قلعه باستانی شمیرانات قربانی ساخت‌وسازهای غیرمجاز

۵۵آنلاین :

اوایل سال جاری بود که خبر‌ها از آغاز نخستین فصل کاوش، گمانه‌زنی عرصه و حریم تپه باستانی سرقلعه لواسان واقع در شهرستان شمیرانات، توسط گروه باستان‌شناسی به سرپرستی محمدرضا نعمتی حکایت داشتند. در این راستا بعد از پایان این فصل از کاوش، نعمتی از آن‌چه بدست آمده‌ است، خبر می‌دهد. به گفته او، در فصل اول کاوش باستان‌شناسی در تپه باستانی سرقلعه لواسان واقع در شهرستان شمیرانات، آثار ارزشمند یک قلعه تاریخی و نیز آثاری از دوره‌های پیش از تاریخ تا دوران اسلامی بدست آمده است.

نعمتی با اشاره به آن‌که در نخستین فصل کاوش در تپه سرقلعه لواسان دو نقطه از تپه کاوش شد، گفت: در این فصل از کاوش، در دو نقطه از تپه کاوش را آغاز کردیم که در بخش شرقی توانستیم یک حمام کشف کنیم. از این حمام بخش‌هایی مانند سربینه (کفش کن) با دو سکو که زیر هر سکو چهار کفش کن وجود دارد کشف شد. در ادامه کاوش نیز میان در، گرم خانه و گربه رو‌ها را پیدا کردیم.

سرپرست کاوش تپه باستانی سرقلعه لواسان ادامه داد: در ادامه کاوش‌ها خزینه حمام و تون حمام (کوره حمام) نیز بدست آمد اما سایر بخش‌های حمام و آثار شاخصی که در حمام وجود دارد در زیر ساخت و سازهای غیرمجازی قرار دارد که عملا کاوش را برای ما غیر ممکن کرده است. به گفته او، در قسمت شمالی تپه، برج و باروی‌های سنگی قلعه پیدا شده است که در وسط برج شرقی و غربی، در بلند‌ترین نقطه آن ارگ قلعه قرار دارد. نعمتی خاطرنشان کرد: در ارگ قلعه یک اتاق مدور بزرگ کشف کردیم که دورتادور آن دارای سکویی برای نشستن است و احتمال می‌دهیم این اتاق محلی برای برگزاری شورا و مشورت باشد. البته در دوره‌های بعدی با دیوارسازی‌های سنگی و کف سازی‌هایی که انجام شده این اتاق بزرگ به اتاق‌های کوچک‌تر تقسیم شده که از آن استفاده کرده‌اند. تپه باستانی سرقلعه احتمالا بر اثر زلزله متروک شد او تصریح کرد: براساس مدارک بدست آمده از کاوش‌ها، در این ارگ از دوره سلجوقیان، ایلخانیان و نهایتا صفویان آثار متعددی بدست آمده و پس از گمانه‌زنی‌های انجام شده متوجه شدیم این اثر حدود یک هکتار وسعت دارد و از دوره‌های مختلفی مانند عصر آهن، اشکانی، سلجوقی، ایلخانی، تیموری و صفویه دارای آثار است که مهم‌ترین و پررونق‌ترین دوره این قلعه به دوره سلجوقی، ‌ایلخانی و صفویه بازمی‌‌گردد و بعد از دوره سلجوقی و صفوی بنابر دلایلی که احتمال می‌دهیم بر اثر زلزله باشد، ‌ این قلعه کاملا متروک شده‌است.

تپه سرقلعه در شهرستان شمیرانات، بخش لواسانات، روستا لواسان بزرگ واقع شده و این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۱۰۳۶۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. به گفته مسئولان اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان شمیرانات، پس از کاوش‌ها، موزه‌ای در منطقه نمونه گردشگری لواسان بزرگ جهت معرفی این منطقه تاریخی ایجاد خواهد شد. در حال حاضر ۱۷ تپه تاریخی با قدمت چند هزار ساله، ۶۱ بنای ثبتی و حریم ۵ محدوده تاریخی در شهرستان شمیرانات در سطح شهرستان شمیرانات وجود دارد.