واردات و صادرات همه کالاها طبق استانداردهای خاص و مشخصی انجام می‌شود. برای اینکه در امور مربوط به صادرات و واردات محصولات مختلف اختلال و مشکلی به وجود نیاید، متخصصان و مسئولان برای همه کالاها تعرفه مشخصی تعیین می‌کنند. به این تعرفه‌های مشخص شده HS Code گفته می‌شود که با انتخاب این تعرفه‌های دقیق و ویژه، تشخیص هر کالا کار ساده‌تری خواهد بود و دسته‌بندی محصولات راحت‌تر انجام می‌شود. تعرفه‌های گمرکی هر یک از کالاها نشان‌دهنده ویژگی اصلی آن‌ها است و به اساس کلی این تعرفه‌ها نمانکلاتور گمرکی می‌گویند.
به طور کلی اداره گمرک برای شناخت هر محصول وارداتی و صادراتی آن‌ها را در دسته‌بندی‌های مشخصی قرار می‌دهد. این دسته‌بندی‌ها در واقع تعرفه‌های گمرکی محصولات مختلفی هستند که برای نامیدن آن‌ها استفاده می‌شود و پایه یا اساس کلی این تعرفه‌ها توسط اتحادیه‌ها و ادارات گمرکی قابل انتخاب است در نتیجه برای آشنایی بیشتر با این موضوع راهنمای زیر را دنبال کنید.
بررسی مفهوم کلی نمانکلاتور گمرکی
در اداره‌ها و اتحادیه‌های گمرکی نام بردن هر کالا و محصول کار سخت، زمان‌بر و پیچیده‌ای است، بنابراین متخصصان از اعداد و تعرفه‌های مشخصی به جای نام انواع کالاها استفاده می‌کنند. برای مثال نام بردن ذرت دامی ممکن است باعث دردسرهایی شود؛ زیرا ذرت خوراکی نیز در میان محصولات وجود دارد، از این رو تعرفه مشخصی برای خوراک‌ها یا دانه‌های دامی در نظر گرفته شده است تا آن‌ها را از سایر مواد خوراکی تمیز دهد.
به سیستم منظم نام‌گذاری و تمایز دادن هر محصول و کالای حاضر در امور واردات و صادرات، نمانکلاتور گفته می‌شود. این سیستم منظم در سطح جهانی قابل استفاده است؛ زیرا قواعد مشخص و یکپارچه‌ای دارد. در ضمن نمانکلاتور همانند یک راهنمای عظیم تعرفه‌های گمرکی یا اچ اس کدها است که به بخش‌ها و فصل‌های مختلفی تقسیم می‌شود.
تمامی اداره‌های گمرکی جهانی که عضو اتحادیه رسمی هستند باید از این راهنمای حرفه‌ای و جامع استفاده کنند. ناگفته نماند نرخ محصولات در کشورهای مختلف، متفاوت بوده اما اساس کلی تعرفه‌های آن‌ها در تمامی کشورها یکسان است. این کتابچه راهنما و جامع گمرکی به بخش‌های بزرگ و کوچکی تقسیم‌بندی شده تا شناخت کالاها و محصولات وارداتی و صادراتی سراسر دنیا راحت‌تر انجام شود.
کاربرد نمانکلاتور گمرکی یا HS Code
در سال‌های دور سیستم طبقه‌بندی در تمام کشورها وجود نداشت اما طی سال‌های اخیر کشورهای زیادی در این حوزه فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. در حال حاضر برای ترخیص کالا از گمرک کدهای بین‌المللی الزامی هستند و فرآیند ترخیص را تسهیل می‌کنند. البته درک درست از این اعداد و ارقام به دانش ویژه و کاملی نیاز دارد که شاید برای افراد عادی کمی سخت و پیچیده به نظر برسد.
نمانکلاتور یا سیستم تعرفه‌بندی کالاهای گمرکی برای کنترل امور مربوط به واردات و صادرات انواع محصولات الزامی است؛ زیرا برای ثبت سفارش محصولات و کالاهای وارداتی یا صادراتی وارد کردن HS کد یا کد تعرفه اولین قدم محسوب می‌شود. تجارت و بازرگانی در سطح بین‌الملل با فراز و نشیب‌های زیادی روبرو است که سیستم تعرفه‌بندی انواع محصولات این فراز و نشیب‌ها را کاهش می‌دهد.
کاربرد و اهمیت این سیستم را دست کم نگیرید؛ زیرا در امور ترخیص کالا و مسائل گمرکی اولین چیزی که مورد توجه قرار می‌گیرد، همین تعرفه‌ها و کدها گمرکی ثبت‌شده انواع محصولات و کالاها خواهد بود. سیستم تعرفه‌بندی کالاها و محصولات نیز براساس عوامل مختلفی اولیت‌بندی شده است و به نیازهای اساسی یک کشور در تجارت بین‌المللی توجه دارد.
