چرا اردوغان انتخابات محلی را باخت؟

۵۵آنلاین :

لیر ترکیه در سال 2018 حدود 28 درصد از ارزش خود را از دست داد و اخیراً نیز با اعلام خبری مبنی بر این‌که بانک مرکزی ترکیه یک سوم از ذخایر خارجی‌اش را در سه هفته منتهی به انتخابات محلی استفاده کرده تا ارزش واحد پول را حفظ کند، ارزش لیر در مقابل دلار ترکیه 5 درصد دیگر سقوط کرد. قدرت خرید مصرف کنندگان به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرده است. با تعریف بدهی‌های این کشور در قالب ارزهای خارجی، کسب و کارهای ترکیه نیز بشدت تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. سایر شاخص‌های اقتصادی نیز بحران اقتصادی ترکیه را تأیید می‌کنند. نرخ بیکاری رسمی در بالاترین حد در یک دهه اخیر و رقمی در حدود 13 درصد است. بیکاری جوانان حتی از 30 درصد هم بیشتر است و نرخ تورم به حدود 20 درصد رسیده‎است. مشکلات اقتصادی رأی‌دهندگان با نگرانی‌های آنها از نقش ترکیه در جهان تلفیق شده است. سوریه در رأس فهرست ماجراجویی‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ترکیه قرار دارد. اردوغان، بعد از آن که در سال 2013 در حمله‌ای علیه غوطه در شرق دمشق از سلاح‌های شیمیایی استفاده شد، بدون توجه به عاملان واقعی این حمله، قول داد که بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، را سرنگون کند. غوطه در حومه دمشق واقع شده و در آن زمان یکی از سنگرهای اپوزیسیون سوریه بود. اردوغان از طریق سازمان اطلاعات ملی ترکیه، یک بزرگراه جهادی از شانلی اورفا در ترکیه تا رقه، پایتخت داعش در سوریه، تأسیس کرد. جنگجوهای خارجی، سلاح، و پول از طریق این بزرگراه از ترکیه به سوریه منتقل می‌شدند. جنگجوهای داعش که در جنگ زخمی شده بودند، سر از بیمارستان‌های ترکیه در می‌آوردند و بدون آن که لازم باشد تشریفات اداری در مورد آنها اجرا شود یا هزینه‌ای بپردازند، مرخص می‌شدند. سال‌ها از آن زمان گذشته، و جنگ خرد کننده داخلی هنوز در سوریه ادامه دارد. حدود 3 میلیون پناهجوی سوری به دنبال اسکان یافتن در ترکیه هستند. علی‌رغم آن که اتحادیه اروپا وعده‌های زیادی برای کمک به پناهجویان داده است اما بخش اعظم این هزینه‌ها توسط ترکیه تأمین می‌شود. علی رغم آن که یکی از اصول اردوغان تغییر رژیم سوریه بود، اما به تلاش‌های دیپلماتیک ایران و روسیه برای ابقای اسد در قدرت پیوست. در نوامبر سال 2015، یک فروند هواپیمای اف-16 ترکیه یک فروند سوخو-24 روس را سرنگون کرد و باعث شد روسیه به مدت یک سال محصولات، خدمات و گردشگری ترکیه را تحریم کند. اما امروز، هر دو کشور می‌خواهند از طریق معاملات تجاری روابط خود را عادی کنند. ترکیه موشک‌های اس-400 را به ارزش 2.5 میلیارد دلار امریکا از روسیه خریداری کرده است. اقدامی که با واکنش تند واشنگتن مواجه شده‎است و مقامات امریکایی تلاش کردند اردوغان را از تحویل گرفتن موشک‌ها منصرف کنند. پنتاگون به ترکیه پیشنهاد موشک‌های پاتریوت را داد که در مقایسه با موشک‌های روس تکنولوژی بهتر و قیمت کمتری دارند. اردوغان ضرب‌الاجل 31 مارس برای خریداری موشک‌های پاتریوت را نادیده گرفت. پنتاگون نیز در پاسخ به این اقدام، مشارکت ترکیه در عملیات نظامی مشترک