کرونا | در بحران عادی نباشیم...

 

یکی از مهمترین مشکلات این روزهای کشور، بازگشت دوباره روزهای التهاب آور اوایل اسفند است. همان روزهایی که کرونا به سرعت شهرهای مختلف را در می نوردید و همه را نگران کرده بود. روزهایی که سبک زندگی مردم به یک مرتبه تغییر کرده بود و ترس و دلهره در همه روابط اجتماعی به چشم می خورد.

همان روزها بود که مردم تازه عادت کردند به جای حضور در مجامع پرجمعیت و برنامه های پرتردد در خانه بنشینند و کارهایشان را با اینترنت انجام دهند. استفاده از ماسک و ژل های ضدعفونی کننده هیچگاه در ایران به این پرمصرفی نشده بود. همه به دنبال ماسک و ژل و... بودند تا از خود در برابر این ویروس محافظت کنند.

پیش از عید نوروز در کشور همه کارها به کسادی گرایید و مردم در خانه ماندن را به خرید شب عید ترجیح دادند. شب عیدی که هیچ کس در بدترین شرایط اقتصادی هم آن را باور نمی کرد، هیچ کس در خیابان نبود. مردم هم وسایل خورد و خوراک یک ماه خود را در خانه نگه می داشتند تا هیچ عاملی باعث نشود که از خانه بیرون بروند.

اما این روزها دیگر خبری از آن همه ترس و نگرانی نیست، انگار هیچ وقت چیزی به نام کرونا در کشور وجود نداشته است. افزایش مبتلایان کرونا در این روزها خبری بسیار نگران کننده است.

عوامل متعددی در این باره نقش دارند. به لحاظ اجتماعی اولین دلیل این است بخش زیادی از مردم، هنوز که هنوز است با واقعیت کرونا آشنایی ندارند و حجم خطر را به صورت جدی نمی شناسند و این نکته برای مردم ملموس نیست. نکته دوم به ضروریات زندگی مردم برمی گردد، بخش زیادی از مردم می دانند مشکلات در زمینه کرونا چیست، اما به دلیل این که زندگی شان از لحاظ معیشتی لنگ است و این امکان برای دولت به دلیل تحریم ها فراهم نیست که بتواند مانند بسیاری از کشور‌های دیگر به مردم کمک بکند و مردم را در منزل نگه دارد بنابراین این عده با این که از خطرات کرونا باخبر هستند به ناچار برای تامین معیشت اعضای خانواده منزل را ترک می کنند.

دلیل مهم دیگر به سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی بر می گردد که خیلی مهم است. سرمایه اجتماعی طی ۱۵ سال اخیر دچار خدشه شده و مشکل پیدا کرده است. مرکز ثقل سرمایه اجتماعی، اعتمادعمومی است. الان اعتماد عمومی به دلیل اختلاس ها و وعده و وعید مدیران و مسئولان و انجام ندادن ها از بین رفته است.

مردم به همین دلیل به گفته های مسئولین باور ندارند. در نتیجه مسئولین وقتی به درستی و جدیت می گویند باید پروتکل های بهداشتی را رعایت کنیم بخشی از مردم حرف های آن ها را باور ندارند و این هم به سرمایه اجتماعی بر می گردد و باعث می شود تا مردم حرف های آنان را قبول نداشته باشند.

علاوه بر این ها، دولت خیلی از محدودیت ها و فاصله گذاری های اجتماعی را پس از نوروز حذف کرد و گفت زندگی به روال عادی بر می گردد، مردم هم باور کردند کرونا نیست و جا‌های شلوغ رفتند و زندگی عادی خود را ادامه دادند که منتج به افزایش تعداد مبتلایان شد.

تغییر رفتار کرونا کاملا جدی است و از نظر ساختار نیز این ویروس بسیار پیچیده است و معلوم نیست به این زودی ها واکسنی برای آن ساخته شود. افراد چاق، بیماران زمینه ای و سالمندان سه گروهی هستند که در موج دوم کرونا بیشتر از سایر مردم در معرض خطر خواهند بود.

بر این اساس کماکان در خصوص اجتماعات و مراکز پرریسک محدودیت ها وجود دارد و مردم نباید برای کارهای غیرضروری از منزل بیرون بیایند و مسئولین کماکان از مردم انتظار دارند در رعایت پروتکل ها دقت کرده و در شرایطی که کار ضروری ندارند در منزل بمانند.

 

سید محمد حسین کاظمی

پژوهشگر