اتوماسیون؛ برنامه پنهان مدیران اقتصادی در اجلاس داووس

۵۵آنلاین :

روزنامه نیویورک تایمز در مقاله ای نوشت: روسای شما هیچ گاه علنا به مساله تجهیز شرکت ها به سیستم های خودکار اذعان نمی کنند، اما بسیاری از آنها خواستار دستگاه ها و ماشین هایی هستند که در سریع ترین زمان ممکن، جای شما را بگیرد. در این مقاله به قلم «کوین روس» آمده است: به این امر واقفم، زیرا در اجلاس داووس با مدیران شرکتی نشست و برخاست داشتم و دریافتم که پاسخ آنها به پرسش هایی در مورد اتوماسیون، تا حد زیادی به شنونده بستگی داشت. بسیاری از مدیران در ملاعام، درخصوص پیامدهای منفی تاثیر هوش مصنوعی و اتوماسیون بر نیروهای کاری شان، دست هایشان را به نشانه نگرانی و نومیدی به هم می فشارند. اما همین افراد در خفا، از جمله در نشست با رهبران بسیاری از شرکت های فناوری و مشورتی، داستان دیگری را روایت می کنند؛ اینکه برای تجهیز شرکت هایشان به سیستم اتوماتیک رقابت می کنند، بدون اینکه توجهی به تاثیر آن بر نیروهای کار داشته باشند. در سراسر دنیا، مدیران میلیاردها دلار را برای تبدیل بیزنس های خود به سیستم های خودکار و دیجیتالی هزینه می کنند. مدیران مزبور ولع زیادی نسبت به سود حاصل از اتوماسیون دارند و هوش مصنوعی را به عنوان بلیط طلایی برای صرفه جویی تلقی می کنند و اجازه می دهند که کارمندان اداراتشان از شمار چند هزار نفری به چند ده نفری کاهش یابند. «موهیت جوشی» رئیس شرکت فناوری و مشورتی «اینفوسیس» که به شرکت های دیگر در اتوماسیون کردن فعالیت شان کمک می کند، گفت: افراد به دستاوردهای پرشمار چشم دارند و اکنون می گویند، چرا به این دستاوردها با یک درصد از نیروهایی که داریم، دست نیابیم؟ تحقیقی که در سال 2017 به همت شرکت خدمات حرفه ای چند ملیتی «دیلویت» انجام شد، نشان داد که 53 درصد از شرکت ها از قبل شروع به استفاده از ماشین برای انجام اموری کرده اند که پیش از این به دست نیروی انسانی انجام می شد. انتظار می رود که این رقم تا سال آینده، به 72 درصد برسد. «کای فو لی» نویسنده «ابرقدرت های هوش مصنوعی» که مدیر قدیمی بخش فناوری است، پیش بینی کرده است که هوش مصنوعی، 40 درصد از مشاغل جهانی را ظرف 15 سال، حذف کند. به گفته وی، مدیران شرکت ها از سوی سهام داران و اعضای هیات مدیره تحت فشار زیادی قرار دارند تا میزان سود کوتاه مدت شان را به حداکثر رسانند. وی تاکید کرد که تغییر سریع به سوی اتوماسیون، نتیجه ای اجتناب ناپذیر است. در این میان، کارشناسان دیگر پیش بینی کرده اند که هوش مصنوعی، مشاغل جدید بیشتری را ایجاد می کند و بیکاری های حاصل از اتوماسیون، فاجعه آمیز نخواهد بود. کارشناسان مزبور گفته اند که اتوماسیون به نیروهای کاری کمک می کند تا میزان تولید را بالا برند و با آزادی بر وظایف خلاقیتی تمرکز کنند. اما در زمان وقوع ناآرامی های سیاسی و جنبش های ضد نخبگان در دوره چپ ترقی خواه و راست ملی گرا، شاید عجیب نباشد که اتوماسیون، بی صدا و دور از دید عموم روی می دهد. تعدادی از مدیران در اجلاس امسال داووس هیچ اشاره ای به این مساله نداشتند که چه مقدار پول با اتوماسیون کردن مشاغل، صرفه جویی کرده اند. همچنین هیچ کدام تمایلی به علنی کردن این مساله