سناریوی بدعهدی خودروسازان موضوع جدیدی نیست. در این سال‌ها خودروسازان در تحویل خودروهای ثبت‌نامی چنان عملکردی از خود برجای گذاشته‌اند که متقاضیان دیگر با علم به اینکه ممکن است تا سال‌ها به خودروی ثبت‌نام خود نرسند، وارد سایت خودروسازان می‌شوند.
تحریم و اخیرا کرونا به بهترین بهانه در دست خودروسازان برای توجه بدعهدی‌هایشان تبدیل شده است. گاهی خودروسازان چنان غرق این بهانه‌ها می‌شوند که بدعهدی‌های پیش از تحریم را نیز متوجه خروج آمریکا از برجام می‌سازند.
زیرا پس از پاره‌شدن این توافق‌نامه بین‌المللی به دست دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در اردیبهشت 97، رفته‌رفته شرکت‌های خودروسازی نظیر رنو و پژو خاک ایران را ترک کردند.
با اینکه خروج این کشورها از ایران در نیمه دوم سال 97 اتفاق افتاد، اما پارس‌خودرو در تحویل خودروهای موعد تحویل نیمه ابتدایی سال مذکور هم به‌موقع عمل کرد. این شرکت تحویل این خودروها را یا به آینده موکول کرد و یا خودروهای داخلی را جایگزین محصولاتی نظیر رنو ساندرو کرد.
اردیبهشت سال جاری نیز سایپا به متقاضیان خودرو رنو اعلام کرد که به دلیل بدعهدی شرکت فرانسوی، بین دو تا سه دستگاه خودرو کوئیک.آر به قیمت تیر 97 خریداری کنند. این شرکت مدعی شده است که این نوع جایگزینی سود 670 درصدی برای مشتریان به همراه دارد.
با این حال برخی از مشتریان که زیر بار چنین پیشنهاداتی نرفته‌اند، سرانجام طی ماه‌های اخیر موفق به دریافت خودرو رنو (ساندرو) شده‌اند. این افراد پس از دریافت پیامک تحویل خودرو، به نمایندگی‌ها مراجعه کرده‌اند، اما متوجه شده‌اند که بدون پلاک باید خودرو را تحویل بگیرند. اتفاقی که پیش از این نظیر نداشته و قوانین موجود را هم زیرسوال می‌برد. اتفاقی که نشان می‌دهد خرید خودرو از خودروسازان داخلی مجموعه‌ای شده است از حکایت‌های گوناگون. حکایت در تولید، حکایت در کیفیت، حکایت در ثبت‌نام خرید، حکایت در تحویل، حکایت در خدمات پس از فروش و اکنون حکایت در پلاک.
یورو5؛ علت پلاک‌نشدن رنوهای تحویلی
یکی از مشتریان پارس‌خودرومی‌گوید: پس از آغاز تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان در اردیبهشت‌ماه 1397، شرکت خودروسازی سایپا با فاصله حدودا یک هفته اعلام کرد که به دلیل تحریم از سوی کشورهای اروپایی و درنتیجه عدم واردات قطعات خودروهایی چون رنو (و بالاخص ساندرو و استپ.وی) این شرکت قادر به تحویل خودروهای ثبت‌نامی با موعدِ تحویلِ تیرماه تا پایان آذرماه 97 نیست. این در حالی بود که ثبت‌نام‌کنندگان خودروهای مذکور با موعدهای عدم‌تحویل اعلام‌شده از سوی شرکت سایپا و پارس‌خودرو، در ماه‌های آذر، دی، بهمن و اسفند 1396 و همچنین آخر فروردین 1397 موفق به ثبت‌نام خرید خودرو موردنظر خود شده بودند.
این مساله سبب شد تا مشتریان با موعدهای تحویل مذکور که قریب به 34 هزار نفر بودند با انواع مختلف و در مکان‌های متفاوت دست به اعتراض و تجمع زده و عده‌ای نیز راه دادگاه و تعزیرات حکومتی را در پیش گیرند. این در حالی است که مطابق ماده 4 از آیین‌نامه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، خودروساز موظف است پس از تامین CKD خودروهای مدنظر و کسب مجوز از وزارت صمت، اقدام به ثبت‌نام کند، اما ظاهراً کسب منافع مادی ِناشی از فروش خودرو در سیستم و خارج از ثبت‌نام با هدف درآمدزایی بیشتر و البته تاثیر مستقیم در افزایش قیمت خودرو در بازار که یکی از نتایج آن است، نه‌تنها با اعلام رسمی عدم توانایی تامین قطعات به دلیل تحریم، از تعهدات خود سر باز زدند، بلکه با ارائه دادخواست تقابل در محاکم حقوقی مبنی بر فسخ قرارداد به علت تحریم در مقابل شکایت شکات، با فرصت‌سوزی و خرید زمان ناشی از پروسه رسیدگی به پرونده‌های قضایی تا صدور رأی قطعیِ پس از تجدیدنظر، موجودی‌های خود در انبارها یا CKDهای موجود در گمرکات کشور را پس از تولید، خارج از سیستم نوبت ثبت‌نام‌کنندگان به فروش برساند.
