در محرم رسومی مانند سینه زنی و زنجیر زنی داریم. ولی آیا تا بحال سوال شده است که حکم سینه زنی و زنجیر زنی در محرم چیست؟ در ادامه حکم سینه زنی و زنجیر زنی در محرم را بخوانید.
حکم سینه زنی و زنجیر زنی در محرم
حکم شرعی سینه زنی و زنجیر زنی در عزاداری چیست ؟ در میان ایرانیان، سینه زنی در مصیبت‌ها رسمی دیرینه به شمار می‌آید.
زنجیر زنی نیز در سالهای اخیر بسیار رایج شده‌است؛ اما رواج این اعمال در مراسم عزاداری، دلیلی بر صحیح یا غلط بودن آن‌ها نیست.
برای درک دقیق حکم شرعی این اعمال، باید به مراجع تقلید و فتاوی آن‌ها مراجعه کنیم. در این مقاله کوشیده‌ایم حکم شرعی سینه زنی و زنجیر زنی در محرم را بررسی کنیم.
حکم شرعی سینه زنی و زنجیر زنی در عزاداری
پیش از آنکه به بررسی این حکم شرعی در فتاوی مراجع تقلید بپردازیم، باید از مسئله‌ای آگاه شویم.
بسیاری از اعمالی که در مراسم عزاداری انجام می‌شوند (نظیر گل مالی سر و صورت، علم کشی یا زنجیر زنی) تا جایی‌که موجب وهن مذهب نشوند و دین اسلام و مذهب شیعه را بدنام نکنند، اشکالی ندارند؛ ولی زمانی‌که انجام دادن آن‌ها، دستاویزی برای دشمنان اسلام شوند تا دین را خشن و نازیبا جلوه دهند، حرام خواهند بود.
نظر مراجع تقلید درباره سینه زنی و زنجیر زنی به شرح زیر است
- ۱. نظر آیت الله مکارم شیرازی
سوال: آیا سینه زنی و زنجیر زنی اشکالی دارد؟ اگر این عمل به افراط بگراید و موجب سرخ شدن بدن شود، تفاوتی در حکم آن ایجاد می‌کند؟
جواب: سینه زنی و زنجیر زنی، به خودی خود، نه تنها اشکالی ندارد بلکه ثواب هم دارد؛ ولی باید به این قضیه توجه کنید که آسیب رساندن به بدن بر اثر عزاداری، صحیح نیست و باید از این کار اجتناب شود.
برخی می‌گویند روایت است که اگر شخصی برای امام خود سینه بزند به حدی که بدنش کبود شود تا زمانی که بدنش کبود است، به درگاه خداوند متعال مقرب است و فرشتگان برای وی ثواب می‌نویسند؛ در صورتی‌که چنین روایتی اعتبار ندارد و چنانکه گفته شد، آسیب رساندن به بدن در مراسم عزاداری صحیح نیست.
- ۲. نظر آیت الله خامنه‌ای
سوال: سینه و زنجیر زنی در مراسم عزاداری چه حکمی دارد؟
جواب: اگر این عمل به حد متعارف انجام شود، در حدی که نشان دهنده حزن و غم وارده به عزادارد باشد و موجب وهن مذهب نشود، اشکالی ندارد. اما افراط در این عمل، به حدی که موجب کبود شدن بدن شود، جایز نیست.
- ۳. نظر آیت الله وحید خراسانی
سوال: آیا زنجیر زنی و سینه زنی در حدی که باعث کبود شدن بدن شود، اشکالی دارد؟
جواب: ممکن است برخی از عزاداران امام حسین به سبب شدت مصیبت ایشان، به نحوی سینه یا زنجیر بزنند که بدنشان کبود شود. این عمل، خالی از اشکال است.
- ۴. نظر آیت الله سیستانی
سوال: سینه و زنجیر زدن در مراسم عزاداری چه حکمی دارد؟ اگر باعث کبودی شود حرام است؟
جواب: سینه و زنجیر زنی یا به سر و صورت خود زدن، حتی اگر باعث سرخی بدن شود اشکالی ندارد.
- ۵. نظر آیت الله فاضل لنکرانی
سوال: آیا سینه و زنجیر زنی در عزاداری تا حدی که موجب کبودی شود، اشکالی دارد؟
جواب: اگر موجب ضرر جدی و مهم بر بدن نشود، اشکالی ندارد؛ چراکه نشان‌دهنده حزن عمیق عزاداران در مراسم عزاداری است.
