استاد دانشگاه: ورزش در برخی رشته‌ها با وجود کرونا خطرآفرین است

دکتر اسکندر رحیمی یکشنبه در گفت وگو با خبر نگار ایرنا بیان داشت:  باید توجه کرد برای مقابله با کرونا مهمترین روش پیروی از پروتکل سازمان جهانی بهداشت و دستورالعمل های  وزارت بهداشت و آموزش پزشکی کشورمان است و مهمترین آن استفاده از ماسک ، شست و شوی مرتب دست ها و رعایت فاصله اجتماعی  است و تغذیه  و ورزش در مرحله بعد  قرار دارد.

این استاد علوم تغذیه و فیزیولوژی ورزشی ادامه داد : اگر فعالیت بدنی با شدت انجام و موجب خستگی زیاد فرد شود احتمال تضعیف سیستم ایمنی وجود دارد و  نمونه بارز آن کوهنوردی در آخر هفته است که ضررش بیشتر  از منافعش  است.

وی بیان کرد : مصرف متناسب و متعادل مواد غذایی و تنوع در صرف غذا و دوری از غذاهای آماده و فرآوری شده، عامل مهمی در تقویت سیستم ایمنی در برابر اکثر  بیماری ها  به ویژه ویروس کرونا است.

غذا و آسیب‌های ورزشی،  تغذیه و خستگی

رحیمی ،خستگی و مقابله با آن و کاهش عوارض آن یکی از چالش‌های پیش روی ورزشکاران و دست ‌اندرکاران مسائل ورزشی دانست و افزود :  کاهش عملکرد ورزشکاران در مسابقات و تمرینات، بخصوص اواخر تمرین و مسابقه ناشی از خستگی است اگر چه  خستگی در تمام ورزش‌ها بوجود می‌آید اما این عامل  در برخی از رشته ها  مانند شنای استقامتی و طولانی، دو ماراتن، دوچرخه سواری و .... بیشتر اتفاق می‌افتد.

وی به  عوامل متعددی در ایجاد خستگی مزمن  اشاره  کرد وگفت :  رژیم های غذایی نامناسب، عوامل روانی، کم خونی، سرما خوردگی، سفرهای طولانی ، کم آبی ، گرمای هوا  و تمرین های سخت ، شدید و طولانی مدت از جمله مواردی هستند که در ایجاد  خستگی اثر دارند.

تغذیه صحیح اثری مطلوب در کاهش خستگی دارد ، آب ، گلیکوژن

این استاد دانشگاه افزود:  تغذیه صحیح اثری مطلوب و چشمگیر در کاهش بروز خستگی مزمن در ورزشکاران دارد و  از دیدگاه علم تغذیه دو عامل اصلی در خستگی وجود دارد که می توان به کمبود آب و تخلیه  گلیکوژن اشاره کرد .

رحیمی اضافه کرد:از دست رفتن فزاینده آب بدن از طریق تعریق و تنفس، با کاهش حجم خون و کاهش جریان خون به اندام‌ها همراه است که می­ تواند منجر به کاهش تعریق و دفع گرما شود و  تحت شرایط فعالیت شدید ورزشی در گرما این مسئله ممکن است منجر به گرمازدگی و سنکوب شود.

مدیرکل سابق تربیت بدنی فارس اشاره کرد: از دست دادن مایعات به میزان بیشتر از یک و نیم لیتر باعث کاهش ظرفیت انتقال اکسیژن بدن و خستگی و اختلالات معده‌­ای و  روده‌ای می­ شود.

تخلیه منابع گلیکوژن

رحیمی گفت:‌به منظور مبارزه با تخلیه منابع گلیکوژن لازم است که ورزشکار از رژیم غذایی سرشار از مواد قندی استفاده کند و قبل از تمرین و مسابقه باید از قندهایی استفاده کرد که شاخص قندی آنها پایین و یا متوسط است مانند ذرت ، چیپس ، ماکارونی، برنج و سیب؛ بعد از ورزش هم باید  از قندهایی که شاخص قندی آنها بالاست مانند قند و شکر، هویج، عسل، شکلات، کشمش و موز استفاده کرد.

اثر تغذیه در پیشگیری و بهبود آسیب های ورزشی

 وی گفت: آسیب در ذات فعالیت‌های ورزشی نهفته است و بنابراین هر ورزشکاری در طول دوران ورزشی خود آسیب می بیند که علت های بسیاری دارد و  با این وجود به منظور کاهش آسیب‌ها  چندین موارد پیشنهاد می­ شود: ورزشکاران به منظور کاهش آسیب به استخوان‌ها و تسریع در بهبود از مواد حاوی کلسیم مانند لبنیات، آجیل و گوشت با استخوان استفاده و برای  کاهش آسیب به عضلات و تسریع در بهبود از مواد حاوی پروتئین، ویتامین B۶، سدیم و پتاسیم کنند.

