سناریوی کاهش نرخ سود سپرده بانکی مدت‌هاست که مطرح می‌شود. از این‌رو فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی گاه و بی‌گاه مورد هجوم شایعه‌پردازان قرار می‌گیرند و برخی افراد با استناد به بعضی از نامه‌های بین بانکی و یا اظهارنظر یکی از مسئولان کاهش نرخ سود سپرده بانکی را قطعی می‌دانند.
این در حالی است که شورای پول و اعتبار متصدی اصلی تصمیم‌گیری در این زمینه شناخته می‌شود و برای تغییر نرخ‌های سود بانکی نیاز به تایید یا مخالفت مدیران بانکی ندارد. اخیرا نیز جلسه‌ای بین مدیران بانکی با رئیس کل بانک مرکزی برگزار شد و یکی از بانک‌های خصوصی پیشنهادی مبنی بر کاهش نرخ سود سپرده را مطرح کرد.
همین پیشنهاد کافی بود تا موضوع «کاهش نرخ سود سپرده بانکی» به سرتیتر برخی رسانه‌ها تبدیل شود.
رسانه‌هایی که برای خود عناوین مختلفی نظیر مهمترین، بزرگ‌ترین یا اولین خبرگزاری رسمی ایران را برگزیده‌اند، اما برای انتشار چنین اخباری حتی به پورتال شورای پول و اعتبار مراجعه نمی‌کنند. البته برخی هم با علم به اینکه چنین تصمیمی اتخاذ نشده چنین شایعاتی را بازنشر می‌دهند تا بازدیدکننده بیشتری در رقابت تنگاتنگ رسانه‌ها داشته باشند.
هنوز فراموش نکرده‌ایم که سال گذشته خبرگزاری «تسنیم» شایعه گرانی بنزین را مطرح کرد و پس از تکذیب آن از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی نه‌تنها حاضر به عذرخواهی نشد، بلکه خبرنگاران آن در فضاهایی نظیر توئیتر با انتشار عکس‌هایی از شلوغی پمپ‌های بنزین بر تاثیر شایعه‌‌پراکنی خود بر جامعه بالیدند.
حال اکنون همین اتفاق در رابطه با تغییر نرخ سود سپرده بانکی رخ داده است. در حالی که مردم این روزها درگیر کرونا هستند و کسب‌وکارهای مختلف در رکود به سر می‌برند، طبیعتا انتشار غیرمسئولانه چنین خبری می‌تواند عامل مهمی برای برهم‌ریختن بازارهای مالی باشد. چراکه عده‌ای سودجو همواره در کمین نشسته‌اند تا از هر خبر دروغی و راستی به نفع خود و به زیان جامعه سوءاستفاده کنند.
بانک‌ها در شرایط کنونی هم جذابیتی ندارند
حرکت اقتصاد ایران به سمت اقتصاد بانکی و ارائه مجوز به بخش خصوصی برای ورود به این بخش باعث شد تا طی دهه‌های اخیر بانک‌ها و موسسات متعددی تاسیس شود و جمعیت قابل‌توجهی از مردم صرفا برای استفاده از سودهای بانکی به سپرده‌گذاری در این بانک‌ها روی آورند. در روزهایی که ارز، سکه، خودرو، مسکن، بورس و... سوددهی چندانی نداشتند بانک‌ها و موسسات مالی با پرداخت سودهای بالای 30 درصد به سپرده‌گذاران پناهگاهی امن و جذاب برای سرمایه‌های مردم به‌وجود آورده بودند؛ اما اکنون با تشدید تحریم‌ها، کاهش درآمدهای نفتی و رشد شتابان نرخ تورم عده‌ای از کارشناسان خواستار اخذ مالیات از سپرده‌گذاران بانکی شده‌اند. آنها معتقدند در چنین شرایطی سپرده‌گذاری بانکی جذابیت خود را از دست می‌دهد و مردم سرمایه خود را به سمت تولید و بازار سرمایه سوق می‌دهند. تعدادی دیگر نیز در راستای دستیابی به این مهم کاهش نرخ سود را راهکار دیگری برای کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در بانک‌ها می‌دانند. گویا این افراد اطلاع ندارند که نرخ تورم در حال حاضر در محدوده 40 درصد قرار دارد و سپرده‌گذاران بانکی با این نرخ تورم به‌خودی خود سالانه بین 25 تا 30 درصد از ارزش سرمایه خود را از دست می‌دهند. از سوی دیگر، با توجه به تحولات بازارهای سرمایه، طلا، سکه و ارز دیگر کمتر کسی است که صرفا به‌دلیل سود سپرده به سرمایه‌گذاری در بانک‌ها روی آورد. موضوع دیگری که طرفداران کاهش نرخ سود سپرده از آن غافل شده‌اند این است که تضمینی وجود ندارد سپرده‌گذاران بانکی با خارج‌کردن سرمایه خود از بانک‌ها آن را به سمت تولید یا بورس سوق دهند. با توجه به اینکه همچنان فعالیت در بازارهای سکه، طلا و ارز نیاز به پرداخت هیچ‌گونه مالیاتی ندارد آنها می‌توانند بازارهای جذاب‌تری برای سرمایه‌گذاران باشند. بنابراین از بانک مرکزی انتظار می‌رود در صورت موافقت با درخواست و پیشنهادی که یکی از بانک‌های خصوصی ارائه داده است، اولا پیش از اجرا سپرده‌گذاران را در جریان بگذارد تا بتوانند نسبت به سرمایه خود تصمیم‌گیری کنند؛ درثانی ابتدا شرایط موجود در اقتصاد و ظرفیت بالقوه بازارهای ارز و طلا را برای جهش بسنجد و سپس اقدام به کاهش نرخ سود بانکی کند.
دیدگاه تان را بنویسید