پس از اتفاقات اخیر بین ایران و آمریکا، اعتراضات عراق به کدام سو کشیده می‌شود؟

۵۵آنلاین :

پشا مجید در فارین پالیسی نوشت: بامداد یکشنبه، سرکوت شمس، عضو کرد پارلمان عراق متنی پیامکی از دفتر سیاسی شبه نظامی کتائب حزب الله که به تازگی رهبر خود را در حمله هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا از دست داده‌اند، دریافت کرد. قرار بود مجلس عراق به دنبال ترور رهبر شبه نظامی شیعه این کشور، ابو مهدی المهندس و سرلشكر قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران صبح روز جمعه درمورد اخراج نیروهای آمریكایی از عراق رای‌گیری کند.

در ادامه این مطلب آمده است: متنی که شمس دریافت کرده یک تهدید غیرقابل توصیف و عجیب در مورد لزوم رای دادن او و دیگر نمایندگان کرد به اخراج آمریکایی‌ها است. شمس گفت آن‌ها در این پیام تهدیدآمیز نوشته بودند: یا در کنار مردم می‌ایستید یا اینکه خیانت می‌کنید که در این صورت خانه شما طعمه آتش خواهد شد.

شمس سرانجام به همراه حداقل 150 قانونگذار دیگر این جلسه را تحریم کردند. اما در داخل مجلس، جو بیشتر شبیه یک تجمع سیاسی بود که در آن نمایندگان مجلس در حمایت از سلیمانی و بر ضد آمریکا شعار می دادند. نکته طعنه آمیز این است که تا زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا اقدام به ترور قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس نکرده بود جو کاملا به ضرر ایران بود.

خشم گسترده مردم دامان سیاستمداران عراقی را هم که بسیاری مدعی بودند حافظ منافع ایران هستند نه عراق گرفته بود.

اکنون شرایط تغییر کرده است. اتفاقات اخیر به شبه نظامیان شیعه عراق که تا پیش از این مورد اعتراض بودند، مشروعیت بخشید.

فنار حداد، پژوهشگر ارشد پژوهشکده خاورمیانه در این باره گفت: من فکر می‌کنم که این اتفاقات به ایران و عناصر شیعه در حاکیت عراق فرصت و مشروعیتی داد که از زمان اعتراضات اکتبر از آن‌ها سلب شده بود.

رناد منصور، محقق اندیشکده چتام هاوس معتقد است که در روزهای آینده بسیاری از گروه‌های طرفدار ایران سعی خواهند کرد تا از این اتفاقات و هرگونه حمله هوایی احتمالی آمریکا برای تحریک احساسات ضد این کشور استفاده کنند. بسیاری از معترضین که اکثراً جوان هم بودند به دنبال حملات سال 2003 آمریکا به عراق اعتقاد داشتند که هم آمریکا و هم ایران باید کشورشان را ترک کنند، اما حالا بدون شک به این افراد برچسب آمریکایی بودن زده می‌شود.

منصور گفت: به نظر من این ماجرا بیش از همه به ضرر معترضان عراقی شد چرا که حالا با این ماجراها دیگر فضایی برای اعتراض ندارند. اکنون آنها که پیشتر خواستار شرایط زندگی بهتر بودند خواهان این هستند که کشورشان به میدان جنگ ایران و آمریکا تبدیل نشود.

حداد گفت: این تنش‌ها بدون شک تاثیر منفی بر اعتراضات عراق خواهد داشت، چرا که عملا آن‌ها را از صدر اخبار پایین کشیده است. به هر حال این اتفاق تاثیر منفی‌ای گذاشت.

حملات هوایی آمریکا که باعث ترور قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس شد تقریبا توسط همه سیاستمداران و چهره‌های شاخص عراقی از نخست وزیر و رئیس‌جمهور گرفته تا مرجعیت شیعه کشور آیت‌الله سیستانی به عنوان نقض حاکمیت عراق شناخته و محکوم شده است. با این حال بسیاری از احزاب کرد و سنی نگران هستند که خروج آمریکا از عراق و خلا ناشی از آن دوباره به داعش فرصت خودنمایی بدهد.

سرانجام، پارلمان در بعد از ظهر یكشنبه لایحه‌ای را تصویب كرد كه دولت را ملزم می‌کرد سربازان آمریكایی را اخراج كند. این اقدام در واقع نیازی به موافقت آمریکایی‌ها ندارد، چرا که این تصمیم دست دولت عراق است. سجاد جهاد از اندیشکده عراقی برنامه ریزی و مطالعات البیان، گفت که با توجه به شرایط پرتنش فعلی و اینکه ما نمی‌خواهیم کشورمان به زمین جنگ دو کشور دیگر تبدیل شود، بهتر است نیروهای خارجی عراق را ترک کنند.

اواخر شب دوشنبه، وقتی هلیکوپترهای اسکورت امنیتی برای خروج از منطقه سبز شروع به پرواز کردند و سپس نامه وزارت دفاع آمریکا خطاب به دولت عراق منتشر شد، به نظر می‌رسید نیروهای آمریکا در حال فراهم کردن مقدمات این خروج هستند، اما وزارت دفاع بعداً گفت که این نامه تنها پیش نویس بوده و نیروهای آمریکایی در عراق خواهند ماند. میلز کاگینز، سخنگوی عملیات آمریکا در عراق بدون اشاره به جزئیات بیشتری گفت که پرواز هلیکوپتر‌ها در بغداد تنها در راستای اقدامات امنیتی بوده است.

اکنون تنش و عدم اطمینان بر روابط بغداد و واشنگتن سایه افکنده آن هم در شرایطی که رهبران ایران دست بالا را دارند.

سه ماه اعتراضات گسترده مردمی جنوب عراق که عمدتا هم شیعه‌نشین است را فرا گرفت و جوانان در خیابان ها خواستار پایان دادن به فساد و برکناری نخبگان سیاسی بودند.

ایران همچنان نفوذ زیادی بر دولت فعلی عراق دارد. پس از اعلام استعفای عبدالمهدی در اواخر سال گذشته، سلیمانی به عراق رفت. بسیاری از احزاب سیاسی مهم عراق از جمله اتحاد تأثیرگذار فتح به ریاست هادی العامری، فرمانده سازمان بدر که یک گروه شبه نظامی دیگر تحت حمایت ایران است، توسط تهران پشتیبانی می‌شوند.

اکنون معترضین به شدت از اهمیت تلاش‌هایشان برای حفظ استقلال کشور آگاه هستند.

در روز شلوغی‌های اطراف سفارت آمریكا، معترضین بیانیه‌ای را از طریق بلندگوهای این میدان خواندند كه طی آن خود را از این اقدامات جدا کرده و مجدداً تعهد خود را نسبت به اعتراضات مسالمت آمیز اعلام كردند.