شگردهای چین برای کاهش اختلاف درآمد و شکاف طبقاتی +جزئیات

در حالی که "شی جین پینگ" رهبر حزب کمونیست چین و رئیس جمهور این کشور خود را برای سومین بار در سمت دبیرکلی این حزب آماده می‌کند، وعده "رفاه مشترک" را به منظور رساندن کشاورزان و خانواده‌های کارگر به طبقه متوسط مطرح کرده است.

"شی جین پینگ" رهبر حزب کمونیست اعلام کرده است که حزب او در راستای "رفاه مشترک" تلاش می کند و به مشاغل و کارآفرینان برای کمک بیشتر به جامعه فشار آورده است/ عکس: اسوشیتیدپرس

نیویورک تایمز در گزارشی به وعده رئیس جمهور و رهبر حزب کمونیست چین برای ارتقای رفاه مشترک اجتماعی در این کشور پرداخته و از شگردهای چین برای کاهش اختلاف درآمد و شکاف طبقاتی می‌گوید. 

 دنگ شیائوپینگ" رهبر وقت حزب کمونیست بین دهه‌های 70 تا 90 میلادی اعلام کرد که چین "به برخی از مردم اجازه می‌دهد که ثروتمند شوند".

اینک "شی جین پینگ" رهبر کنونی چین بر سرمایه‌داران بزرگ می‌گوید وقت آن رسیده که آنها ثروت بیشتری را با بقیه مردم کشور سهیم شوند.

"شی" می‌گوید که حزب کمونیست طرح "رفاه مشترک" را دنبال خواهد کرد و مشاغل کارآفرین را تحت فشار قرار خواهد داد تا شکاف رو به رشد طبقاتی که عامل توقف رشد کشور و باعث از بین رفتن اعتماد عمومی به رهبران آن است، را کاهش دهد. حامیان می‌گویند مرحله بعدی رشد چین نیاز به تغییر دارد.

"یایو یانگ" استاد اقتصاد دانشگاه پکن که بر تغییر اولویت‌ها تاکید دارد، در این باره گفت: "چین قدرتمند باید چین عادل و منصف باشد". وی افزود: "چین علی رغم سوسیالیستی بودن، یکی از بدترین کشورها از نظر بازتوزیع ثروت است. تمرکز بیش از حد هزینه‌های عمومی در شهرها، دانشگاه‌های برتر و بسیاری از مراکز اجتماعی تقریبا ناعادلانه‌اند".

اینک مقامات متعهد شده‌اند که تحصیل، مسکن و مراقبت‌های بهداشتی را در خارج از شهرهای بزرگ به صورت مساوی تقسیم و هزینه زندگی را ارزانتر کنند و از دیگر سو درآمد کارگران را افزایش دهند. آنها می‌گویند به افراد بیشتری از طبقه متوسط برای تامین معاش کمک کنند.

طرح "رفاه مشترک" با سرکوب غول های فناوری این کشور برای مهار نفوذ و تسلط این شرکت‌ها همگرا و همسو شده است.

در راستای اجرای طرح "رفاه مشترک" برخی از بزرگترین میلیاردرهای چینی مانند "جک ما" که پیشتر در معرض نظارت دولتی و بازرسی قرار گرفته‌ اند، متعهد به خرج میلیاردها دلار در امور خیریه شده‌اند.

مقامات چین متعهد شده‌اند  که قیمت مسکن را خارج از شهرهای بزرگ ارزانتر و  دسترسی قشر متوسط به ملک را آسانتر کنند و درآمد کارگران را افزایش دهند/ عکس: آلامی

این وعده‌ها بر سخنان ماه گذشته "شی جین پینگ" در باره چشم انداز قدیمی حزب کمونیست چین و ثروتمند بودن بیش از اندازه این کشور در باره تقسیم ثروت صحه می‌گذارد. تقسیم ثروت یکی از ایده‌آل‌های همیشگی حزب کمونیست چین محسوب می‌شود.

اینک و از نگاه "شی" اقتدار دیرینه این حزب در خطر است.

