آیا مکرون می تواند آتش معترضان دولتی را خاموش کند

۵۵آنلاین :

مکرون در هفته ای که گذشت ترجیح داد در تمام طول هفته آرام و تقریبا ناپیدا بماند و به دنبال راهی برای خروج از بحران باشد که ادامه دوران ریاست جمهوری وی را تهدید می کند. بسیاری از معترضان به سیاست های اقتصادی دولت فرانسه​، مخالفان دولت و حتی برخی نمایندگان اکثریت در پارلمان فرانسه در روزهای اخیر بارها توضیحات مکرون را در مورد شرایط کنونی خواستار شده اند. 'ریشار فران' رئیس پارلمان فرانسه درباره سکوت یک هفته ای مکرون معتقد است که رئیس جمهوری از وضعیت کنونی آگاه است و قصد ندارد به خشم معترضان دامن بزند. مکرون معتقد است که اگر هفته گذشته با مردم سخن می گفت، بی شک خشم مردم و معترضان به عملکرد اقتصادی اش بیشتر می شد. از این رو، او امشب را برای سخنرانی انتخاب کرده است. او تلخی سخنرانی را در روزهای نخستین اعتراض ها تجربه کرد. زمانی که خطاب به معترضان گفت 'خجالت بکشند و خشونت در فرانسه جایی ندارد'، واکنش بسیار تندی از جانب مردم دریافت کرد. در واقع مخالفت با شخص مکرون یکی از عوامل اصلی اعتراض ها است و معترضان بارها شعار استعفای مکرون را سر داده اند. مکرون از ابتدای دوران ریاست جمهوری خود اغلب از سوی منتقدانش متهم می شود که رئیس جمهوری ثروتمندان است. گرچه بسیاری از معترضان، مکرون را بی تفاوتی به مطالبات خود محکوم می کنند اما در حقیقت در کاخ الیزه این بحران تنها موضوعی برای نگرانی رئیس جمهوری است که تمام برنامه های رسمی خود را متوقف کرده است و به ویژه سفر دو روزه خود به صربستان را برای افزایش نشست ها و رایزنی ها لغو کرد. مکرون پیش از این هم در سفر به شرق و شمال فرانسه در ماه نوامبر به شدت مورد انتقادات لفظی قرار گرفته بود اما هیچ گاه با خشونت رو به رو نشد. اما از آن زمان اوضاع به شدت وخیم تر شده است و مطرح شدن علنی تهدیدات فیزیکی اطرافیان وی را نگران کرده است. رئیس جمهوری فرانسه پس از سه هفته مواجهه با جنبش جلیقه زردها به ناچار تسلیم اعتراض های خیابانی شد و افزایش مالیات بر سوخت را به مدت شش ماه به حالت تعلیق درآورد. این عقب نشینی در برابر گستردگی و وسعت اعتراض ها لازم بود، اعتراضاتی که افسانه رئیس جمهوری مقتدر و اصلاح گر را درهم شکست. عقب نشینی مکرون که نخستین پیروزی جلیقه زردها شمرده می شود، آشکارا به آنها دل و جرﺃت بیشتری داده است و آنها را وسوسه می کند که به راهشان ادامه دهند. در برابر این میزان بدگمانی مردم فرانسه نسبت به مکرون، وی باید راهی بیابد که نه تنها به بحران پایان دهد بلکه دوران ریاست جمهوری خود را از صفر شروع کند. از سویی دیگر، ادوارد فیلیپ نخست وزیر فرانسه، امیدوار است که آتش خشم جلیقه زردها را خاموش و همچنین سمت خود را حفظ کند. فیلیپ که موقعیت متزلزلی پیدا کرده و به دلیل سرسختی و انعطاف ناپذیریش در آغاز بحران هدف انتقادات بسیاری قرار گرفته است، چندی پیش (13 آذر) در مجلس ملی تصدیق کرد که بایست تغییراتی در کشور داد. زمان اعتراف به خطا برای نخست وزیر لجوج فرانسه فرا رسیده است اما آیا او به جایی رسیده است که لازم باشد از مردم طلب بخشایش کند؟ او در مجلس به سینه کوفت و به خطای خود اعتراف و اعلام کرد که دولت تمهیداتی برای پاسخ به خواسته های جلیقه زردها در نظر گرفته است. وی به این نحو می خواهد علاوه بر پاسخگویی به مطالبات مردم، خود را سپر بلای رئیس جمهوری جوان کند که آماج اصلی اعتراضات جلیقه زردها است. **جرقه اعتراض ها از کجا آغاز شد؟ ماجرای اعتراض های مردم فرانسه به افزایش قیمت سوخت، در ابتدا بسیار ساده شروع شد. ماجرا از راه اندازی کمپینی توسط زنی 32 ساله به نام 'پریسیلیا لودوسکی' آغاز شد. این زن جوان فرانسوی که در حومه پاریس زندگی می کند، در ماه مه طوماری بر روی صفحه فیس بوکش تهیه کرد و در آن از مردم خواست برای کاهش بهای سوخت در پمپ بنزین ها آن را امضا کنند. در ابتدا این درخواست نظر مردم را جلب نکرد تا اینکه روزنامه 'لو پریزین' مدتی بعد گزارشی از درخواست لودوسکی منتشر کرد. همزمان با انتشار این گزارش، تعدادی زیادی از گروه های مستقل مدنی، جنبشی با عنوان' مخالفت با افزایش قیمت سوخت' راه اندازی کردند و پس از آن بود که برخی شهروندان هم به صورت خودجوش گروه‌های محلی سازماندهی کردند. **چرا جلیقه زرد؟ معترضان فرانسوی که بعدها به 'جلیقه زردها' مشهور شدند، در واقع یاد آور اعتصاب رانندگان کامیون در سال 2013 است که به 'کلاه قرمزها' معروف شدند. جلیقه‌های زرد، جلیقه‌های است که بنابر قانون باید در خودروهای همه فرانسوی‌ها باشد تا وقتی ماشین آنها خراب می‌شود و شرایط اضطراری پیش می‌آید، آن را بر تن کنند و منتظر کمک بمانند. عدم رعایت این قانون که در سال 2008 به اجرا درآمد می‌تواند به جریمه نقدی 153 دلار برای فرد خاطی بیانجامد. **جلیقه زردها چگونه سازماندهی می شوند؟ از آنجایی که جلیقه زردها رسانه ای ندارند، در شبکه‌های اجتماعی همدیگر را پیدا کردند. برای آنها شبکه اجتماعی اصلی‌ترین پایگاه اظهارنظر و سازماندهی به شمار می‌آید. با گسترش اعترض ها و ادامه بحث ها در شبکه های اجتماعی در این رابطه، برای نخستین بار یک راننده معترض پیشنهاد داد که همراهان این حرکت شنبه 17 نوامبر (26 آبان ) یکی از بزرگ راه های اصلی پاریس را اشغال و مسدود کنند. از زمان آغاز حرکت اعتراض جلیقه زردها، شبکه های اجتماعی مهمترین رسانه و پل ارتباطی میان آنها بوده است. یکی از نقاط قوت و درعین حال ضعف این جنبش، نبود سازماندهی در آن است. این جنبش به شیوه‌ای خودجوش، بدون رهبر و بدون برنامه مشخص ایجاد شد. این امر به بسیاری از فرانسوی‌ها اجازه می‌دهد بدون آنکه برچسب جریان سیاسی خاصی روی آنها بخورد به این جنبش بپیوندند. همچنین به خود جنبش نیز اجازه می دهد که در معنایی که برای خود در نظر می‌گیرد بسیار انعطاف‌پذیر باشد. هنوز سؤالاتی درباره چشم انداز و تحولات پیش روی آنها باقی مانده است. با این حال مقامات الیزه تلاش می کنند که این جنبش را مردمی نشان ندهند و آن را به گونه ای به تندروهای وابسته به شبکه هایی در خارج از فرانسه بویژه روسیه مرتبط سازند. بسیاری از 'جلیقه زردها' واقعاً معتقدند که اگر مکرون بخواهد، می تواند یک‌شبه زندگی آنان را تغییر دهد چرا که بسیاری از آنها فقط از دولت دو چیز می خواهند، مالیات کمتر و کمک های دولتی بیشتر. همین! **آیا فرانسوی ها از جنبش اعتراضی علیه مکرون حمایت می کنند؟ براساس نخستین نظرسنجی مؤسسه 'ب و آ' که در روزهای نخستین اعتراض ها آغاز شد، 65 درصد فرانسوی‌ها از جریان جلیقه زردها حمایت کردند. همچنین 42 درصد گفته بودند در تجمع آنها شرکت می‌کنند. یک هفته بعد، این آمار براساس نظرسنجی مؤسسه 'الب' افزایش یافت و حدود 73 درصد فرانسوی‌ها از حرکت جلیقه زردها حمایت کردند. 70 درصد هم گفتند دولت باید پروژه افزایش مالیات بر سوخت را متوقف کند. بنابرهمین نظرسنجی، 85 درصد حامیان جلیقه زردها از قشرهایی هستند که فرانسوی‌ها از آنها به عنوان قشر 'مردمی' یاد می کنند؛ یعنی طبقه متوسط رو به پائین. براساس این نظرسنجی ها مشاهده می شود که فرانسوی ها، از بازیگران گرفته تا شخصیت های مطرح فرانسوی از جمله فرانسوا اولاند رئیس جمهوری پیشین از معترضان حمایت کردند. اولاند به دیدار معترضان رفت و از آنها خواست به اعتراض هایشان ادامه دهند. البته این حرکت خوشایند مکرون نبود و علت این ناراحتی را می توان حدس زد. باید دید که آیا ممکن است نظر فرانسوی ها در مورد معترضان تغییر کند یا خیر. چنین تغییری به قطع یقین خواسته دولت است. دولت می خواهد هیچ کس از این جنبش که به تندروی و خشونت دچار شده، حمایت نکند. **معترضان چه می خواهند؟ جلیقه زردها می گویند دلایل اصلی تظاهرات شان، افزایش مالیات بر فرآورده های نفتی، افزایش قیمت سوخت و کاهش قدرت خرید است. قیمت گازوئیل که عمومی‌ترین سوخت مصرفی در خودروهای فرانسه است در 12 ماه گذشته حدود 23 درصد افزایش داشته و به طور متوسط به 1،51 یورو در هر لیتر رسیده است. استعفای مکرون، انحلال سنا و مجلس ملی از خواسته هایی بود که تظاهرکنندگان در شعارهای خود مطرح کردند اما در مجموع، حذف مالیات های وضع شده اصلی ترین خواسته معترضان است. مخالفت با مکرون نیز یکی دیگر از دلایل شکل گیری این اعتراض های خیابانی بوده است. بهبود سطح زندگی و کاهش قیمت سوخت از مطالبات اصلی معترضان است اما بسیاری از کارشناسان و ناظران سیاسی این پرسش را مطرح می کنند که آیا دولت مکرون برای این مطالبات پاسخی دارد؟ مسئله اینجاست که هیچ کس، نه معترضان و نه اعضای دولت بر اوضاع مسلط نیستند. معترضان با یکدیگر درگیر هستند و گاها علیه یکدیگر موضع گیری می کنند. دولت بر اوضاع مسلط نیست چون در بین معترضان مخاطبی ندارد. چنین اتفاقی بی سابقه است. در اعتراض های اخیر که بیشتر اعتراض های سندیکایی بود، همواره نماینده و میانجی حضور داشته اند اما امروز هیچ نماینده و میانجی نیست و همه چیز مبهم است. اما آن چه مسلم است این است که شکاف طبقاتی در فرانسه نیز مثل بسیاری از کشورهای جهان به شدت افزایش یافته است. طبقه متوسط فرانسه موقعیت خود را از دست داده و این طور احساس می شود که این قشر از جامعه اصلی ترین بازندگان هستند. در حقیقت باید گفت که ظهور جنبش جلیقه زردها تبلور فریاد اعتراض به سیاست جهانی شدن است. بی عدالتی در اخذ مالیات، خودسری مکرون، لحن ستیزه جویانه و شاخ و شانه کشیدن هایش و بویژه افزایش مالیات به منظور حفاظت از محیط زیست موجب پدید آمدن جنبش جلیقه زردها گشت که تبلور فریاد اعتراض به سیاست جهانی شدن است که رئیس جمهوری فرانسه امیدوار بود مظهر آن گردد. اکنون بسیاری از کارشناسان از خود می پرسند که آیا رئیس جمهوری جوان فرانسه که تنها یک سال از ورودش به کاخ الیزه می گذرد، می تواند در سخنرانی امشب خود، آتش معترضان دولتی را خاموش کند؟