هيولاى تصادفات جاده هاى ايران.

۵۵آنلاین :

پريسا اميدى

كارشناس علوم سياسى

تصادفات رانندگى به حادثهٔ ترافیک خیابانی یا جاده‌ای می‌گویند که در آن دست کم یک وسیلهٔ نقلیهٔ خیابانی با یک وسیلهٔ نقلیهٔ دیگر، یا با یک کاربر (استفاده‌کننده) راه دیگر، یا یک جسم ثابت در کنار جاده، ویا با خودرو دیگر که معمولاً آسیب مالی یا جانی در پی دارد، برخورد کرده باشد. تصادفات یکی از عوامل اصلی مرگ در کشورهای جهان می‌باشد.

نخستین تصادف رانندگی منجر به مرگ در ایران در سال ۱۳۰۵ میان یک اتومبیل و درشکهٔ حامل درویش خان نوازنده مشهور تار در خیابان سپه تهران اتفاق افتاد. در دنیا نخستین انسانی که در یک حادثه رانندگی جان خود را از دست داد، یک خانم انگلیسی بود. بریجیت درسکول ۴۴ساله اولین کسی در دنیا است که در یک سانحه رانندگی جان خود را از دست داده‌است. وی روز هفدهم آگوست سال ۱۸۹۶ در میدان کریستال پالاس لندن بر اثر تصادف فوت کرد.

تصادفات عوامل زياد و متنوعى دارند كه در يك حادثه يك يا چند عامل دخيل اند.در زير به اين عوامل اشاره شده است.

عواملی چون نوشیدنی الکلی مصرف داروهای خواب‌آور دخانیات و خواب آلود بودن خوردن و آشامیدن در حین رانندگی همین‌طور دید چشم می‌توانند همیشه مشکل ساز باشند. تصادف‌های رانندگی همواره می‌تواند علتهای گوناگون دیگری چون خرابی سیستم ترمز، فرسوده بودن ماشین، کم نور بودن چراغها و.. داشته باشند. گاهی هم عوامل محیطی مثل آب و هوا یا خرابی جاده زمینه ساز حادثه می‌شود؛ ولی در بسیاری از زمینه‌ها همواره اشتباه‌های انسانی از نخستین علل تصادفات بشمار می‌آیند.

تصادف دو خودرو سه حالت دارد:

• تصادف از عقب (برخورد جلوی ماشین به سپر عقب ماشین دیگر)

• تصادف از بغل

• تصادف از روبرو (شاخ به شاخ شدن)

عادات متعددی در رانندگان برافزایش تصادفات در ایران مؤثر است:

• ۱- رانندگی با چراغ خاموش در شب

• ۲- صحبت و توجه به همراه در حین رانندگی

• ۳- خوردن و نوشیدن در رانندگی

• ۴- عدم رعایت فاصله ایمنی و توجه نکردن به سرعت

• ۵- حرکات نمایشی در حین رانندگی

• ۶- بی‌توجهی به علائم راهنمایی رانندگی

• ۷- صحبت با تلفن همراه در حین رانندگی

• ۸- وجود نقص فنی در خودرو و بی‌توجهی به آن

• ۹- جربحث در داخل خودرو

• ۱۰- خوردن شربت یا قرصهای مسکن و خواب‌آور.

راندن خودرو بدون توجه به سرعت مجازکه اصطلاحاً سرعت گفته می‌شود. لازم به توضیح است که سرعت زیاد یا کمتر از حد مجاز باعث ایجاد مشکل در رانندگی می‌شود.

سرعت زیاد ویا کمتر از حد مجاز از عوامل مؤثر در تصادفات می‌باشد به عنوان مثال:

سرعت زیاد نزدیک به پیچ،سرعت زیاد برای سبقت گرفتن،سرعت زیاد و ترکیدن لاستیک،سرعت زیاد و نقص فنی (عدم گرفتن ترمز)، سرعت کمتر از حداقل سرعت در اتوبان‌ها و بزرگراه‌ها.

یکی دیگر از عوامل تصادفات رانندگی خطای دید است. عده‌ای از افرادی که دارای گواهینامه با عینک هستند زمان رانندگی از عینک استفاده نمی‌کنند و این مسئله در دید آنان خطا ایجاد می‌کند و باعث بروز تصادف می‌شود. خواب آلوده بودن راننده و مصرف داروهای مسکن هم با عث خطا در دید وی خواهد شد.

رانندگی با حالت خستگی و در مدت طولانی زمان عکس‌العمل راننده را افزایش می‌دهد و به ویژه با رانندگی طولانی استثنایی. نوشیدن مشروبات الکلی و مصرف مواد افیونی هم درک راننده را پائین خواهد آورد.