اکنون که رشد اقتصادی در حال تعدیل و ملایم شدن است، محرک‌های لازم برای جوانان چینی به سمت ایستایی شدن پیش می‌رود. مشاغل دفتری با حقوق مناسب به سختی پیدا می‌شوند. کارگران بخش‌های فناوری از ساعات کاری زیاد شکایت دارند. خانواده‌های حس می‌کنند نمی‌توانند فرزندان بیشتری داشته باشند و این موضوع بر بحران جمعیتی در حال افزایش، می‌افزاید. اینک "شی" با مشکلات اندکی روبه رو است اما در صورت ادامه‌دار و طولانی شدن چنین نارضایتی‌هایی؛ مسائل کوچک به معضلات جدی تبدیل می‌شود.

شی در دی ماه گذشته گفت: "دستیابی به "رفاه مشترک" تنها یک مسئله اقتصادی نیست. این موضوع یک موضوع سیاسی مهم است که حزب حاکم با تکیه بر آن رفتار می‌کند". او افزود: ما نمی‌توانیم اجازه دهیم بین فقرا و ثروتمندان شکاف برطرف نشدنی شکل گیرد".

"کریستورفر کی جانسن" تحلیلگر سابق دولت آمریکا در حوزه سیاست چین می‌گوید: شی در حالی که خود را برای دور سوم ریاست دبیر کلی حزب حاکم آماده می‌کند، اشتیاق خود به شنیدن نارضایتی‌ها را هم نشان می‌دهد.

این تحلیل‌گر آمریکایی افزود: شی می خواهد با یک دور ریاست دیگر تمامی تردیدها در باره پیشرفت اجتماعی را از بین ببرد و به اصطلاح به تمامی وعده های خود عمل کند. این در حالی است که آمریکا به عنوان رقیب چین در نابرابری اجتماعی منفعل و راکد مانده‌ است.

"جانسون" رئیس شرکت "مشاور استراتژی چین" در این باره می‌گوید: در حالی که [در مسیر کسب و کار]  مانعی نمی‌تواند او را متوقف کند، او باید کارت‌های گزارش را (برای مقامات) ارسال کند". او می‌گوید: "شی، اقداماتی در مبارزه با نابرابری درآمد و اختلاف ثروت را در مبارزه با روایت های مطرح شده از آمریکا و به صورت کلی غرب حیاتی می‌داند".

رهبران چین برنیازهای اقتصادی نیز تاکید می‌کنند. براساس آمار موسسه تحقیقاتی "کریدیت سویس" (Credit Suisse Research Institute) حدود یک درصد از جمعیت چین حدود 31 درصد از ثروت این کشور را در اختیار دارند. این میزان 21 درصد  بیشتر از سال 2000 در چین است. براساس تحقیقات دیگر 1 درصد از جمعیت آمریکا بیش از 35 درصد از ثروت این کشور را در اختیار دارند.

حزب کمونیست چین می‌گوید با توزیع یکنواخت ثروت، چینی‌های بیشتری قدرت هزینه، خرج و رشد اقتصاد را خواهند داشت و این موضوع وابستگی چین به سرمایه و دانش غربی را کاهش داده و زمینه را برای مرحله جدیدی از رشد آماده خواهد کرد.

در حالیکه قدرت حزب کمونیست چین بسیار زیاد است، برخی از تغییرات مطرح شده می‌تواند بسیار آسیب زننده باشد. اصلی ترین آزمون دولت "شی" در معکوس کردن نابرابری اقتصادی به هنگام اتخاذ تدابیری مانند وضع مالیات بر ارث و دارایی در میان ثروتمندان ایجاد خواهد شد. چنین اقداماتی می‌تواند به دلیل ارتباط بسیاری از نخبگان حزب و آنهایی که ملک را به عنوان سرمایه خریده‌اند، جالش برانگیز باشد.

