احتمال بازگشت مسکن‌های بدون متقاضی به دولت

۵۵آنلاین :

درحالي‌كه واحدهاي مسكوني مسكن مهر بدون متقاضي، به برخي از نهادهاي حمايتي واگذار مي‌شود، به نظر مي‌رسد افزايش قيمت مسكن، دليل انعقاد تفاهم‌نامه با برخي از اين نهادها، از جمله كميته امداد امام خميني (ره) و سازمان بهزيستي بوده است. مرکز آمار در گزارشی كه از تحولات قیمت زمین، آپارتمان و اجاره‌بها در حدفاصل بهار ۹۷ تا بهار ۹۸ منتشر کرده بود، اعلام كرد قیمت زمین در مدت مذکور ۱۷۵ درصد، آپارتمان ۱۱۰ درصد و اجاره‌بها ۳۵ درصد رشد داشته است. حال در آخرين اطلاعاتي كه در اين زمينه وجود دارد، مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن اعلام كرده بود واحدهای بدون متقاضی مسکن مهر به سازمان بهزیستی، کمیته امداد و نیروهای مسلح واگذار مي‌شوند. علی نبیان درباره زمان تکمیل خانه‌های طرح مسکن مهر، گفته بود: «مسکن مهر تا پایان امسال تکمیل و به مردم واگذار می‌شود». اين جمله در حالي مطرح شده بود كه در پيگيري اين موضوع از عضو هيئت‌مديره سازمان ملی زمین و مسکن، هنوز هم مشخص نيست كه اين واگذاري‌ها چه زمانی به اتمام خواهد رسيد. بااين‌حال محمدمهدي بلوردي خبر مي‌دهد كه اگر واحدهاي مسكن مهر متقاضي هم نداشت و واگذار نشد، به دولت بازخواهد گشت و در آينده براي آنها تصميم‌گيري مي‌شود. درحال‌حاضر نهادها و دستگاه‌هايي مانند وزارت دفاع، ارتش، آموزش‌وپرورش، سازمان بهزيستي و كميته امداد متقاضي واحدهاي مسكوني بدون متقاضي هستند كه در صورت انعقاد قرارداد و نهايي‌شدن آن، سهم دولت در هزينه‌هاي زيربنايي و روبنايي مسكن مهر براي آنها رايگان خواهد بود. تاکنون بیش از 88 درصد از پروژه‌های مسکن مهر در شهرهای با بیش از 25 هزار نفر جمعیت که مسئولیت اجرای پروژه‌های مسکن مهر در آنها برعهده سازمان ملی زمین و مسکن به نمایندگی از وزارت راه و شهرسازی است، در سطح کشور به بهره‌برداری رسیده و تحویل متقاضیان شده است و پروژه‌های باقیمانده که عمدتا یا دارای مشکل حقوقی و معارض بوده یا فاقد متقاضی هستند، در دست ساخت هستند. بر اساس آمار، تعداد کل واحدهای فاقد متقاضی مسکن مهر در شهرهای با جمعیت بیشتر از 25 هزار نفر بالغ بر 40 هزار و 603 واحد مسكوني است. دولت پولي نداده كه تخفيف داده یا ببخشد محمدمهدی بلوردی، عضو هيئت‌مديره سازمان ملي زمين و مسكن و معاون فنی و مهندسی این سازمان، با بيان اينكه دولت پولي براي مسكن مهر هزينه نكرده است كه آن را تخفيف داده يا ببخشد، توضيح مي‌دهد: در مسكن مهر، انتقال خدماتي مانند آب و برق و گاز به‌عنوان خدمات زيربنايي و همچنين آماده‌سازي زمين و خدمات روبنايي مانند درمانگاه، مدرسه و ...، از سوي دولت انجام مي‌شود، اما واحدهاي مسكوني با هزينه خريداران ساخته مي‌شوند. خريداران مي‌توانند با تسهيلات بانكي و بازپرداخت آن و پس‌انداز خود، اقدام به خريد مسكن مهر ‌كنند. تنها تفاوت براي واگذاري واحدهاي مسكوني بدون متقاضي مربوط به خدمات بخش دولتي است كه براي خريداران، رايگان خواهد بود. بلوردي ادامه مي‌دهد: مسكن مهر از دو محل ساخته مي‌شود؛ نخست تسهيلات مسكن كه اكنون طبق مصوبه بانك مركزي براي بانك مسكن 45 ميليون تومان و استثنائا براي مسكن مهر پرديس، 50 ميليون تومان با نرخ بهره بين 7 تا 9 درصد (مناطق محروم و شهري) است. در كنار آن، پس‌انداز خانوار هم براي ساخت مسكن هزينه مي‌شود. بنابراين دولت براي واحدهاي مسكوني پولي نداده است، بلكه تسهيلات براي ساخت مسكن مهر داده كه نرخ تنزيل آن با تسهيلات‌هاي ديگر متفاوت است. سازندگان مسكن مهر چه كساني هستند؟ از او درباره شيوه واگذاري مسكن‌هاي مهر بدون متقاضي مي‌پرسم كه حدود يك ماه پيش اعلام شد از سوي وزارت دفاع، سازمان بهزيستي و كميته امداد امام خميني براي آنها متقاضي پيدا شده است. بلوردي پاسخ مي‌دهد: سه گروه اصلي، سازنده مسكن مهر هستند. نخست، پروژه‌های تعاونی‌ساز به تعداد 11 هزارو 523 واحد فاقد متقاضی كه قرارداد اجرای پروژه فیمابین تعاونی و پیمانکار طرف قرارداد منعقد شده است. وزارت راه و شهرسازی در این پروژه‌ها صرفا نقش تأمین و تخصیص زمین و نیز هماهنگی برای تخصیص وام بانکی (با شرایط مسکن مهر) را برعهده دارد. موضوع کنترل فرایندهای اجرائی اين پروژه‌ها برعهده وزارت تعاون بوده و جذب متقاضیان واجد شرایط از طریق تعاونی‌ها و زیر نظر وزارت تعاون صورت مي‌گيرد. در مورد پروژه‌های تعاونی فاقد متقاضی یا دارای کسر متقاضی، اتخاذ تصمیم با هماهنگی ادارات کل تعاون استان‌ها یا وزارت تعاون است و امکان تصمیم‌گیری در سازمان برای واگذاری آنها با محدودیت مواجه خواهد بود. دوم، پروژه‌های خودمالک هستند كه به تعداد 10 هزارو 502 واحد فاقد متقاضی در كشور وجود دارند. در این پروژه‌ها تأمین زمین برعهده سازنده پروژه است و صرفا وام بانکی با شرایط خاص مسکن مهر در اختیار سازنده قرار می‌گیرد و سازنده موظف به واگذاری واحدهای احداثی به متقاضیان دارای شرایط مسکن مهر است. پذیرش متقاضی و قیمت‌گذاری این پروژه‌ها در اختیار سازنده بوده و تابع شرایط بازار مسکن است. سوم، پروژه‌های تفاهم‌نامه سه‌جانبه است كه بين اداره کل راه و شهرسازی استان، بانک مسكن و سازنده منعقد مي‌شود. در این پروژه‌ها عرصه پروژه متعلق به دولت بوده و در قالب اجاره 99 ساله به متقاضیان واگذار می‌شود. هزینه‌های احداث پروژه (آماده‌سازی زمین، محوطه‌سازی و ساختمان) از محل منابع بانکی و آورده متقاضیان تأمین مي‌شود. تعداد واحدهای فاقد متقاضی در این پروژه‌ها درحال‌حاضر بالغ بر 18 هزارو 560 واحد است.عضو هيئت‌مديره سازمان ملي زمين و مسكن مي‌افزايد: مذاكرات وزارت راه با كميته امداد، بهزيستي، وزارت دفاع، ارتش، آموزش‌وپرورش و ... مربوط به اين بخش است. دولت تعهد داشته براي واحد‌هاي بدون متقاضي، متقاضي معرفي كند. كميته امداد اكنون واحدهاي خود را در هر بخشي كه تمايل داشته بازديد و خريداري كرده است. بهزيستي به علت آنكه از ابتدا در مسكن مهر مشاركت در خريد داشت، براي واحدهاي مسكوني بدون متقاضي، كمتر اقدام كرده است. بااين‌حال، ارتش هم در اين زمينه وارد عمل شده است. اين واحدها كه از سوي سازنده ساخته شده است، با هزينه روز، واحدهايی را به اين نهادها خواهد فروخت و تنها هزينه‌كرد دولت در بخش‌هاي زيربنايي و روبنايي، رايگان خواهد بود. واگذاري واحدهاي بدون متقاضي مسكن، نهايي نشده است بلوردي با تأكيد بر اينكه هنوز اين واگذاري‌ها نهايي نشده و در مرحله تفاهم‌نامه است، ادامه مي‌دهد: هنوز واحدهاي مسكوني بدون متقاضي مسكن مهر، به‌ صورت كامل واگذار نشده است و زمان واگذاري‌ آنها منوط به متقاضياني خواهد بود كه هر نهاد يا افراد عادي معرفی مي‌كنند، علاوه‌بر اينكه امضاي نهايي براي قرارداد واگذاري اين واحدهاي مسكوني، صورت نگرفته است، بنابراين مشخص نيست كه چه زمانی تمامي اين واحدها به‌ صورت كامل واگذار مي‌شوند.بلوردي مي‌افزايد: در بودجه سال 97، دو سازمان حمايتي كميته امداد و بهزيستي در اولويت واگذاري واحدهاي مسكوني قرار داشتند. در زمستان سال گذشته، ليست واحدهاي مسكوني را در اختيار اين دو نهاد قرار داديم كه انتخاب كنند. تعدادي از اين واحدهاي مسكوني بر اساس برآوردهاي اوليه مديریتی اين نهادها انتخاب شده، اما اعضا هنوز اعلام رسمي نشده است. علاوه‌بر آنكه، باقي واحدهاي مسكوني باقي مانده است. پس از آن وارد مذاكره و رايزني با نهادهاي ديگري مانند وزارت دفاع، ارتش، آموزش‌و‌پرورش و ... شديم. بازگشت احتمالي واحدهاي مسكوني بدون متقاضي به دولت به گفته او، ممكن است برخي از اين واحدهاي مسكوني به دليل جانمايي نامطلوب، هرگز متقاضي نداشته باشند. در اين‌ صورت واحدهاي مسكوني به‌علاوه زمين‌هايي كه خود دولت براي اين طرح اختصاص داده بود، به دولت بازمي‌گردند.