اولین نمانکلاتور گمرکی بین‌المللی
سیستم تعرفه‌بندی گمرکی کالاها یا نمانکلاتور گمرکی بین‌المللی در تمام کشورها یکسان بوده و از اهمیت بالایی برخوردار است. البته این سیستم از ابتدای روی کار آمدن روند واردات و صادرات در امور گمرکی مشاهده نمی‌شد بلکه با گذر زمان و افزایش دانش عمیق متخصصان این حوزه سیستم تعرفه‌بندی کالاها نیز روی کار آمد.
این سیستم نظام‌بندی تعرفه‌های گمرکی برای اولین بار در شهر بروکسل و سال 1913 ظهور کرد و توسط متخصصان حرفه‌ای حوزه امور گمرکی تعیین شد. در واقع کشورهای مختلفی برای بررسی آمارهای گمرکی خود به یک سیستم یکسان نیاز داشتند که سیستم تعرفه‌بندی کالاها توانست به عنوان یک سیستم یکپارچه تصویب شود.
پس از اولین نمانکلاتور بین‌المللی، انواع مختلفی از این سیستم روی کار آمدند که برای توسعه روند تجارت بین‌المللی کارآمد و مناسب محسوب می‌شدند.در نظر داشته باشید حمایت‌های جهانی از این سیستم دلیلی بود تا تجارت بین‌المللی از خیلی جهات به رشد و پیشرفت چشمگیری دست پیدا کند.
اهمیت نمانکلاتور گمرکی و HS کدها
هرگز این سیستم تعرفه‌بندی گمرکی محصولات و کالاهای وارداتی یا صادراتی را دست کم نگیرید؛ زیرا تمامی کالاها از وسایل ضروری و مورد نیاز گرفته یا لوازم دکوری و لوکس، همگی به مشخصه‌های دقیقی نیاز دارند تا به‌خوبی شناخته شوند. براساس تعرفه‌های گمرکی سهمیه ارز دولتی هر یک از محصولات مشخص می‌شود و ممنوعیت یا محدودیت واردات و صادرات کالاهای مورد نیاز نیز قابل تشخیص خواهد بود.
در ضمن شما به عنوان یک تاجر، براساس کد تعرفه محصولات مختلف حتی می‌توانید میزان سود آتی و هزینه‌های ضروری یا جانبی خود را بررسی کنید تا بهترین تصمیم را بگیرید. از این رو نباید نسبت به اهمیت این نوع تعرفه‌بندی بی‌تفاوت باشید و سعی کنید اطلاعات جامع و کاملی در مورد این سیستم به دست آورید.
دریافت اطلاعات کافی در مورد تعرفه کالای مورد نظر شما، یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین اقدامات در زمینه واردات و صادرات کالا محسوب می‌شود که قبل از ثبت سفارش باید آن را جستجو کنید. با بررسی تعرفه گمرکی کالاها، شما می‌توانید از مدارک و مجوزهای ضروری و الزامی مربوط به محصول مورد نظر خود اطلاعات کاملی به دست آورید.
در ضمن مجاز بودن واردات یا صادرات هر یک از محصولات و کالاها از طریق همین کدهای تعرفه مشخص می‌شود. پس قبل از اقدام برای شروع یک تجارت بزرگ یا حتی کوچک تعرفه کالای مورد نظر خود را بررسی کنید تا اطلاعات کاملی به دست آورید. شرکت‌های لجستیک و بازرگانی حرفه‌ای نیز در این مسیر می‌توانند شما را همراهی کنند.
و در نهایت...
به دلیل پیچ و خم‌های زیادی که در امور و مسائل گمرکی وجود دارد، کشورهای سراسر جهان به سیستم مشخص و منظمی برای رسیدگی به امور گمرکی و صادرات یا واردات کالا نیاز دارند. در نتیجه همین نیاز، سیستم تعرفه‌بندی کالاها و محصولات روی کار آمده است تا تاجران در هر نقطه از دنیا بتوانند کالای مورد نیاز خود را شناسایی کنند.
این سیستم یکپارچه جهانی تمامی ویژگی‌ها و خصوصیات یک کالا را در نظر دارد و مورد بررسی دقیق قرار می‌دهد تا تاجران در زمان ترخیص کالای مورد نظر خود با دردسرهایی روبرو نشوند. برای تشخیص بهتر این کدها و سیستم تعرفه‌بندی کالاهای مختلف، بد نیست از شرکت‌های بازرگانی فعال در این زمینه کمک بگیرید.
دیدگاه تان را بنویسید