شی رهبر حزب کمونیست چین می‌گوید که کشورش باید در زمینه دستیابی به رفاه مشترک تا سال 2035 "پیشرفت اساسی" کند/ عکس: آسوشیتیدپرس

دامنه تلاش "شی" برای ایجاد یک جامعه برابر بیشتر مورد بحث است. بسیاری از مقامات خواستار تغییرات تدریجی شده‌اند و سعی می‌کنند به کارآفرینان اطمینان دهند که ثروت‌هایی که کارآفرینان به تدریج به دست آورده‌اند در امنیت باقی خواهد ماند. با این وجود اظهارات منتشر شده در وب سایت‌های رسانه‌ای حزب کمونیست چین از تکانه های گسترده‌تر از تقسیم ثروت در این کشور خبر می دهند. اقدامات گسترده تری در مورد سهیم شدن ثروت که ظاهرا بیشتر مورد تائید این حزب قرار دارد.

شینهوا خبرگزاری رسمی چین با انتشار تفسیری نوشت: این دگرگونی تمام گرد و غبار را از بین می‌برد و بازارهای سرمایه چین دیگر بهشتی نخواهد بود که سرمایه‌گذاران یک شبه در آن ثروتمند می شوند. "این یک تحول سیاسی است".

"مائو تسه تونگ" بنیانگذار و رهبر حزب کمونیست چین برای اولین بار در دهه 1950 از اصطلاح مشابه "رفاه مشترک" استفاده کرد. در آن زمان او تلاش داشت تا چین را به سمت یک جمع گرایی سوسیالیستی پیش برد که این اتفاق به فاجعه "جهش بزرگ رو به جلو" در این حزب کمونیستی منجر شد.

طرح "جهش بزرگ رو به جلو" در سال 1958 با جمع آوری اجباری کشاورزان و صنعتی کردن روستاها معرفی و اجرایی شد.

در این طرحِ مائو میلیون‌ها نفر مردند. این افراد نه تنها از گرسنگی، بیماری و قحطی جان دادند بلکه احکام اشتباه مائو کسانی را که در برابر تولید مقاومت می‌کردند را سخت مجازات و شکنجه می‌کرد.

در دهه 1980 "دنگ" رهبر وقت حزب کمونیست چین گفت که کشورش برای رشد اقتصاد، اول باید اجازه ثروتمند شدن به برخی را بدهد اما این هدف با "رفاه مشترک" بسیار فاصله داشت.

"شی" همچنین سعی می کند از انتظارات ناشی از تحول و تغییرات مالی یک شبه جلوگیری کند.

رئیس جمهور کنونی چین پس از اعلام سال گذشته در باره ریشه کن کردن فقر شدید روستایی در چین گفت که این کشور باید تا سال 2035 در زمینه دستیابی به "رفاه مشترک" پیشرفت اساسی داشته باشد.

اولین آزمایش برنامه جاه طلبانه "شی" برای نمایش برنامه "رفاه مشترک" در استان "ژجیانگ" (چجیانگ- Zhejiang) در سواحل شرقی دریای چین صورت می‌گیرد. مقامات منطقه‌ای ژجیانگ اخیرا برنامه ای 52 ماده‌ای را برای دستیابی به رفاه مشترک ارائه کرده‌ان که اهداف وسیعی را تعین می‌کند.

براساس برنامه‌های متوسط درآمد قابل استفاده هر فرد ساکن ژجیانگ تا سال 2025 باید به حدود 11500 دلار در سال برسد که 40 درصد بیش از میزان کنونی است.

کارخانه‌ای در شهر هانگژو چین- شکاف درآمد برای ساکنان شهرهای چین بسیار مشهود است/ عکس: رویترز

اختلاف درآمدی برای برخی از ساکنان "هانگژو" مرکز "ژجیانگ" بسیار ملموس است. این شهر که روزگاری دور افتاده به نظر می‌رسید امروزه به بورس خودروهای لوکس، فروشگاه های مد روز و آپارتمان‌های درجه یک تبدیل شده است.