وی گفت : یکی از مشکلاتی که ورزشکاران با آن مواجه هستند گرفتگی عضلانی است که  دلائلی همچون کم آبی ، کمبود کلسیم که در انقباض عضلانی نقش اساسی دارد،  کمبود پتاسیم( با اینکه پتاسیم در فعالیت‌های ورزشی کمتر دفع می­ شود اما کمبود احتمالی آن می‌تواند موجب گرفتگی شود)، کمبود سدیم که  آغاز انقباض عضلانی توسط سدیم انجام می‌شود و کمبود منیزیم که  از جمله الکترولیت‌هایی است که در انقباض ماهیچه‌­ها نقش مهمی بر عهده دارد.

رحیمی گفت:  توصیه می شود ورزشکاران به منظور کاهش گرفتگی عضلانی ، از لبنیات، آب میوه‌های طبیعی حاوی پتاسیم و نیز مغزها ( مغز بادام، پسته، فندق، تخمه، گردو و بادام هندی) استفاده کنند.

اثر تغذیه در پیشگیری از گرمازدگی

این استاد دانشگاه با بیان اینکه  گرمازدگی زمانی اتفاق می‌افتد که مکانیسم خنک کننده  بدن نتواند با گرمای حاصله مقابله کند افزود : این عامل می‌تواند مصیبت بار هم  باشد زیرا  یکی از وظایف فیزیولوژیکی آب حفظ درجه حرارت بدن است و  سیستم خنک کننده بدن شبیه سیستم خنک کننده ماشین است، زمانی که سطح آب در رادیاتور پایین است موتور بیش از اندازه گرم می­ شود که مشابه بدن آدمی است که سیستم خنک کننده بدنش با آب کار می‌کند.

پیشگیری از اختلال گرمایی ، گرمترین زمان روز تمرین نکنید

وی گفت :  برای جلوگیری از گرمازدگی و خستگی ناشی از آن باید  در گرم‌ترین موقع روز تمرین نکنیم ، لباس ورزشکار روشن و گشاد و از الیاف طبیعی (کتان) باشد تا جریان هوا بخوبی جابه جا شود، آشامیدن آب قبل، ضمن و بعد از تمرین مورد تأکید است ، در صورت امکان ورزشکار فقط شورت بپوشد. در غیر این صورت از پیراهن‌های توری آستین کوتاه و جوراب ساق کوتاه استفاده کند.

رحیمی بیان داشت :  ورزشکار  قبل و بعد از تمرین باید خود را وزن و مدت تمرین را نیز محدود کند ضمن اینکه  بازهم  تاکید می کنم  آشامیدن آب کافی قبل، ضمن و بعد از تمرین و مسابقه فراموش نشود ( آب خنک و حتی یخ را بسیاری از ورزشکاران بدون ناراحتی استفاده می­ کنند).

اثر تغذیه در پیشگیری از سردردهای ناشی از ورزش

وی گفت : سر دردهای ناشی از ورزش دلائل مختلفی دارد زیرا آنچه مربوط به تغذیه می­ شود عبارتند از افت قند خون و  کمبود اکسیژن بخصوص در هوای آلوده ، به منظور پیشگیری از افت قند خون توصیه می­ شود مواد قندی همراه با آب به اندازه کافی مصرف و  همچنین از جگر، گوشت و دیگر غذاهای حاوی آهن استفاده شود.

ورزشکاران گیاهخوار ، عدم استفاده از ویتامین ها مشکلاتی به همراه دارد

استاد دانشگاه شیراز با بیان اینکه  یکی از اشکالات رژیم گیاهخواری این است که برخی از مواد معدنی، ویتامین‌ها و اسیدهای آمینه در این رژیم قرار ندارند و ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود ، اظهار داشت :  این امر، به خصوص در گیاهخوارانی که از شیر و غذاهای حاوی ویتامین B۱۲ یا مکمل‌های آن استفاده نمی‌کنند، قابل مشاهده است.

رحیمی اضافه کرد : رژیم گیاهخواری نامناسب ممکن است باعث کمبود کلسیم، اسیدهای چرب امگا۳، ید، آهن، روی، اسیدهای آمینه و ویتامین B۱۲ شود و  کمبود این مواد  مغذی موجب بروز مشکلات سلامتی شو .که منجر  به  آسیب دیدگی  دستگاه عصبی، کم‌کاری تیروئید، کم خونی، شکستگی استخوان‌ها و افسردگی شود و  ورزشکارانی که  قرار است از رژیم گیاهخواری استفاده کنند حتما  توصیه می شود با متخصصین تغذیه ورزشی و فیزیولوژیست های ورزشی مشورت کنند.

سخنگوی وزارت بهداشت کشورمان بیست و هشتم تیر ۹۹ اعلام کرد:‌ استان های آذربایجان شرقی، ایلام، بوشهر، خراسان رضوی، خوزستان، زنجان، گلستان، مازندران، کرمان و فارس در وضعیت قرمز قرار دارند.

دکتر سیماسادات لاری افزود: از دیروز تا  ۲۸ تیر ۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دو هزار و ۱۶۶ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی که  یک هزار و ۲۹۳ نفر از آنها بستری شدند.

وی با اشاره به این که مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۲۷۱ هزار و ۶۰۶ نفر رسیده است، افزود: متاسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۸۸ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری به ۱۳ هزار و ۹۷۹ نفر رسید.