مردمی‌سازی یارانه‌ها به نفع مردم است یا تولید کننده؟ | دلالان چه ضرری می کنند؟ | رانت بگیری چه بلایی سرشان می آید؟

کارشناس مسائل ارزی گفت: راهکار مناسب وزارت اقتصاد در زمینه نان قابل تحسین است که نان گران نخواهد شد اما قیمت در زنجیره تولید نان آزاد می‌شود. در زمینه کالاهای اساسی با انتقال یارانه به مصرف‌کننده شاهد حذف رانت و فساد از زنجیره توزیع کالاهای اساسی نیز هستیم. تولید نیز در شرایط فعلی با حذف رانت و ارز ارزان‌قیمت برای واردات، توانایی رقابت پیدا خواهد کرد و بهره‌وری نیز بهبود می‌یابد

مهدی دارابی در خصوص تخصیص یارانه نان به تولید کننده به جای مصرف کننده گفت: اگر بخواهیم به روند گذشته عمل کنیم و زمانی که تزریق یارانه به ابتدای زنجیره صورت می گرفت؛ دولت بایستی آرد یارانه ای را با هزینه هر کیلو ۱۲ هزار تومان خریداری کند و کیلویی ۶۰۰ تومان به نانوایی ها بفروشد، این بدان معنی که گندم تا به دست نانوا برسد ۲۰ برابر کاهش قیمت داشته است. قیمت آرد به یک بیستم ارزش واقعی می رسد که با این اعداد و ارقام شاهد رانت عجیبی در این زنجیره هستیم. این شرایط تمامی فعالان در زنجیره را وسوسه خواهد کرد. در بقیه کالاهای اساسی نیز به همین نحو است و با سرکوب قیمتی روبرو هستیم. بهترین راهکار در حال اجرا از طرف دولت، حذف یارانه در فرآیند و زنجیره تولید و توزیع کالا و پرداخت یارانه مستقیم به مصرف‌کننده است.

این کارشناس ارزی و مسایل تجارت بین الملل تصریح کرد: به طور مثال تنها در زنجیره تولید نان؛ شاهد چندین نوع قیمت هستیم که نتیجه آن نشتی‌های مختلف در این زنجیره است. قیمت ارزان آرد چند نوع نشتی دارد که اولین آن فساد است که منجر به فساد می شود که خرید گندم و پخت نان به قاچاق منجر می شود.‌ دلالان در این میان آرد ۶۰۰ تومانی را با قیمت بالاتر به کارخانجات آرد می فروشند، تمامی این موارد فاسد است که در سطح عظیمی صورت می گرفت که قابل نظارت میز نبود.

دارابی با اشاره به اینکه بخشی از رانت موضوع گندم قانونی بود، تصریح کرد: رانت قانونی یعنی دامداران برای تامین غذای دام های خود نان را خریداری، خشک کنند و به دام های خود می دهند،  در این شرایط سوال پیش می آید که آیا قیمت گوشت و شیر را متناسب با یارانه نان به مردم پرداخت می‌کنند؟ البته که نه، پس در اینجاست که رانت قانونی شکل می گیرد.

بیشتر بخوانید:

• خبر مهم از یارانه ها | زمان اعلام نتیجه اعتراض به دهک بندی‌ها

وی تصریح کرد: نان جز اقلامی است که سهم بیشتری در سفره دهک های پایین جامعه دارد، نان کالایی است که قیمت آن همانند بنزین بازتاب اجتماعی دارد، پس بهترین راهکار را وزارت اقتصاد در نظر گرفته و به قیمت نان به علت آثار  اجتماعی و نگرانی دست نزده است بلکه با سازوکار مشخصی به آزادسازی قیمت در کل زنجیره تولید نان اقدام کرده است. راهکار مناسب وزارت اقتصاد در زمینه نان قابل تحسین است که نان گران نخواهد شد اما قیمت در زنجیره تولید نان آزاد می‌شود. در زمینه کالاهای اساسی نیز با رویکرد اصلاح یارانه کالاهای اساسی و انتقال یارانه به مصرف‌کننده شاهد حذف رانت و فساد از زنجیره توزیع کالاهای اساسی نیز هستیم. چرا که توزیع آن بیشتر به نفع دهک های پایین جامعه است. تولید نیز در شرایط فعلی با حذف رانت و ارز ارزان‌قیمت برای واردات، توانایی رقابت پیدا خواهد کرد و بهره‌وری نیز بهبود می‌یابد.