كابوس دارو براى بيماران.

۵۵آنلاین :

پريسا اميدى

كارشناس علوم سياسى

دارو (به انگلیسی: Drug) در دانش پزشکی به هر ماده‌ای که برای درمان، تسکین علائم، تشخیص بیماری یا پیشگیری از آن به کار رود و بر ساختار یا کارکرد ارگانیسم زنده اثر گذارد و پس از ورود به بدن عملکرد بدن را تصحیح کند، گفته می‌شود. در تعریفی دیگر دارو به ماده ای گفته میشود که با اثر بر گیرنده ای خاص در داخل، خارج یا دیواره سلول باعث شروع یا مهار عملکردی خاص میگردد و قدرت اثر دارو با میزان و تعداد این تعامل نسبت مستقیم دارد. البته داروهایی که محل اثر موضعی دارند مانند آنتی اسیدها و ضدعفونی کننده های موضعی و مواد حاجب در این تعریف نمی گنجند.

دارو ممکن است منشأ طبیعی (گیاهی یا حیوانی) داشته باشد یا اینکه به‌طور مصنوعی تهیه شود. داروهای شیمیایی معمولاً در آزمایشگاه و به دست پزشکان یا دارو سازان کشف شده و پس از تحقیقات کافی و تأیید مراجع رسمی در کارخانه‌های داروسازی تولید می‌گردند.

مصرف دارو ممکن است به صورت خوراکی (قرص و شربت)، مالیدنی (پماد و قطره)، استنشاقی (از راه تنفس) یا تزریقی (آمپول) باشد. به محل فروش دارو داروخانه گفته می‌شود. داروها به چهار صورت معدنی، حیوانی، گیاهی یا شیمیایی وجود دارند.

همچنین می‌توان داروها را به دو بخش مجاز و غیرمجاز (مانند برخی مخدرها) طبقه‌بندی کرد.

داروها اصولاً باید در شرایط ویژه‌ای نگهداری شوند و تاریخ مصرف مشخصی دارند. نحوه مصرف دارو و چنده‌گذاری (دوز مصرفی) آن در نسخه پزشک معالج مشخص می‌شود. برخی داروهای ساختنی که به آن‌ها داروهای جالینوسی نیز گفته می‌شود در داروخانه با نسخه پزشک و از ترکیب چند ماده دارویی ساخته می‌شود.

در حالت کلی، یک دارو ماده‌ای است که به وسیلهٔ واکنش‌های شیمیایی خود، تغییراتی در کارکرد زیستی ایجاد می‌کند. عمدتاً مولکول دارو با یک مولکول خاص در سیستم زیستی که نقش مشخصی بازی می‌کند برهم‌کنش دارد. به این مولکول گیرنده یا ریسپتور می‌گویند. در موارد اندکی داروها به عنوان دشمن شیمیایی معروف هستند که ممکن است با دیگر داروها واکنش دهند، در موارد دیگری مثل عوامل اسمزی داروها به‌طور انحصاری با مولکول‌های آب واکنش می‌دهند. داروها ممکن است درون بدن تولید شوند همانند هورمونها یا شیمیایی بوده و درون بدن تولید نشوند. سموم نیز دارو محسوب می‌شوند. مواد سمی می‌توانند به وسیله موجودات زنده از قبیل گیاهان و جانوران ساخته شوند یا همانند آرسنیک و کادمیوم دارای ریشهٔ معدنی باشند. از آنجا که واکنش دارو با گیرندهٔ آن شیمیایی است، یک مولکول دارو باید شکل، اندازه، ترکیب اتمی و بار الکتریکی مناسب داشته باشد

حال سوال اين است كه وضعيت دارو در ايران چگونه است؟

آغاز تحريم ها در ايران كه شامل تحريم دارو هم هست،تاثير فوق العاده مخربى بر اين موضوع گذاشته است.

عدم دسترسى ايران به دانش ساخت تمامى داروها ايران را در اين معضل قرار داده است؛البته در سال هاى اخير تلا ىش هاى خوب و به خصوصى صورت گرفته است اما كافى نيست؛هنوز هم اكثر داروهاى مهم و بيمارى هاى خاص وارداتى هستند كه در شرايط تحريم بسيار كم و سخت پيدا ميشود و قيمت ها هم به طور سرسام آورى بالا رفته اند و پاى دلالان كه مرض اين روزهاى تمامى بخش هاى ايران است هم به اين بخش باز شده است.

برخى از پزشكان هم تجويز داروى خارجى را ترجيح ميدهند و اين باعث ميشود كه فرهنگ سازى براى استفاده از داروى مشابه داخلى انجام نشود و اين ذهنيت حاكم شود كه داروى خارجى تاثير بيشترى دارد و اينگونه صنعت دارو به مشكل ميخورد.

مشكلات مربوط به دارو به حدى گسترده شده است كه از كنترل خارج شده است و اگر شما به دارويى احتياج داشته باشيد بايد به جاى داروخانه به خيابان ناصرخسرو و كوچه پس كوچه هاى مراجعه كنيد.

بيماران خاص و نادر واقعا وابسته به داروهايشان هستند و خلاف قوانين بين المللى داروهايشان تحريم است و تكنولوژى ساخت بسيارى از داروهايشان در كشور نيست و اگر هم باشد اعتماد استفاده از نمونه ى داخلى وجود ندارد.

سازمان غذا و دارو كه زيرمجموعه ى وزارت بهداشت است و متولى اين موضوع است هم بايد نظارت را بيشتر كند هم با استفاده از شركت هاى دانش بنيان بتوان صنعت دارو را گسترش داد.

تمامى اينها وابسته به اين موضوع است دولت و مردم هركدام تكاليف و وظايف خود را انجام دهند.