در این میان خانه شیخ بهایی اصفهان که به نام شیخ بهایی معروف شده است از اهمیت فراوانی نیز برخوردار است.
شیخ بهایی کیست؟
بهاءالدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی، مرجع تقلید و دانشمند نامدار عصر صفوی است که در دانش های فلسفه، منطق، هیئت و نجوم ، ریاضیات و معماری تبحر داشت. وی در عصر طلایی هنر اسلامی یعنی دوران صفویه، تعداد زیادی از بناها را با تکنولوژی فراتر از عصر صفوی طراحی و به اجرا درآورده است.
خانه شیخ بهایی بنایی متعلق به دوران صفویه در محله نو یکی از محلات تاریخی شهر اصفهان است
آثاری همچون مسجد امام اصفهان، منارجنبان اصفهان، نقشه شهر نجف آباد، مهندسی تقسیم آب زاینده رود، طرح ریزی کاریز نجف آباد، حمام شیخ بهایی، معماری حرم امام رضا (ع)، مجموعه کاخ های دولتی اصفهان(دولت خانه)، چینی خانه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی و ... که امروزه از او به یادگار مانده است.
خانه شیخ بهایی
خانه شیخ بهایی یک اثر تاریخی در یک محور تاریخی با معماری باشکوه ایرانی، بنایی متعلق به دوران صفویه در محله نو یکی از محلات تاریخی شهر اصفهان در محدوده خیابان طالقانی است که به دلیل تاریخی بودن و قرار گرفتن در یک محور تاریخی به عنوان یک اثر فرهنگی تاریخی در شهر اصفهان در فهرست آثار ملی ثبت گردیده است.
خانه شیخ بهایی در سال 1357 ش در فهرست آثار ملی به ثبت رسید
مالک کنونی اثر آقای حاج شیخ عبدالحمید شیخ بهایی می باشد.
خانه در سال 1357 ش در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و در سال 1378 از سوی سازمان میراث فرهنگی به عنوان زیباترین خانه تاریخی آسیا و اقیانوسیه معرفی شد.
در کتاب زندگی شاه عباس تالیف نصرالله فلسفی بیان می شود که این خانه متعلق به عمه شاه عباس(مریم سلطان بیگم) بوده که پس از مرگ وی، شاه عباس این بنا را به شیخ بهایی واگذار می کند.
بنای خانه شیخ بهایی شامل اندرونی و بیرونی، یک حیاط مستطیل شکل است
بنای خانه شیخ بهایی شامل اندرونی و بیرونی، یک حیاط مستطیل شکل و فضاهایی همچون آیینه خانه، اتاق پنج دری، مطبخ و...که دارای تزیینات نفیس در زمینه مقرنس کاری، گچ بری و آیینه کاری می باشد.
در طی سالهای اخیر این خانه تاریخی مورد مرمت و بازسازی از سوی میراث فرهنگی قرار گرفته است.
زیباست...اما انصافا به گرد پای خانه های اعجاب انگیز کاشان هم نمیرسد.خانه هایی که به سبک گودال باغچه وبا چندین باب حیاط وگچ بریها و بادگیرها ومعماری مسحورکننده بناشده است...