- ۶. نظر آیت الله بهجت
سوال: اگر زنجیر زنی و سینه زنی باعث کبودی و کوفتگی بدن شود، عملی حرام محسوب می‌شود؟
جواب: برای عزاداری سید و سالار شهیدان، هرکاری باید کرد. سینه زنی و زنجیر زنی نیز تا جایی‌که ضررآور نباشد و مشکل جدی برای عزادار بوجود نیاورد، اشکالی ندارد. البته فراموش نکنید که عزاداری و عزادار باید رنگ و بوی مجلس مصیبت را حفظ کنند.
- ۷. نظر آیت الله صافی گلپایگانی
سوال: آیا سینه زنی یا زنجیر زنی در حدی که به بدن آسیبی برساند اشکالی دارد؟ لطمه زنی چطور؟
جواب: بسیاری از عزاداران امام حسین یا دیگر معصومان (علیهم‌السلام) از شدت تاثر و حزن بر سر و صورت خود می‌زنند و نیت کاملا پاکی دارند. بر سر و صورت زدن و گریبان دریدن برای عزاداری این بزرگواران اشکالی ندارد. البته اگر باعث ضرر جسمی خطرناکی بشود، صحیح نیست.
استفتائات عزاداری
س. آیا می‌شود «اضافه‌خرج» مراسم فاطمیه را در محرم خرج کرد؟
ج. اگر نذر خاص نشده باشد که در مراسم فاطمیه مصرف شود و یا خلاف نظر اهدا کنندگان نباشد، اشکال ندارد.
س: آیا می توان از اموال بیت المال برای مراسم عزاداری استفاده کرد؟
ج. بطور کلی این گونه امور تابع قوانین و مقررات اداره مربوطه می باشد و تخلف از آن جایز نیست؛ و اگر بر طبق قوانین و مقررات باشد، مانع ندارد.
س. آیا سیاه پوش کردن مسجد و پوشیدن لباس مشکی در مراسم عزاداری کراهت دارد؟
ج. سیاهپوش کردن مساجد و پوشیدن لباس مشکی در ایام عزاداری خاندان عصمت و طهارت (علیهم السلام) به منظور تعظیم شعائر الهی و اظهار حزن و اندوه موجب ترتب ثواب الهی است در هر صورت کراهت پوشیدن لباس سیاه در غیر نماز ثابت نیست.
س. آیا مالیدن گِل به سر و صورت در ایام عزاداری اشکال دارد؟
ج.اگر به نحو متعارف و به گونه ای باشد که از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه در عزاداری محسوب شود، اشکال ندارد.
س. شنیدن صدای گریه و شیون نامحرم که در عزای اهل بیت علیهم السلام است (باتوجه به کنار هم بودن قسمت زنانه و مردانه هیئت) برایمردان چه حکمی دارد؟
ج. در صورتی که مفسده ای نداشته باشد، فی نفسه اشکال ندارد.
س. برهنه شدن در سینه زنی به شرط اینکه نامحرم نباشد اشکال دارد؟
ج. شایسته است عزاداری به شیوه مرسوم و سنتی ـ که با لباس انجام می گرفته ـ برگزار گردد.
س. آیا لطمه زدن به بدن در عزاداری ها جایز است؟
ج. لطمه زدن در عزاداری اگر ضرر قابل توجهی بر بدن داشته باشد و یا موجب وهن مذهب یا مؤمنین یا مراسم عزاداری معصومین (علیهم السلام) باشد، جایز نیست و در هر حال بهتر است مؤمنین مراعات شؤون عزاداری معصومین (علیهم السلام) بویژه سید و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را بنمایند.
س. هروله کردن و گفتن ذکر ائمه بصورت تند و پشت سر هم (شور) جایز است؟
ج. اگر موجب وهن مذهب یا مراسم عزاداری معصومین «علیهم السلام» نباشد فی نفسه اشکال ندارد
س. آیا استفاده از برخی از الفاظ مانند من سگ حسینم در عزاداری اشکال دارد؟
ج. گفتن این الفاظ شایسته نیست و در هر حال بهتر است مؤمنین مراعات شؤون عزاداری معصومین «علیهم السلام» بویژه سید و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین «علیه السلام» را بنمایند.
س. خرید و فروش در روزهای تاسوعا و عاشورا چه حکمی دارد؟
ج. فی نفسه حرام نیست، لکن شایسته است شخص به عزاداری اشتغال داشته باشد و خود را از ثواب بزرگ محروم نسازد.
دیدگاه تان را بنویسید