای از طریق بورس کالای کشاورزی می‌تواند، بسیار موثر باشد.» به‌نظر می‌رسد باتوجه به مزایایی که برای بورس کالا برشمرده شد، ورود چای به این بازار نیز درنهایت می‌تواند بخشی از مشکلات چایکاران را حل‌و‌فصل کند. هرچند که کارشناسان مربوطه بر این باورند که علاوه بر تامین زیرساخت‌های لازم برای ورود محصولات کشاورزی به بازار بورس باید به امر فرهنگسازی و آموزش کشاورزان نیز توجه داشت تا کشاورزان با نحوه انجام معامله در بورس آشنا شده و شرایط حضور در آن را پیدا کنند تا با آگاهی و اطلاعات لازم بتوانند به خرید و فروش محصولات خود اقدام کنند.