با تاریخچه زعفران و علت گرانی آن آشنا شوید

مترجم:مهرانه راجعی

زعفران کمیاب‌ترین و گران‌ترین ماده غذایی روی زمین است و با ارزش‌تر از خاویار ،ترافل ،دانه‌های وانیل درجه یک، واسابی واقعی و هر غذای لوکس دیگری است که فکرش را بکنید.

نخ‌های زعفران کلاله‌هایی هستند که در مرکز  گلی ارغوانی از خانواده زنبق به نام کروکوس زعفرانی، یافت می‌شود.

 در هر گل فقط سه کلاله زرد نارنجی وجود دارد. و به این معنی است که برای تهیه کمی زعفران گل‌های زیادی لازم است.

هر پوند زعفران نیز بین 15 تا 20 هزار کلاله دارد.

 اگر بخواهید خودتان زعفران بکارید، برای بدست آوردن یک پوند به 75 هزار گل نیاز دارید!

اما این تنها دلیل گرانی زعفران نیست.

 گل‌ها بسیار ظریف هستند و تنها راه برداشتن صحیح نخ‌های زعفران آن‌ها، چیدن آن‌ها با دست است.

 در واقع آنقدر ظریف هستند که اگر تارهای زعفران مدت کوتاهی پس از شکوفه دادن گل‌ها چیده نشوند، پژمرده شده و غیرقابل استفاده می‌شوند.

 برای برداشت یک پوند زعفران حدود 370 تا 470 ساعت کار لازم است.

علاوه بر ظریف بودن، رشد گل‌های زعفران آنقدرها ساده نیست. آنها نمی‌توانند بیش از حد در معرض نور خورشید قرار گیرند، نمی‌توان آنها را بیش از حد آبیاری کرد و در هوای سرد نیز وضعیت خوبی ندارند. 

حتی یک روز دمای سرد می‌تواند برای از بین بردن کل محصول کافی باشد.

گل زعفران در تابستان کاشته می‌شود و در اواسط تا اواخر پاییز آماده برداشت می‌شود.

 وقتی که زمان برداشت فرا می‌رسد، نخ‌های زعفران را باید کمی پس از طلوع آفتاب بچینید. در غیر این صورت در اثر گرمای آفتاب ظهر به آن‌ها آسیب می‌رسد.

 همچنین این موارد توضیح می‌دهد که چرا ممکن است یک گرم زعفران را با قیمت های ۷ دلاری، ۱۵ دلاری و حتی بیشتر پیدا کنید. 

طعم متمایز و غیرقابل توصیف این ادویه باعث می‌شود ارزش این هزینه زیاد را داشته باشد. حتی اگر نمی‌توانید پول نقد برای نخ‌های زعفران خرج کنید، مخلوط ادویه‌ای را امتحان کنید که زعفران در آن گنجانده شده است.

مورخان بر این باورند که گل‌های زعفران بومی آسیای صغیر و سرزمین‌های اطراف دریای مدیترانه هستند. زعفران  اولین بار در ایران امروزی یا در جزایر جنوب غربی یونان به‌ عنوان محصول پرورش داده شدند.

زمانی که زعفران به عنوان ادویه مورد استفاده قرار گرفت، توسط بازرگانان، کاشفان و امپراطوری‌های در حال گسترش در سراسر جهان پخش شد.

امروزه اکثر زعفران در ایران، هند، اسپانیا و یونان کشت می‌شود.

 از 300 تن زعفرانی که هر سال برداشت می شود، حدود 90 درصد آن در ایران کشت می‌شود. اما بهترین و گرانترین زعفران جهان از ایالت کشمیر هند می‌آید. 

این زعفران تا بیش از 1500 دلار در هر پوند به فروش می‌رسد.

پس علت گرانی زعفران چیست؟ به طور خلاصه، رشد و تولید آن واقعاً بسیار دشوار است و تغییرات آب و هوایی این کار را سخت‌تر هم می‌کند.