اف-35 لایتنینگ 2 را لغو کرد. امریکا اجازه نخواهد داد که تکنولوژی سری و فوق پیشرفته‌اش در دستان وابستگان نظامی روسیه که در ترکیه و در کنار اس-400‌های روسیه کار می‌کنند، بیفتد. پنتاگون علاوه بر آن‌که برنامه اف-35 را به تعلیق درآورد، اکنون مشغول بررسی آرایش نظامی‌اش در پایگاه هوایی اینجرلیک در آنتالیا است، که قطب نمادین و لجستیکی عملیات نظامی امریکا در ترکیه محسوب می‌شود. دیپلماسی به سبک تجار اردوغان مانند یک تاجر فرش عمل می‌کند. او برای آن که از واشنگتن امتیاز بگیرد، به‌طور مرتب، امریکا را تهدید می‌کند، توافقنامه 6 ماهه اجاره پایگاه نظامی اینجرلیک را لغو خواهد کرد و در این صورت نیروهای امریکایی باید ظرف 72 ساعت کشور را ترک کنند. هرچند دشوار اما امریکا می‌تواند از اینجرلیک صرف نظر کند. امریکا اکنون به دنبال بستن قراردادهای مشابه با کشورهای جایگزین شامل اردن، قبرس و رومانی است. در چنین فضایی امریکا از اشتباه‎های اطرافیان اردوغان نیز بهترین بهره را برده است. سال گذشته پس از آن‌که یکی از محافظان شخصی اردوغان یک شهروند امریکایی را در میدان شریدان در واشنگتن مورد ضرب و شتم قرار داد، کنگره فروش اسلحه به افسران امنیتی اردوغان را ممنوع کرد. امریکا همچنین ممکن است از پلیس بین‌الملل بخواهد برای 19 نفر دیگر نیز، که دادگاه منطقه کلمبیا آنها را به جرم همکاری در این اقدام محکوم کرده است، اعلان قرمز صادر کند. امریکا همچنین در ادامه فشارهای خود بر ترکیه کارکنان ارشد بانک دولتی هالک بانک را به اتهام پولشویی برای کمک به ایران برای دور زدن تحریم‌های امریکا متهم شناخت. علی‌رغم رشد اسلامگرایی در ترکیه، ارتباط عمیقی بین امریکایی‌ها و اکثریت جمعیت ترکیه بخصوص کردها و سکولارها وجود دارد. آنها از بیگانه شدن ترکیه با غرب احساس خوبی ندارند. از طرفی، روابط پرتنش اردوغان با اتحادیه اروپا را هم تأیید نمی‌کنند. پارلمان اروپا نامزدی ترکیه برای پیوستن به این اتحادیه را به علت آنچه نگرانی از عدم وجود آزادی بیان و آزادی اجتماع نامیده است، به حالت تعلیق درآورده است. تظاهرکنندگان در پارک گزی در استانبول در سال 2015 مورد ضرب و شتم قرار گرفتند. علی رغم بازداشت‌های دسته‌جمعی و خشونت پلیس علیه تظاهرکنندگان، تظاهرات خیابانی در حال گسترش است. سیاست‎های اردوغان بعد از کودتای ماه جولای سال 2016 بهانه‎های بیشتری به دست منتقدان او داد که معتقد بودند، اردوغان در حال آسیب زدن به دموکراسی کشور خود است. این منتقدان معتقدند، اردوغان با «تروریست» خواندن مخالفان خود، بیش از 100 هزار نفر از کارمندان غیرنظامی را از شغل‌های خود اخراج کرد و در حدود 60 هزار نفر به دلیل تلاش برای آنچه برقراری ارتباط با فتح‌الله گولن، یک واعظ سالخورده که در امریکا زندگی می‌کند، نامیده شد، دستگیر شدند. با این حال ترکیه اخیراً سطح روابط تجاری خود با چین را گسترش داده و با نیکولاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا، اعلام وحدت کرده است. این اقدامات با هدف ترمیم اقتصاد ترکیه صورت گرفته است، چنانچه اردوغان این کار را نکند و روابط خود را در سطح بین‌المللی بهبود نبخشد، در انتخابات بعدی متحمل شکست‎های سخت‎تری خواهد شد.