کار آفرینی در اقتصاد

۵۵آنلاین :

سید محمد حسین کاظمی

پژوهشگر

وقتی مسیر حوادث، وقایع و روند فعالیت های اقتصادی و اجتماعی جوامع را بررسی می کنیم، در می یابیم که انسان ها همواره به دنبال تغییر بوده اند و در این میان، افرادی بوده اند که از قوانین کلی جوامع تبعیت نکرده اند و باعث تغییر در جوامع خود و به طور کلی جوامع بشری شده اند. جامعه پیشرفته امروزی، توسعه خود را مدیون انسان هایی است که قادر به تبدیل رویاها و ایده های خلاقانه خود به حقیقت بوده اند، روحیه استقلال طلبی برای کاوش موقعیت های جدید را داشته اند و از جسارت کافی برای مبارزه با روش های متداول و جا افتاده برخوردار بوده اند. این عاملان تغییر، شخصیت و روحیه ای داشته اند که امروزه کارآفرینی نامیده می شود.

کارآفرینی همان فرایند تاسیس یک کسب و کار شرکت بر مبنای یک فکر و ایده نو است. اکنون در عرصه جهانی افراد خلاق و نوآور به عنوان کارآفرینان منشا تحولات بزرگی در عرصه تولید و خدمات شده اند. حتی شرکت های بزرگ جهانی برای حل مشکلات خود به کار آفرینان مراجعه می کنند. چرخ های توسعه اقتصادی با توسعه کارآفرینی حرکت می کنند و آمریکا اقتصاد خود را مدیون همین افراد است.

برای ایجاد و توسعه کارآفرینی باید زیر ساخت­ ها فراهم شود، خصوصا زیر ساخت های نرم که شامل: تسهیل و تصحیح قوانین و مقررات از جمله قانون کار و قوانین گمرکی، امنیت سرمایه گذاری ،‌ حق آزادی انتخاب، تبیین فرهنگ ثروت، تببین فرهنگ کارآفرینی و ...

تغییرات سریع و گسترده فناوری­ ها، شرایط متلاطمی را در بازارهای جهانی به ارمغان آورده و تاب آوری و نوآوری بنگاه ­ها را تبدیل به شروط لازم برای بقا و پایداری کسب و کارها و مشاغل کرده است. در چنین شرایطی، ایجاد محیط مساعد برای ظهور و رشد کسب وکارهای جدید نوآور و فعالیت­ های کارآفرینانه وظیفه حیاتی سیاستگذاران کشور برای دستیابی به رشد و رونق اقتصادی است. نیاز به کارآفرینی، دانش و نوآوری به خوبی در سیاست­ های کلی اقتصاد مقاومتی تصریح شده است. این در حالی است که هم اکنون کشور ما با نرخ بالایی از بیکاری، بویژه در میان فارغ التحصیلان جوان دانشگاهی از یک سو و نرخ پایین بهره وری نیروی کار از سوی دیگر روبرو است.

مطابق با پیش‌بینی های انجام شده سازمان برنامه و بودجه باید سالانه ۹۵۵ هزار شغل جدید در کشور ایجاد شود. ایجاد چنین حجمی از شغل تنها از طریق راه ­حل ­هایی نظیر جذب سرمایه ­گذاری خارجی، ایجاد محدودیت در واردات و یا تامین مالی بنگاه های راکد و نیمه فعال امکان پذیر نخواهد بود، بویژه آن که ماهیت متلاطم و نوآورانه اقتصاد جهانی اثربخشی راه­ حل های اخیر را مورد تردید قرار می ­دهد. راه حل موازی، ایجاد سریع شغل توسط شرکت­ هایی است که رشد سریع دارند. ترکیب محصولات بدیع، رقبای بلاواسطه اندک و تقاضای بالایی که به وسیله بازارهای جدید ایجاد شده است، می تواند سطوح بالای سودآوری را پایدار نماید و سرمایه و انگیزه­ های گسترش سریع تولید و اشتغال را فراهم کند. چنین نگاهی، کارآفرینی را به عنوان راه حل مناسب برای ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی، جایگزین راه حل‌های سنتی می‌نماید، به نحوی که امروزه در ادبیات اقتصادی کشورهای توسعه یافته، گذار از اقتصاد مدیریت شده به اقتصاد کارآفرینانه، تبدیل به بحثی تامل برانگیز شده است.

