در حالی که هشدارهای مستقیم و رسمی وزارت بهداشت درباره افزایش شیوع کرونا در پاییز و زمستان ادامه دارد و حوزه های زیادی چون فرهنگ و هنر زیرِ بار خسارات کمر خم کرده اند، عطش برگزاری جشنواره‌های مختلف دولتی در نیمه دوم سال ادامه دارد و هفته ای نیست که خبر برگزاری یا انتشار فراخوان جشنواره ای به گوش نرسد.
آن هم در شرایطی که تقریبا تمامی این جشنواره‌ها به لحاظ مالی بر گرده بیت‌المال سوارند و با هزینه برگزاری تک تک آن ها می توان لااقل برای چند ماه هم که شده اسباب کمک به معیشت بدنه فرهنگ و هنر از جمله سینما را فراهم کرد! در این میان از نقش بازوهای دولت و نهادهای خاص در سینما چون فارابی نیز غافل نشویم که تقریبا بخش عمده خبررسانی این ارگان های بودجه‌خوار سینمایی هم اصرار به برگزاری این جشنواره ها دارند. تا لحظه نگارش این گزارش ، تنها جشنواره جهانی فجر کنسل شده و جشنواره‌های مقاومت، فیلم کوتاه و کودک را به‌صورت ترکیبی (حضوری و برخط) برگزار کردند و تا چند روز دیگر نیز به استقبال جشنواره «سینما حقیقت» می‌روند.
وزیر محترم ارشاد نیز چندی پیش از برگزاری فیزیکی و برخط دیگر جشنواره‌های فرهنگی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی سخن گفت که این می‌تواند به‌معنای برگزاری تمامی رویدادهای سینمایی در کشور ازجمله فیلم فجر باشد. جشنواره‌ای که این روزها همه منتظر هستند تا تصمیم نهایی درمورد برگزاری یا عدم برگزاری آن اعلام شود.
تکلیف «سینما حقیقت» روشن است: مجازی و برخط
چند رویداد فرهنگی مهم دیگر نیز در ماه‌های باقیمانده سال در پیش‌رو است. نخستین اتفاق، برگزاری جشنواره «سینما حقیقت» است که قرار است در اواخر آذرماه به صورت برخط برگزار شود. متولیان این جشنواره که بزرگترین رویداد مربوط به تولیدات سینمای مستند محسوب می‌شود، از همان ابتدا و از زمان انتشار فراخوان در شهریورماه اعلام کردند که برنامه‌ای برای اجرای آن به صورت فیزیکی و به روال هرساله ندارند.
تئاتر فجر؛ برخط و اجرای محدود فیزیکی تنها برای داوران
سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر هم که قرار بود طبق روال هرسال همزمان با دهه فجر برگزار شود، با ابهاماتی روبه‌رو است. دبیر این دوره از جشنواره تئاتر فجر در آخرین گفتگوی رسانه‌ای خود با تأکید بر این‌که قطعاً تمامی آثار حاضر در جشنواره به صورت برخط در فضای مجازی پخش خواهد شد گفت که ممکن است بخشی از اجراهای جشنواره امکان پخش برخط نداشته باشند و شاهد اجرای زنده و فیزیکی نیز در یک سوم ظرفیت سالن‌های میزبان و یا تنها برای داوران جشنواره باشیم.
جشنواره موسیقی فجر؛منتظر تصمیم تازه
سرانجام باید به سی و ششمین دوره جشنواره موسیقی فجر اشاره کرد که قرار است ۲۸ بهمن تا ۳ اسفندماه سال جاری به دبیری حسن ریاحی برگزار شود. ریاحی پیش از این نیز دوره‌های نوزدهم تا بیست و یکم و دوره‌های بیست و ششم تا سی و یکم، دبیر جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر بود. او نیز در جدیدترین اظهارنظر خودتأکید کرده است که بدون شک این جشنواره با توجه به شرایط کرونایی کشور در بهمن‌ماه برگزار خواهد شد.
دیگر جشنواره های در آستانه برگزاری
پنجاهمین دوره جشنواره فیلم رشد که فراخوان آن ماه پیش منتشر شد احتمالا پس از سینما حقیقت برگزار خواهد شد چون در متن فراخوان، هیچ اشاره‌ای به تاریخ دقیق برگزاری این رویداد نشده است؛ جشنواره‌ای که قرار است علاوه بر تهران، در مراکز تمامی استان‌ها و حتی خارج از کشور، نمایش فیلم داشته باشد! جشنواره فیلم فجر نیز چندی پیش با انتخاب دبیر جدید (محمدمهدی طباطبایی‌نژاد)، رسما برای سال‌جاری اعلام موجودیت کرد تا وزارت ارشاد در بهمن‌ماه امسال هم جشنواره سینمایی داشته باشد.
حسن‌ختام جشنواره‌های سینمایی ارشاد در سال ۹۹، جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران است که قرار است طی ۵ روز، از ۱۰ تا ۱۴ اسفند برگزار شود. البته باید به این مهم نیز اشاره کرد که در این فهرست، تنها جشنواره‌های سینمایی که وزارت ارشاد متولی آن هاست قید شده وگرنه لیست جشنواره‌هایی که طی ۶ ماه دوم امسال برگزار می‌شوند و مدیریت دولتی ندارند، بسیار بیشتر از این تعداد است.
دغدغه جشنواره در روزهای سیاه ایران
در دنیا جشنواره‌ها برای خط‌دهی به سمت تولیدی که رویدادهای سینمایی براساس آن برگزار شوند، طراحی شده اند. اصلا مانیفست جشنواره، سینماگران را به سمت تولید سوق می‌دهد. هرچند در ایران دست کم طی چند سال اخیر، جشنواره ای با این هدف برگزار نمی شود و در بخش اعظم خود تنها کارناوالی برای نمایش رقابت و بازی های پنهان سیاسی است.
جشنواره‌هایی مثل شهر، مقاومت، سلامت و… بیش از پول دور ریختن و کاسبی برای تیم‌های برگزارکننده چیست؟ باید گفت که در حال حاضر، برگزاری جشنواره تنها عده ای خاصی را راضی می کند، تعدادی فیلمساز هیات داوران می‌شوند، عده‌ای ستاد جشنواره می‌شوند، ستاد خبری و بولتن راه می‌افتد، هدیه می‌دهند و خلاصه در این میان طیف محدودی شاد می شوند و فشار طولانی مدت هزینه های این شادی، بر دوش طیف گسترده تر و آسیب پذیرتر سینماست، احتمالا به همین دلیل است که از حلقه مدیران، کسی به برگزاری جشنواره‌ها اعتراض نمی‌کند!
در این میان از یاد نبریم که صف اکران طولانی شده در حالی که مجرای معتبری برای اکران وجود ندارد، نه اکران آنلاین امتحان خود را به درستی پس داده و نه به اکران فیزیکی امیدی هست. فیلم ها روی هم تلنبار شده که طی سال ها ساز و کار عادلانه ای در چینش آن ها وجود نداشت اکنون یا در اکران فیزیکی و فروش روزانه زیر ۱۰ میلیون تومان تلف می شوند یا باید به اکران آنلاین تن بدهند و در کمتر از ٢۴ ساعت شاهد قاچاق فیلم و سرمایه شان باشند. جشنواره جز سریع تر کردن این چرخه و اضافه کردن فیلم های تازه به این لیست چه عایدی دیگری می تواند داشته باشد ، پرسش بی پاسخ اکثر رسانه ها از مسئولین مربوطه است !
دیدگاه تان را بنویسید