ظاهراً توافق در وین از آنچه در آیینه رسانه‌ها می‌بینیم نزدیک‌تر است. حدود هفت سال قبل، در حالی که ایران و ۱+۵ به سمت توافق می‌رفتند، شامگاه دوم آذر ۱۳۹۳ سعود الفیصل، وزیر خارجه وقت عربستان با هواپیمای اختصاصی به وین رفت و داخل همان هواپیما، میزبان جان کری، وزیر خارجه وقت امریکا شد تا کاخ سفید را از توافق هسته‌ای با ایران منصرف کند. حالا همین اتفاق، با شرایطی متفاوت در حال تکرار است نماینده عربستان به وین رفته و اسرائیلی‌ها هم می‌گویند اینکه به ایران اجازه داده شود به پول دسترسی پیدا کند، صرفاً بدبختی، تنش و رنج را در خاورمیانه افزایش می‌دهد. تحرک صهیونیست‌ها و سعودی‌ها قبل از هرچیز نشان از جدی‌بودن توافق دارد. به گزارش «جوان»، ظاهراً سفر دو هفته قبل جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی امریکا به تل‌آویو، برای اسرائیلی‌ها چندان خوشایند نبود. در فضایی که امریکایی‌ها می‌گویند ظرفیت هسته‌ای ایران روز به روز در حال توسعه است و باید جایی این قطار را، حتی شده با یک توافق موقت متوقف کرد، سالیوان در تل‌آویو به بنت گفته که جو بایدن بیش از هر موقع دیگری به یک توافق با ایران نیاز دارد. همین بود که نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در ملاقات با سالیوان، هشدار داد «اتفاق‌های وین پیامد‌های عمیقی برای ثبات خاورمیانه و امنیت اسرائیل در سال‌های آینده دارد.»
سالیوان که از تل‌آویو برگشت، مذاکرات در وین سرعت بیشتری گرفت. اول امریکایی‌ها گفتند که روند پیشرفت مذاکرات، با وجود کندی برای‌شان قانع‌کننده است و بعد هم روز پنج‌شنبه قبل ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه اذعان کرد: «مطمئنم که می‌توانیم به توافق برسیم.» دیروز هم «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه دروین گفت که دیگر تمامی مشارکت‌کنندگان در گفتگوهای وین این را تأیید کرده‌اند که پیشرفت‌هایی به سوی توافق برای احیای برجام و رفع تحریم‌ها ایجاد شده است. سفر معاون وزیر خارجه کره‌جنوبی، کشوری که حدود ۸ میلیارد دلار بدهی تسویه نشده به ایران دارد، طوری باعث خوش‌بینی شده که بوی توافق احتمالی، حتی در تل‌آویو و ریاض هم استشمام می‌شود. وقایع و اتفاقات هفت سال قبل که در نهایت به توافق ایران با ۱+۵ منجر شد در حال تکرار شدن است. دوم آذر ۱۳۹۳ (۲۴ نوامبر ۲۰۱۴) در حالی که ضرب‌الاجل دوم توافق هسته‌ای ۱+۵ با ایران در حال تمام شدن بود، سعود الفصیل، وزیر وقت خارجه عربستان، با هواپیمای اختصاصی به فرودگاه وین رفت و بدون آنکه از آن هواپیما پیاده شود با جان کری، وزیر خارجه امریکا گفتگو کرد، گفت‌وگویی که گفته می‌شد برای منصرف کردن امریکا از توافق با ایران انجام شده است. هر چه بود، تا مهلت تعیین شده چهارم آذر ۹۳ توافق انجام نشد و چند روز بعد علاءالدین بروجردی، رئیس وقت کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: «عربستان در مذاکرات وین کارشکنی کرد و این کشور می‌خواهد چالش‌های جدی میان ایران و امریکا باقی بماند.» با تمدید مهلت مذاکرات، رژیم صهیونیستی تمام نیرو‌های سیاسی خود را برای جلوگیری از توافق احتمالی بسیج کرد، طوری که بنیامین نتانیاهو به واشنگتن رفت و در یک سخنرانی کم‌سابقه، علیه توافق با ایران صحبت کرد. حالا نیز همان حوادث در حال تکرار شدن است. «عبدالله بن خالد» نماینده عربستان سعودی پنج شنبه قبل به وین وین رفت و اول با «فیلیپ ایریرا» رئیس تیم مذاکره‌کننده فرانسه، بعد با «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه و دست آخر هم با «رابرت مالی» نماینده ویژه امریکا در امور ایران ملاقات کرد. عبدالله بن خالد همچنین روز جمعه با «انریکه مورا» نماینده اتحادیه اروپا در وین دیدار کرد. از محتوای مذاکرات او با طرف‌های غربی و روسیه گزارشی منتشر نشده، ولی در تهران این ملاقات‌ها با سفر هفت سال قبل سعود الفیصل به ژنو مقایسه می‌شود. منابع ایرانی در مذاکرات می‌گویند ایران در وین درخصوص «اثرپذیری از طرف‌های ثالث» به طرف‌های غربی هشدار داده است.