حال باید پرسید که بطور کلی اثرات مثبت کار آفرینی بر اقتصاد یک کشور چیست؟

اشتغال زایی؛

افراد کارآفرین نه تنها قادر به ایجاد درآمد برای خودشان می شوند، بلکه گاهی افراد دیگر را نیز در قسمت های مختلف کسب و کارشان استخدام می کنند، بنابراین یکی از مهم ترین اثرات مثبتی که کار آفرینان برای یک اقتصاد ایجاد می کنند، ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری است. درکشورهای توسعه یافته می توانیم ببینیم که تقریبا چهل تا پنجاه درصد نیروی کار در کسب و کارهای کوچک و رده متوسط جذب شده اند. همچنین در کشورهایی همچون هند، میلیون ها زن را می بینیم که توانسته اند خانواده هایشان را توسط خوداشتغالی وکارآفرینی از فقر بیرون بکشند.

افزایش رقابت؛

یکی دیگر از اثرات مثبتی که کار آفرینی بر اقتصاد یک کشور دارد افزایش سطح رقابت میان بازارهای بومی موجود است که به دلیل اضافه شدن کارآفرینان جدید به میدان رخ می دهد. ممکن است این را بشنویم که اضافه شدن کارآفرینان جدید تنها منجر به اشباع بازار می شود، اما این اتفاق روی دیگری نیز دارد و باعث می شود تمام کسانی که در بازار هستند، توانایی های عملی خود را مجددا ارزیابی کنند، ارزش‌افزوده خود را افزایش دهند، هزینه ها را پایین آورند و کارآمدتر باشند.

افزایش تولیدات؛

یکی از فواید افزایش رقابت در اقتصاد این است که افراد و شرکت ها سعی می کنند روش هایی را برای بهبود کارهایشان ایجاد کنند و از منابعی استفاده کنند که بهره وری را بیشتر و هزینه ها را کاهش دهند. همه این ها موجب افزایش تولیدات اقتصادی و افزایش تولیدات خانگی می شود که به راستی برای اقتصاد منفعت دارد.

بازارهای جدید؛

همان طور که گفته شد، افزایش رقابت در بازار کار می تواند موجب اشباع آن شود و در نتیجه کارآفرینان زیادی ممکن است به دنبال راه انداختن بازارهای جدید برای محصولات و خدماتشان باشند یا سعی کنند راهکارهای زیرکانه شان را با شرایط موجود تطبیق دهند.

موضوع افزایش رقابت نهایتا باعث می شود که افراد در جست وجوی بازارهای جدید بروند پس می تواند به عنوان اثری مثبت برای اقتصاد در نظر گرفته شود، بنابراین کارآفرینان می توانند در یک اقتصاد نقش بسیار مهمی ایفا کنند.

بنابر‌ آنچه که در بالا گفته شد واضح است که اثرات مثبت کارآفرینی بر اقتصاد بسیار زیاد است. هرچند نمی توانیم بگوییم که کارآفرینی هیچ اثر بدی ندارد، اما در کل واضح و مبرهن است که کارآفرینی بر اقتصاد کشور اثرات مثبت دارد و همچنان که در آغاز گفتیم اگر یک مملکت بخواهد اقتصادی توسعه یافته و پیشرفته داشته باشد، باید فضای رشد و توسعه کارآفرینی را مهیا کند و از کارآفرینان حمایت کند چون همانطور که موفقیت یک کارآفرین برای اقتصاد سودآور و منشا خیر است، شکست و زمین خوردن آن ها نیز بی‌شک تبعاتی برای اقتصاد خواهد داشت.