ندارند که جایگزین کردن نیروهای انسانی، هدف نهایی آنهاست. «بن پرینگ» مدیر شرکت خدمات فناوری «کاگنیزانت»، این روند را یک دوگانگی بزرگ خواند و گفت: از یک سو، مدیران منفعت طلب خواستار اتوماسیون، در بالاترین حد توان خود هستند و از سوی دیگر، با واکنش شدیدی در جامعه مدنی مواجهند. به جای نگریستن به نحوه اشارات پنهانی شرکت های آمریکایی به مقوله اتوماسیون، باید به همتایان این شرکت ها در آسیا گوش سپرد که اغلب برای پنهان کردن اهدافشان، تلاشی نمی کنند. «تری گو» رئیس شرکت الکترونیکی تایوانی «فاکس کان» اعلام کرده است که این شرکت قصد دارد ظرف پنج تا 10 سال آینده، 80 درصد از کارگران خود را با ربات جایگزین کند. همچنین «ریچارد لیو» موسس شرکت تجارت الکترونیکی «جی دی دات کام» چین سال گذشته در یک کنفرانس تجاری گفت: امیدوارم شرکت من یک روز 100 درصد به سیستم خودکار مجهز شود. یک استدلال مشترک که از زبان مدیران شرکت های گفته می شود، این است کارگرانی که مشاغل شان با اتوماسیون برچیده می شود، می توانند برای انجام مشاغلی دیگر در یک سازمان، کسب مهارت کنند. آنها به نمونه هایی اشاره می کنند همچون شرکت خدمات حرفه ای و مشورتی مدیریت جهانی Accenture که در سال 2017 مدعی شد 17 هزار شغل را بدون اخراج نیروی کار و از طریق آموزش کارمندان برای فعالیت در بخش های دیگر این شرکت، جایگزین کرده است. «جف بزوز» مدیر شرکت آمازون سال گذشته در نامه ای به سهامداران این شرکت اعلام کرد که بیش از 16 هزار نیروی کار آمازون برای مشاغل پردرخواست، آموزش دیده اند. اما این ها، موارد استثنایی است که قانون مربوط به این مساله را به اثبات می رساند. داستان های زیادی از کسب مهارت موفقیت آمیز افراد روایت شده، اما مدارک کمی مبنی بر موثر بودن این روش در مقیاسی بالا، در دست است. مجمع جهانی اقتصاد در سال جاری در گزارشی تخمین زد که از مجموع یک میلیون و 370 هزار نیروی کاری که قرار است طی یک دهه آینده به طور کامل با سیستم های خودکار جایگزین شوند، تنها یک نفر از هر چهار نفر می تواند در قالب برنامه های بخش خصوصی، مهارت دوباره ای کسب کند. بقیه باید یا خود گلیم شان را از آب بیرون بکشند و یا به کمک های دولتی اتکا کنند. در داووس، مدیران حاضر تمایل داشتند تا طوری از اتوماسیون صحبت کنند که گویی پدیده ای طبیعی است که کنترلی بر آن ندارند. این افراد مدعی اند که اگر مشاغل را در سریع ترین زمان ممکن، اتوماتیک نکنند، رقبایشان این کار را خواهند کرد. اتوماسیون، یک گزینه است، البته گزینه ای که به درخواست سهامداران، دشوارتر می شود. حتی اگر درجه ای از بیکاری به دلیل اتوماسیون، اجتناب ناپذیر باشد، مدیران شرکت ها می توانند نحوه بهره وری از اتوماسیون و توزیع هوش مصنوعی را انتخاب کنند. مدیران مزبور همچنین می توانند سود و منافع حاصل از اتوماسیون را بین کارگران توزیع کنند یا اینکه برای خود و سهامدارانشان نگه دارند. گزینه های ارائه شده از سوی نخبگان داووس و فشار اعمال شده بر آنها جهت اقدام به نفع نیروهای کاری به جای نفع خودشان، تعیین کننده این مساله است که آیا هوش مصنوعی به عنوان ابزاری برای افزایش تولید استفاده می شود یا برای تحمیل رنج و درد به کار می آید.