همزمان با رایزنی سعودی‌ها، نگرانی‌ها در تل‌آویو هم در حال تشدید شدن است. جاشوا زرکا، دیپلمات ارشد اسرائیلی دیروز با اشاره به حضور هیئت کره‌ای در وین نوشت: «اینکه به ایران اجازه داده شود به پول دسترسی پیدا کند، صرفاً بدبختی، تنش و رنج را در خاورمیانه افزایش می‌دهد.» او افزود این پول صرف تأمین مالی تروریسم در عراق، لبنان، سوریه و یمن می‌شود. همچنین روزنامه وال‌استریت به تازگی یادداشتی نوشته که در صورت شکست احتمالی مذاکرات جاری در وین بهتر است که جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا برای یک حمله نظامی خود را آماده کند. نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک به مطلب جنگ‌طلبانه در روزنامه وال‌استریت ژورنال واکنش نشان داد و در توئیتر نوشت: تشویق و توصیه رهبران به انتخاب گزینه نظامی - به ویژه زمانی که یک فرآیند دیپلماتیک جدی در جریان است – حماقت‌بار، خصمانه و مغایر با اصول حقوق بین‌الملل است. در این توئیت آمده است: کسانی که چنین برنامه‌های بی‌ملاحظه‌ای را طراحی و اجرا می‌کنند، مسئول عواقب آن خواهند بود.
مقامات کشور | مذاکرات وین
مذاکرات وین رو به جلو اما کند پیش می‌رود
مذاکرات در وین در حال پیشرفت است و از میزان اختلافات به نسبت یک ماه گذشته بسیار کاسته شده است؛ این‌ها مواضع و سخنانی است که مقامات کشورهای مذاکره کننده در وین در یکی دو روز اخیر تکرار کرده اند و به نظر می آید گفت‌وگوها بر سر احیای برجام در مسیر منطقی و معقول و به دور از فشارهای سیاسی و رسانه ای به نتایج بهتری دست پیدا خواهد کرد.
مذاکرات در وین در حال پیشرفت است و از میزان اختلافات به نسبت یک ماه گذشته بسیار کاسته شده است؛ این‌ها مواضع و سخنانی است که مقامات کشورهای مذاکره کننده در وین در یکی دو روز اخیر تکرار کرده اند و به نظر می آید گفت‌وگوها بر سر احیای برجام در مسیر منطقی و معقول و به دور از فشارهای سیاسی و رسانه ای به نتایج بهتری دست پیدا خواهد کرد.
به گزارش ایسنا، مذاکرات وین از هفته پیش تا کنون بدون وقفه در چارچوب دیدارهای دو جانبه و چند جانبه میان هیات‌های مذاکره کننده ایران و ۱+۴ و نیز آمریکا و ۱+۴ در حال پیگیری است و نسبت به قبل پیشرفت های قابل توجهی هر چند تدریجی و کم حاصل شده است.
