نجات جنگل هیرکانی آق‌مشهد

مهندس مسعود منصور، معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور روز گذشته با اعلام این خبر به همشهری گفت: طی جلساتی که با همکاری و مشارکت سازمان اوقاف و منابع طبیعی برگزار شد متولی (اراضی مورد نظر) پذیرفت کارگروه منابع طبیعی و اداره اوقاف با حضور نمایندگان متولی و نمایندگان سازمان جنگل‌ها و مراتع از عرصه 5هزار و 600 هکتاری بازدید کنند و در اجرای تبصره 65، تنها بخش‌هایی از این عرصه (5هزار و600 هکتاری) که غیرجنگلی است و قبل از شانزدهم اسفندماه سال65 احیا شده به‌عنوان سهم موقوفه تعیین شود؛ به‌نحوی که اراضی جنگلی به‌طور کامل و بدون هیچ‌گونه دخل و تصرفی در حوزه منابع طبیعی باقی خواهد ماند.

منصور در توضیح این خبر افزود: با توجه به اینکه متولی (اراضی مورد نظر) پذیرفت 5هزار و600هکتار عرصه جنگلی، جنگل باقی بماند، مقرر شد نتیجه برای طی مراحل قضایی به سازمان ثبت اعلام شود تا فرایند قانونی آن طی شود. معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در بخشی از گفته‌های خود از حمایت مسئولان قضایی و همکاری درخور تحسین متولی (اراضی مورد نظر) و سازمان اوقاف و همچنین تلاش‌های منابع طبیعی استان مازندران تشکر کرد و گفت: در جریان این پرونده، رسانه‌ها و تشکل‌های مردمی و فعالان محیط‌زیست هم نقشی انکارناپذیر داشتند؛ براین اساس، از انجمن‌های مردمی زیست‌محیطی و رسانه‌ها، به‌ویژه روزنامه همشهری و گروه زیست‌بوم این روزنامه که با جدیت و اطلاع‌رسانی دقیق و به‌موقع، سازمان جنگل‌ها را در تمامی مراحل برای بازگرداندن جنگل آق‌مشهد یاری کردند تشکر می‌کنیم.

بازخوانی یک پرونده

خبر مربوط به وقف 5 هزار و 600هکتار جنگل هیرکانی در منطقه آق‌مشهد در جنوب ساری، نخستین بار بیست‌وسوم مردادماه گذشته باعنوان«دستگاه قضایی جنگل هیرکانی را نجات می‌دهد؟» در همین صفحه منتشر شد. براساس این خبر، اداره اوقاف شهرستان ساری که مدعی وقف‌بودن این اراضی است با اعتراض به اجرای مقررات ماده65، به کمیسیون ماده واحده مراجعه و وقف بودن این عرصه را پیگیری می‌کند اما قاضی عضو کمیسیون ماده واحده با توجه به جنگلی‌بودن عرصه مورد نظر، رأی به ملی‌بودن اراضی می‌دهد و شعب دادگاه بدوی و تجدیدنظر هم رأی قاضی کمیسیون ماده واحده را تأیید می‌کنند. در پی آن اما با فرجام‌خواهی اداره اوقاف از دیوان‌عالی کشور، قضات دیوان‌عالی کشور ضمن نقض دادنامه‌های قاضی عضو کمیسیون ماده واحده و دادگاه بدوی و تجدیدنظر، رأی به وقف بودن عرصه مورد نظر می‌دهند.

با اعلام رأی دیوان عدالت کشور مبنی بر وقف بودن 5هزار و 600 هکتار جنگل هیرکانی آق‌مشهد، منابع طبیعی استان مازندران و نیز مسئولان سازمان جنگل‌ها و مراتع، موضوع را با جدیت دنبال می‌کنند. نقطه عطف این تلاش‌ها ورود مستقیم رئیس قوه قضاییه به این پرونده بود. آیت‌الله آملی‌لاریجانی، رئیس قوه قضاییه، دهم شهریورماه جاری در همایش ملی صیانت از وقف که در مشهد مقدس برگزار شد خطاب به مسئولان سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور گفت: «پرونده مربوط به 5هزار و 600هکتار جنگل آق‌مشهد را که اوقاف مدعی وقف بودن آن است به قوه قضاییه تحویل دهید تا به‌صورت ویژه آن را بررسی کنیم چرا که مرتع و جنگل هیچ‌گاه وقف نمی‌شود و متعلق به مردم است». سرانجام این تلاش‌ها به نتیجه رسید و روز گذشته با همکاری و همراهی متولی (اراضی مورد نظر) و مساعدت سازمان اوقاف 5هزار و 600 هکتار عرصه جنگلی آق‌مشهد در جنوب ساری به منابع طبیعی کشور بازگردانده شد. در این میان آنچه اهمیت دارد گفته بالاترین مقام قضایی کشور است که به صراحت اعلام کرد: «جنگل وقف‌شدنی نیست»؛ دستور صریحی که می‌تواند مانع از تخریب و تصرف عرصه‌های جنگلی شده و باعث ارتقای حفاظت از این عرصه‌ها شود.