رضا جعفری می‌افزاید: در این مسیر و با هدف کاستن از شکایت‌ها، پیشنهاداتی چون تبدیل به خودروهای مختلف و همگی پایین‌تر از خودرو ثبت‌نام‌شده به جهت کیفیت و ارزش واقعی بازار، از جمله دو پراید، یک پراید و یک تیبای صندوق‌دار و ... مشتریان را به نمایندگی‌های سیار فروش محصولات خود در بازار سیاه دلالی تبدیل کند؛ گذشته از اینکه برخی از ثبت‌نام‌کنندگان که نقشی جز این نداشتند و در دستیابی به سود موردنظر تردیدی به دل راه نداند و با پذیرش چنین پیشنهادهایی، شرکت سایپا و پارس‌خودرو را تشویق به عدم اعادة حقوق سایر مشتریان کردند.
او ادامه می‌دهد: اما اکنون پس از گذشت قریب به دو سال با اعلام رسمی ترخیص 3000 CKD خودرو رنو از گمرکات کشور در اواخر سال 98 با صدور دعوتنامه تکمیل وجه برای تعداد محدودی از تعهدات خود با موعد تحویل در ماه‌های تیر و مرداد از اوایل سال 99 ، شروع به تحویل خودرو بدون پلاک به مشتریان کرده است؛ هرچند مطابق مقررات تحویل خودرو به مشتریان بدون پرچِ پلاک غیرقانونی است؛ اما این امر باعث شده تا تحویل‌گیرندگان خودرو نه‌تنها نتوانند از خودرو خود استفاده کنند، بلکه با گذشت زمان از گارانتی خودروهای دریافتی‌شان بدون استفاده می‌گذرد و باز این مشتری است که باید از این ناحیه متضرر شود. جعفری توضیح می‌دهد: اکنون که قریب به حداقل دو ماه است که تحویل‌گیرندگان خودرو موفق به دریافت پلاک نشده‌اند، شرکت سازنده (پارس‌خودرو و سایپا) علت پلاک‌نشدن خودروهای مذکور را یورو4 بودن ماشین‌های تحویلی اعلام کرده است.
ارجاع مشتریان به شرکت رنو!
یکی دیگر از مشتریان رنوساندرو درباره یورو5 نبودن خودروها می‌گوید: بله پارس‌خودرو به این بهانه پلاک را تحویل ما نمی‌دهد. اما باید توجه داشت که ما 29 آذر سال 96 برای خرید رنو ساندرو 27 میلیون واریز کردیم و قرار بودیم مرداد 97 با تکمیل وجه خودرو را تحویل بگیریم. اولا پارس‌خودرو باید پاسخ دهد که دلیل تاخیر در تحویل این خودروها چه بود؟ اگر موضوع تحریم است که رنو مرداد 97 در ایران فعالیت داشت. پس تحریم بهانه‌ای بیش نیست. یزدان‌بخش اظهار می‌کند: به دلیل گران‌شدن خودرو، خودروسازان محصولات تولیدی را به‌صورت آزاد می‌فروختند، اما حاضر نبودند به تعهدات خود عمل کنند. خود شرکت رنو اعلام کرد که به اندازه خودروهای فروخته‌شده قطعه تحویل داده است. پارس‌خودرو تا آذر 97 تعهد فروش داشت که فعلا تا مرداد 97 را آن هم با اعتراضات فراوان تحویل داده است. برای ما اسفند 98 و اردیبهشت 99 دعوتنامه صادر شد.
به‌رغم صدور فاکتور و دعوتنامه و تکمیل وجه خودرو بنده به دلیل پلاک‌نشدن دو ماه است که در نمایندگی مانده و نمی‌توانم از آن استفاده کنم. جالب اینکه فرصت سه ماهه برای سرویس اولیه و استفاده از بیمه هم رو پایان است. او می‌افزاید: برای گارانتی جدید سه میلیون دیگر هم از ما وجه دریافت کردند. یزدان‌بخش در پاسخ به این پرسش که پارس‌خودرو چه پاسخی در مقابل این بدعهدی دارد؟ توضیح می‌دهد: آنها ما را به پلیس راهور ارجاع می‌دهند. اما مگر ما از راهور خودرو خریده‌ایم که از آنها طلب پلاک کنیم. آن‌طور که ما شنیده‌ایم گویا پارس‌خودرو به راهور بدهی دارد و فعلا آن را پرداخت نکرده است. پلیس راهور هم به همین دلیل پلاک در اختیار آنها نمی‌گذارد. ما هم قربانی این اختلاف شده‌ایم. وگرنه بنزین یورو5 و ... بهانه‌ای بیش نیست.
چطور پراید و تیبا استاندارد هستند، اما ساندرو استاندارد نیست؟ اخیرا هم مسئول شماره‌گذاری پارس‌خودرو به من اعلام کرد که بروید و از خود شرکت رنو مشکلتان را پیگیری کنید! تاکنون من 50 میلیون تومان به سایپا پرداخت کرده‌ام، اما هنوز خودرویی که فاکتور شده را ندیدم. باستانی، یکی دیگر از مشتریان پارس‌خودرو که قرار بود مرداد 97 رنو خود را از پارس‌خودرو تحویل بگیرد به «آرمان ملی» می‌گوید: پس از بدعهدی‌های فراوان تازه اردیبهشت 99 خودرو به دست ما رسید، اما هنوز خبری از پلاک نیست. او می‌افزاید: از لحاظ کیفی و قیمت توجیهی وجود ندارد که ما به جای رنو تیبا، کوئیک یا هر خودرو دیگری را بپذیریم. به‌ویژه آنکه عده‌ای خواستار خرید خودرو اتومات هستند که خودروهای داخلی این ویژگی را ندارند.
دیدگاه تان را بنویسید