علی باقری رییس هیات مذاکره کننده ایران شنبه شب در پاسخ به این پرسش که چند درصد از اختلاف‌ها بر سر پرانتزهای باز حل شده است؟ و آیا این مساله رو پیشرفت است تایید کرد که مسایل مورد اختلاف و پرانتزها رو به کاهش است.
وی گفت که مذاکرات رو به جلو و در حال پیشرفت است.
هم چنین میخاییل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین اظهار کرد که فضای گفتگوهای وین مثبت و موثر است. ما رو به جلو حرکت می کنیم؛ نه سریع اما به صورت تدریجی.
علاوه بر این جلسه کارگروه کارشناسی رفع تحریم‌ها نیز روز شنبه با حضور کارشناسان ایران و گروه ۱+۴ در محل هتل کوبورگ وین برگزار شد.
به گزارش ایسنا، امروز مذاکرات در سطح روسای هیأت‌ها هم به صورت دو و چند جانبه ادامه خواهد یافت.
هم چنین عصر روز شنبه به وقت محلی، هیات‌های مذاکره‌کننده ۱+۴ با حضور هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام با نماینده آمریکا که در وین به سر می برد دیدار کردند.
نماینده روسیه در همین ارتباط در توییتی نوشت: موضوع دشوار تضمین عدم تکرار مشکلات اخیر از جمله موارد مورد بحث بود، هیات روسیه پیشنهاداتی را در این‌باره ارایه داد.
موضوع "تضمین" عدم خروج یک جانبه آمریکا از برجام و وارد شدن خسارات ناشی از این خروج به ایران و کشورهای عضو برجام از مهم ترین مسایل و دغدغه‌هایی است که نه تنها ایران بلکه کشورهای دیگر عضو خواستار روشن شدن این مساله هستند. با این حال رسیدن به یک نتیجه قابل توجه و اتکا در این رابطه مساله‌ای بسیار پیچیده و دشوار است چرا که کشورها بر اساس اصل حاکمیت ملی در چارچوب منافع ملی شان هر توافق یا معاهده‌ای را می‌توانند اجرا نکنند به ویژه آمریکا که در دوره دونالد ترامپ خصوصا نشان داد نسبت به تعهدات بین‌المللی، دو جانبه و چندجانبه هیچ تعهدی ندارد.
در هر حال لغو تحریم‌های برجامی و آن دست از تحریم‌هایی که مغایر با اجرای موثر برجام است، مهم‌ترین مساله در مذاکرات بازگشت به برجام است و تا طرف‌ها از این مرحله عبور نکنند، توافقی شکل نخواهد گرفت. علاوه بر این با توجه به تجربه خروج آمریکا از برجام و نیز بدعهدی در اجرای دقیق و مطلوب تعهداتش بعد از ۲۰۱۵ نیز ایران خواستار دریافت تضمین‌هایی و نیز راستی‌آزمایی از لغو عملی تحریم‌هاست که دستیابی به فرمول‌هایی در این‌باره نیز از موضوعات مهم و اساسی است.
شایان ذکر است که در رابطه با اقداماتی که آمریکا باید در این رابطه انجام دهد چک لیستی در حال تهیه است. این اقدامات باید به گونه‌ای طراحی شوند که به ایران اطمینان دهد رفع تحریم‌ها به نحوی موثر، واقعی و عملیاتی انجام می گیرد.
در عین حال مذاکرات همان طور که برخی از نمایندگان کشورهای عضو مطرح کردند، رو به جلو اما کند و تدریجی پیش می رود. از آنجایی که بخش مهمی از هرگونه توافق برای بازگشت به توافق ۲۰۱۵ نیازمند رفع تحریم‌های یک جانبه آمریکا و تسهیل شرایط اجرای تعهدات از سوی این کشور است، ضروری است تا آمریکا و هم پیمانان اروپایی‌اش بیش از پیش برای رسیدن به این نتیجه اراده سیاسی خود را نشان دهند و از مرحله حرف و موضع‌گیری صرف عبور کنند.
دیدگاه تان را بنویسید