برجام
سفر محمد بن‌عبدالرحمن بن‌جاسم آل‌ثانی وزیرخارجه قطر به تهران درحالی رخ می‌دهد که دوحه تلاش می‌کند به حل مساله برجام کمک کند. وزیر امورخارجه قطر چهارشنبه هفته گذشته از آمادگی این کشور برای حمایت از فرآیندی سیاسی و دیپلماتیک به‌منظور بازگشت ایران و آمریکا به توافق هسته‌ای و کاهش تنش‌های منطقه‌ای خبر داد. چند روز پیش وزیرخارجه قطر با رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران گفت‌وگو کرد. وزیرخارجه قطر همچنین در اظهاراتی دیگر با بیان اینکه ایران کشور همسایه قطر است و مسائل منطقه بر این کشور بازتاب دارد، گفت ارتباطات با ایران و آمریکا متوقف نشده و همچنان در جریان است.
در همین ارتباط، وزیرخارجه قطر با بیان اینکه کشورش برای کاهش تنش‌ها میان تهران و واشنگتن تلاش می‌کند، گفت تماس‌های دوحه با دو طرف ادامه دارد. به گزارش سی‌ان‌ان، «محمد بن‌عبدالرحمن» روز پنجشنبه ۲۳ بهمن ضمن شرکت در نشست خبری مشترک با وزیرخارجه اسپانیا اعلام کرد که «ایران همسایه ماست و آنچه در منطقه رخ می‌دهد، مستقیما روی ما تاثیر می‌گذارد.» او همچنین آمریکا را متحد راهبردی قطر خواند و افزود: «دوحه سعی در تنش‌زدایی و احیای فرآیند سیاسی و دیپلماتیک برای بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران دارد و این بخشی از تلاشهای بین‌المللی است که همه کشورها و نه فقط قطر به آن مبادرت میورزند.» محمد بن‌عبدالرحمن تاکید کرد: «همان‌طوری که قبلا هم اعلام کرده بودیم، قطر در صورت درخواست طرف‌ها، این آمادگی را دارد که در بازگشت ثبات و امنیت به منطقه نقش‌آفرینی کند. ما به تلاشهای خود در این زمینه ادامه خواهیم داد.»
وزیرخارجه قطر پیش‌تر نیز در مصاحبه با بلومبرگ برای تسهیل گفت‌وگوی میان ایران و آمریکا اعلام آمادگی کرده بود. او در این مصاحبه گفت: «چنانچه طرف‌ها از قطر بخواهند ما مذاکرات را تسهیل خواهیم کرد. ما خواستار این دستاورد هستیم. می‌خواهیم شاهد وقوع این توافق باشیم.» وی اضافه کرد: «هر کسی که این مذاکرات را پیش ببرد و آن مذاکرات هر چه باشند ما از آنها حمایت خواهیم کرد.» جمهوری اسلامی ایران پیش از این تاکید کرده چنانچه آمریکا به توافق هسته‌ای برجام برگردد مذاکرات در چارچوب این توافق با واشنگتن را طبق روال سابق ادامه خواهد داد. چگونگی بازگشت آمریکا به برجام به یک موضوع مناقشه‌برانگیز میان طرف‌های برجامی تبدیل شده است و از این رو کشورهای مختلفی از جمله فرانسه، عمان و ترکیه نیز در کنار قطر، آمادگی خود را برای میانجیگری میان ایران و آمریکا اعلام کرده‌اند.
دی ماه سال‌جاری سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امورخارجه ایران در سفر به دوحه با وزیرخارجه قطر دیدار و گفت‌وگو کرده بود. ظریف پیش از این سفر نیز با همتای قطری خود تلفنی گفت‌وگو کرده بود. معاون نخست‌وزیر و وزیرخارجه قطر آذر ماه سال‌جاری و در پی شهادت شهید محسن فخری‌زاده دانشمند هسته‌ای ایران در تماس تلفنی با محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران، ضمن محکوم کردن اقدام تروریستی، مراتب تسلیت خود و دولت قطر را به ظریف اعلام کرد.
عربستان
دوحه پیش‌تر برای میانجیگری میان ایران و کشورهای منطقه اعلام آمادگی کرده بود. به‌نظر می‌رسد مساله تنش‌های ایران و عربستان سعودی محور دیگری از سفر وزیرخارجه قطر به تهران است. چندی پیش وزیر امورخارجه قطر در مصاحبه‌ای با یک رسانه آمریکایی از دولت‌های عربی خلیج‌فارس خواست وارد گفت‌وگو با ایران شوند.
محمد بن‌عبدالرحمن آل‌ثانی در مصاحبه‌ای که بامداد سه‌شنبه ۳۰ دی ماه ۱۳۹۹ با بلومبرگ انجام شد از کشورهای عربی خلیج‌فارس خواست وارد گفت‌وگو با ایران شوند و آمادگی دوحه را برای میانجیگری جهت برگزاری نشستی میان اعضای ۶ کشور شورای همکاری خلیج‌فارس و جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد. او در مصاحبه‌ای با تلویزیون بلومبرگ گفت: «دولت [قطر] امیدوار است که این اتفاق بیفتد و ما معتقدیم این اتفاق باید بیفتد. سایر اعضای شورای همکاری هم چنین تمایلی دارند.»
وزیر امورخارجه ایران هم در پیامی توییتری از پیشنهاد وزیرخارجه قطر درباره گفت‌وگو بین ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس استقبال کرد. حمیدرضا دهقانی سفیر جمهوری اسلامی ایران در دوحه هم با اشاره به پیشنهاد قطر تاکید کرد: با توجه به لزوم امنیت جمعی در منطقه ما معتقدیم یک راه‌حل مبتنی بر همکاری و گفت‌وگو موثرترین راه برای همه است و ما آماده گفت‌وگو به دور از مداخلات خارجی هستیم، همان‌طور که از سال ۱۹۸۲ خواستار یک گفت‌وگوی جامع شدیم و امیدواریم که به دور از سلطه بیگانگان وارد گفت‌وگوی دوستانه شویم. ما از همسایگان خود انتظار داریم پیشنهادهای خود را در زمینه طرح ابتکار صلح هرمز مطرح کنند. پیش از آن نیز «مطلق القحطانی»، نماینده ویژه وزیر امورخارجه قطر گفته بود کشورش آماده است بین ایران و عربستان سعودی وساطت کنند. او سه‌شنبه ۲۳ دی ماه ۱۳۹۹ در گفت‌وگو با شبکه عربی
«التلفزیون العربی» گفت که دوحه مانعی نمی‌بیند درصورت درخواست ریاض یا تهران برای وساطت بین آنها ورود کند. قحطانی گفت: «هم عربستان سعودی و هم ایران همسایه قطر هستند و با آنها روابط اقتصادی و همسایگی داریم و در قالب موسسه‌های بین‌المللی همکاری‌های مختلفی داریم، قطر برای وساطت بین آنها خودش را تحمیل نمی‌کند ولی آمادگی خود را در صورت درخواست این کشورها اعلام می‌کند.»
قطر اخیرا توانست بحران دیپلماتیک خود با عربستان سعودی، بحرین، امارات و مصر را که بیش از سه سال به طول انجامیده بود حل‌وفصل کند. عربستان سعودی، بحرین، امارات‌متحده‌عربی و مصر حدود سه سال و نیم پیش با متهم کردن قطر به حمایت از گروه‌های تروریستی و نزدیک بودن سیاست‌هایش به ایران روابط دیپلماتیک با دوحه را قطع کرده و این کشور را تحت محاصره دریایی، زمینی و هوایی قرار دادند.
دیدگاه تان را بنویسید