یکی از عواملی که باعث تصادف می‌شود جاده است. چنانچه جاده‌ها با اصول مهندسی ساخته نشوند تصادف در جاده بیشتر می‌شود. در طراحی جاده مهندسین به شیب جاده و پیچ‌های جاده‌ها توجه زیادی دارند.

طراحی روشی است قانونمند جهت رفع نیاز جامعه. رؤیای طراح نظم بخشیدن به یک حرکت نتیجه بخش است. در طراحی خودرو طراح سعی دارد که با توجه به نیاز جامعه با بررسی کلیه امکانات موجود طرح خود را به نتیجه برساند. در بخش طراحی خودرو، طراح باید وضعیت فرهنگی، اقتصادی جامعه خود را در نظر داشته باشد. وضعیت راه‌ها و جاده‌ها و بزرگراه‌های هر کشوری متفاوت است؛ و باتوجه به این شرایط طرح خود را پیاده می‌کند. چنانچه این مسئله رعایت نشود، باعث حوادث ناگواری خواهد شد.

چنانچه خودرو نقص فنی داشته باشد احتمال بروز تصادف بسیار زیاد می‌شود. تعمیرات خودرو بمنظور بازدیدهای فنی قبل از استفاده از آن است. چنانچه مشکلی در آن دیده شود قبل از استفاده از آن، نواقص برطرف گردد.

سه عامل مهم در تصادفات مؤثر است:

• انسان

• جاده

• خودرو

با ایجاد مشکل در هرکدام از این عوامل آمار تصادفات زیاد شده و با رفع مشکل آمار تصادفات کاهش پیدا می‌کند. در سال‌های اخیر با آموزش و بهتر شدن جاده‌ها و رفع نواقص خودروها آمار تصادفات بخوبی کاهش پیدا کرده‌است.

در ايران آمار و ارقام تصادفات حاده اى حيرت آور و تاسف برانگيز است كه طبق آمار جهانى رتبه ١٨٩ را دربين كشورها داريم.

به گفته ى وزير راه اين موضوع سه ضلع يك مثلث است:

١_استاندارد نبودن جاده ها

٢_كيفيت پايين خوردرو ها

٣_عدم توجه به قوانين

مورد اول و دوم مستقيما برعهده ى دولت و ارگان هاى ذي ربط است اما اصلا توجه كافى به آن مبذول نميشود، به طوريكه اوضاع جاده ها از استاندارد جهانى بسيار وخيم تر و پايين تر است و دولت مطلقا تلاشى در جهت بهبود آن مخصوصا در جاهاى حادثه خيز نداشته است.

كيفيت خوردو ها هم اصلا قابل بحث نيست كه به حدى پايين است و فضاى رقابتى وجود ندارد كه خود دولت هم اذعان دارد كه خودرويى مثل پرايد نبايد توليد شود اما سودجويى افراد مربوط مانع از عملى شدن مباحث مربوط به كيفيت خودرو ميشود.

توجه به قوانين هم كاملا مربوط به خود شهروندان است و استثنا اين است كه دولت در اين مورد كارنامه قابل قبولى دارد و به هر راهى متوسل شده است.

حال نكته اين است كه دولت چه بايد بكند؟

در درجه ى اول دولت بايد سخت گيرى بيشترى در مورد قبولى آزمون رانندگى داشته باشد و در صداوسيما و رسانه هاى جمعى به فرهنگ سازى بپردازد.داشتن طرح هاى تنبيهى و تشويقى هم ميتواند نقش موثرى ايفا كند.دليل عدم موفقيت طرح افزايش جريمه ها اين بود كه دولت در كنار تنبيه به تشويق توجه نكرد و بازدهى مورد قبول را دريافت نكرد.

در مرحله ى دوم بايد شروع به استانداردسازى خودروها كرد بطوريكه دولت تمام نظارت خود را معطوف به اين كار كند و رقابت را بالا ببرد تا شاهد افزايش كيفيت باشيم.استفاده از نمونه هاى خارجى و متخصصان هم ميتواند در پيشرفت اينكار موثر باشد.

در ادامه دولت توسط وزارت راه شروع به مناسب سازى جاده ها با استاندارد جهانى ميكند به اين صورت كه از آسفالت و قير مرغوب استفاده كند،علائم راهنمايى و رانندگى را در محل مناسب و درست نصب كند و ... باعث تاسف است كه هنوز مناطقى در كشور وجود دارد كه جاده آسفالته ندارد و علائم راهنمايى و رانندگى وحود ندارند...

با كامل شدن اين سه ضلع با كمك همكارى مردم با دولت و پليس آمار تلفات جاده اى افت ميكند تا شاهد آمارى از اين دست نباشيم كه در اين دو ماه تابستان حدود ١٣٠٠ فوتى در صحنه داشتيم و ١٦٠٠٠ مصدوم كه اين آمار طبق پيش بينى پليس راهور در ماه شهريور ممكن است افزايش يابد...