سرمازدگی چیست و در مواجهه با آن چه باید کرد؟

۵۵آنلاین :

سرمازدگی معمولا با قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض هوای سرد ایجاد می‌شود، بخصوص اگر با یک باد سرد همراه باشد یا ‏ممکن است با قرار گرفتن کوتاه‌تر در دمای بسیار سرد رخ ‌دهد. در سرمازدگی رگ‌های خونی محیطی منقبض می‌شوند تا گرمای ‏درونی بدن حفظ شود و هر چند دقیقه رگ‌ها باز شده و خون‌رسانی انجام می‌شود ولی اگر سرما خیلی شدید شود و فرد مدت زیادی ‏در این سرما قرار گیرد بدن برای حفظ اندام‌های داخلی، اندام‌های محیطی را فدای اندام‌های داخلی می‌کند و اندام یخ‌زده در ابتدا ‏دردناک شده و سپس بی‌حس می‌شود. معمولا رنگ اندام رنگ پریده و کبود است‎.‎‏ آسیب سرمازدگی می‌تواند به صورت سطحی یا ‏عمیق طبقه‌بندی شود. بسته به عمق بافت صدمه‌دیده آسیب‌های سرمازدگی ممکن است سطحی و روی پوست یا بافت زیر جلدی ‏باشد، درحالی‌که جراحات عمیق یخ‌زدگی فراتر از بافت زیر جلدی گسترش یافته و شامل ( تاندون، عضلات، اعصاب و حتی استخوان ) ‏می‌شود. پیش آگهی آسیب‌های سرمازدگی سطحی بهتر از آسیب‌های عمیق یخ‌زدگی است.

کاهش دمای بدن

کاهش دمای بدن به کمتر از ٣٥ درجه سانتیگراد هیپوترمی (Hypothermia) است که اغلب به دلیل پوشیدن لباس نامناسب در هوای سرد یا قرار گرفتن در آب سرد به مدت طولانی، در افراد دارای بیماری زمینه‌ای و بی‌خانمان‌ها رخ می‌دهد. این مسأله در اتاق‌های سرد یا با دمای کم نیز پدید می‌آید. از آن‌جایی که افراد مسن تغییرات دمایی را کمتر احساس می‌کنند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند، شیرخواران نیز به‌دلیل ناتوانی در تنظیم دمای بدن مستعد هیپوترمی هستند. برای چنین افرادی در خارج از خانه همان‌طور که در زیر توضیح داده شده‌ است، عمل کنید و برای بیماران داخل خانه بخش یخ‌زدگی را نگاه کنید. اهداف شما: پیشگیری از کاهش بیشتر دمای بدن بیمار، گرم‌کردن بیمار و در صورت نیاز تماس با اورژانس. نیاز شما: لباس گرم و خشک، پتو، کیسه‌‌نجات، کیسه‌خواب عایق‌بندی با گیاهانی مانند سرخس، نوشیدنی گرم. علایم و نشانه‌ها: از دست دادن هوشیاری، پوست خیلی سرد و رنگ‌پریده، لرزش، سستی، تحریک‌پذیری، سخنان نامفهوم، تنفس آرام، نبض ضعیف و خواب‌آلودگی.

گرم‌کردن بیمار

از بیمار بخواهید فوری فعالیت بدنی خود را متوقف و استراحت کند. در صورت امکان لباس‌های خیس او را دربیاورید و با لباس‌های خشک و گرم عوض کنید. بیمار را با لباس اضافه و پتو به خوبی بپوشانید. در صورت امکان، تقاضای کمک کنید.

سرپناه برای بیمار

در صورت امکان، مکانی را برای حمایت از بیمار در برابر هوا ایجاد کنید. بیمار را در پتو، کیسه‌نجات یا کیسه‌خواب بپیچید. بیمار را روی محلی خشک و با مواد عایق، مانند سرخس یا علف‌های خشک بخوابانید. دادن نوشیدنی گرم به بیمار

در صورت امکان، یک نوشیدنی مثل شیر یا کاکائوی گرم به بیمار بدهید. هرگز به او نوشیدنی الکلی ندهید. به او آرامش خاطر بدهید و در صورت نیاز، به آرامی او را حرکت دهید.

بررسی یخ‌زدگی

در صورتی که به نظر شما بیمار دچار یخ‌زدگی شده است، مطابق آموزشی که در ادامه می‌آید، عمل کنید.

انتقال بیمار به بیمارستان

بیمار را با برانکارد به بیمارستان انتقال دهید. او را تنها نگذارید و اجازه راه‌رفتن به او ندهید. هشدار: بیمار را فقط در صورت ضرورت جابه‌جا کنید. در بیمار بیهوش، راه هوایی را باز و تنفس او را بررسی کنید. در صورت داشتن تنفس، او را در وضع بهبود قرار دهید، در غیر این صورت، آماده احیا شوید.

بیمار هیپوترمی داخل خانه

اگر بیمار را داخل خانه آوردید، فوری لباس خیس او را با لباس خشک و گرم عوض کنید. اگر بیمار جوان و سرحال است و می‌تواند به تنهایی حمام برود، او را ٢٠ تا ٣٠ دقیقه در وان آب گرم ٤٠-٣٧ درجه سانتی‌گراد قرار دهید. برای گرم‌کردن بیمار مسن یا کودک شیرخوار، دور آنها پتو بپیچید. پس از گرم‌کردن بیمار، او را در رختخواب بگذارید و بدن و سرش را به خوبی بپوشانید. به بیمار نوشیدنی گرم، سوپ و غذاهای پرانرژی مانند شکلات بدهید تا گرم‌تر شود. از کیسه آب‌گرم یا پتوی برقی برای گرم‌کردن بیمار استفاده نکنید. با اورژانس تماس بگیرید. تا زمانی که پوست بیمار گرم و رنگ آن طبیعی شود، کنار او بمانید.

یخ‌زدگی

برخورد سرمای شدید در قسمت‌هایی از بدن مانند نوک انگشتان دست و پا باعث یخ‌زدگی (Frostbite) می‌شود و ممکن است همراه با هیپوترمی باشد. اهداف شما: گرم‌کردن آهسته محل آسیب‌دیده، انتقال به بیمارستان. نیاز شما: باند نواری. علایم و نشانه‌ها: درد و سوزش، سپس از دست دادن حس، پوست سفت و سفید، سپس آبی و درنهایت کبود.

گرم‌کردن محل آسیب‌دیده

به آرامی هر وسیله سفت و محدودکننده مانند دستکش، چکمه یا هر چیز حلقوی را از اطراف محل آسیب‌دیده خارج کنید. محل آسیب‌دیده را داخل آب‌گرم ٣٩ درجه تا طبیعی‌شدن رنگ پوست بگذارید.

پوشاندن محل آسیب‌دیده

محل یخ‌زده را با باند نواری بپوشانید. بین انگشتان بیمار یک پارچه نازک قرار دهید. تا زمان برگشتن رنگ و حس به پوست، محل را بپوشانید. بیمار را به بیمارستان انتقال دهید. نکات مهم: محل آسیب‌دیده را به آرامی گرم کنید. به بیمار مایعات گرم بدهید. اگر احتمال یخ‌زدگی دوباره می‌دهید، آن را گرم نکنید. محل آسیب را با برف مالش ندهید. اجازه سیگارکشیدن و راه‌رفتن به او ندهید و در صورت نیاز به راه‌رفتن، پای یخ‌زده بیمار را گرم نکنید. در محل یخ‌زده از کیسه آب‌گرم استفاده نکنید.