"نانسی سان" برنامه نویس کامپیوتر در "هانگژو" که خانواده‌اش در استان "ژجیانگ" سیمان فروش‌اند، در این باره می‌گوید: فشار زیادی بر طبقه متوسط وارد می‌شود". او که برای ازدواج و داشتن شاید دو فرزند آماده می‌شود از هزینه‌های مسکن و تحصیل ترس دارد. دولت چین پس از دهه‌ها سیاست تک فرزندی و برای افزایش جمعیت اجازه داشتن سه فرزند را به خانواده‌ها داده است اما "سان" مانند بسیاری جوان علاقه‌ای به داشتن تعداد فرزند بیشتر ندارد.

سان گفت: فشار اقتصادی بسیار بالاست. باید از چهار سالمند در طبقه بالا و 2 یا 3 فرزند دیگر در خانواده مراقبت کنید.

اینک مقامات در برنامه ژجیانگ می‌خواهند هزینه‌های مراقبت از کودکان و هزینه‌های مسکن برای خانواده‌هایی مانند "سان" را کاهش دهند. این طرح همچنین مقرر می‌کند "درآمدهای بیش از حد" به سمت امور خیریه گسترش یابند. از طرفی برخی می‌گویند هدف طرح نگرش تقسیم ثروت "شی" فرو نشاندن (به اصطلاح خفه کردن تجارت خصوصی) نیست.

"شی" از سال 2002 تا 2006 رئیس استانی ژجیانگ بود. برخی از موفق ترین شرکت‌های خصوصی چین مانند "علی بالا" غول خرید آنلاین این کشور از ژجیانگ ظهور کرده‌اند.

براساس گزارش "هورون ریپورت" به عنوان شرکت نحقیقاتی- نظارتی میلیاردرهای چینی، یک ششم میلیاردرهای چینی از ژجیانگ ظهور می‌کنند.

از سوی دیگر شرکت‌های و کارآفرینان میلیاردرهای چینی تلاش کرده‌اند تا نشان دهند در این مسیر (همسو با دولت) هستند.

"جک ما" بنیانگذار "علی بابا" در ماه ژانویه و پس از ماه‌ها بررسی و نظارت دولت در سیستم شرکتش و به عنوان یکی از ثروتمندترین افراد چین در یک برنامه عمومی ظاهر شد و گفت: "تلاش برای تحقق برنامه "رفاه مشترک" وظیفه کارآفرینان است".

علی بابا در هفته گذشته اعلام کرد که 15.5 میلیارد دلار به پروژه‌های "رفاه مشترک" از جمله مراقبت های بهداشتی روستایی و بیمه کارگران بخش حمل و نقل  کمک خواهد کرد.

"جک ما" موسس کمپانی تجارت آنلاین "علی بابا" در سمت راست تصویر و "پونی ما" موسس شرکت بزرگ فناوری "تنسنت" در سمت چپ دو تن از بزرگترین میلیاردرهای چین در همایشی برای شرکت در امور خیریه متعهد شدند/ عکس:  EPA, via Shutterstock

شرکت "تنسنت" بزرگترین شرکت اینترنتی چین نیز گفته که 15.5 میلیارد دلار را به برنامه‌های کمک اجتماعی اختصاص می‌دهد.

"وانگ شینگ" نیز میلیاردر و بنیانگذار برنامه تحویل غذای آنلاین "Meituan" که پیشتر مورد تحقیقات مقامات دولت چین قرار گرفت نیز بیش از 2 میلیارد دلار به بنیادهای خیریه انتقال می‌دهد.

بسیاری از این شرکت‌ها سوزش ناشی از قوانین ضد انحصاری دولت را احساس کرده‌اند. دولت همچنین تمام خدمات شرکت‌های بزرگ تدریس خصوصی را با عنوان هزینه‌های اضافی آموزش حذف کرده که منجر به سقوط و حذف میلیاردها دلار از سهام شرکت‌های کمک آموزشی شده است.

این اقدامات باعث نگرانی برخی از سرمایه‌گذاران شده‌اند که از دخالت بیشتر دولت می ترسند.