ارسال به دیگران پرینت

کرسی ریاست جمهوری لبنان نارنجی می‌شود؟

کرسی ریاست جمهوری لبنان در حالی با گذشت دو سال و اندی خالی مانده است که به نظر می رسد دوشنبه ۳۱ اکتبر، اگر اتفاق غیر منتظره ای رخ ندهد، میزبان صاحب مسند جدید خود باشد.

کرسی ریاست جمهوری لبنان نارنجی می‌شود؟

۵۵آنلاین :

سیستم سیاسی در لبنان پارلمانی است. نظام پارلمانی در لبنان متأثر از وضعیت فرقه‌ای، اجتماعی و مذهبی خاص این کشور است.

این سیستم به گونه‌ای طراحی شده‌است که تمامی اقوام و مذاهب در آن سهمی از قدرت سیاسی داشته باشند. برطبق این توافق، رئیس جمهور از میان مسیحیان مارونی، نخست‌وزیر از میان مسلمانان سنی مذهب، رئیس پارلمان از بین شیعیان و معاون نخست‌وزیر از بین مسیحیان ارتدوکس انتخاب می‌شود.

پارلمان لبنان دارای ۱۲۸ کرسی است که به طور مساوی بین مسیحیان و مسلمانان تقسیم شده‌است. این توافق حاصل قرارداد طائف (۱۹۹۰) است که به جنگ‌های داخلی در لبنان پایان داد. تا قبل از این توافق سهم مسیحیان در قدرت سیاسی بیشتر از مسلمانان بود.

(مجلس النواب اللبنانی) نهاد قانون‌گذاری ملی کشور لبنان است که با رأی مردم برای یک دورهٔ چهارساله از حوزه‌های انتخابیه چند نماینده‌ای برگزیده می‌شوند. مهمترین کارکرد پارلمان لبنان انتخاب رئیس‌جمهور، به علاوه انتخاب رئیس جمهور، بررسی و تصویب بودجه سالانه دولت، رأی اعتماد و عدم اعتماد به کابینه، اصلاحات قانون اساسی و استیضاح رئیس جمهور و وزراء از وظایف آن است.

رئیس مجلس لبنان بر اساس عرف موجود بایستی از نمایندگان شیعه باشد. رئیس مجلس لبنان در مقایسه با دیگر نظام‌های مردم‌سالار به‌گونه‌ای غیرعادی قدرتمند است. نبیه بری از جنبش امل از سال ۱۹۹۲ تاکنون این پست را برعهده دارد.

ساختار حکومتی

انتخاب رئیس جمهور ، رئیس مجلس انتصاب نخست وزیر ، وزرا و مدیران سازمانهای دولتی براساس طوائف دینی صورت می گیرد. براساس میثاق ملی غیر مکتوب ۱۹۴۳ رئیس جمهور از فرقه مارونی مسیحی، رئیس مجلس شیعه و نخست وزیر از میان اهل سنت انتخاب می شود.

همچنین قانون اساسی لبنان، نظام قوه مجریه دوگانه ای را پذیرفته و آن را بر عهده رئیس جمهور و هیأت وزیران (کابینه) قرار داده است. رئیس جمهور با رأی مخفی مجلس نمایندگان به مدت شش سال انتخاب می گرددرئیس جمهور با رأی مخفی مجلس نمایندگان به مدت شش سال انتخاب می گردد. رئیس جمهور ، وزراء را با مشورت نمایندگان مجلس منصوب و یکی از آنها را به عنوان نخست وزیر معرفی می کند.

با این مقدمه وارد بحث ریاست جمهوری لبنان می شویم. آنچه در رسانه ها از زمان پایان ریاست جمهوری میشل سلیمان در ماه مه ۲۰۱۴ به خبری عادی تبدیل شده بود، تعویق جلسات انتخاب رئیس جمهوری لبنان به دلایل متعدد اعم از برگزار نشدن یا به حدنصاب نرسیدن آن بود.

اخیرا به دنبال رایزنی های صورت گرفته، به نظر می رسد که لبنانی ها به انتخاب رئیس جمهور نزدیک شده اند. از شواهد اینگونه بر می آید که رئیس جمهوری بعدی میشل عون رهبر جریان ملی آزاد لبنان باشد البته در لبنان اوضاع کاملا قابل پیش بینی نیست اما احتمالاتی که مطرح می شود نشان می دهد که حداقل ۳۱ اکتبر جاری با زمانهای قبلی متفاوت خواهد بود.

در این میان حزب الله اعلام کرده است که ضمن داشتن روابط قوی با نبیه بری و جنبش امل حامی میشل عون است. سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان اخیرا به همه تردیدها درباره موضع این حزب در قبال میشل عون و نخست وزیر سعد حریری پایان داد.

در این میان با توجه به موضع نبیه بری در مخالفت با میشل عون به نظر می رسد که حزب الله خود را از کشمکش پس از جلسه انتخاب رئیس جمهور رها کرده است؛ جایی که بحث تشکیل دولت و قانون انتخابات مطرح است و ماموریتی دشوار را پیش روی رئیس جمهور جدید و نخست وزیر جدید خواهد گذاشت.

پس از ۳۱ اکتبر، عون و حریری با نبیه بری در خصوص بحث های پیرامون تشکیل دولت و متعلقات آن باید بحث و رایزنی کنند. حزب الله سهم خود را که رساندن عون به کاخ بعبدا(کاخ ریاست جمهوری) است به انجام می رساند و رئیس جمهور جدید و نخست وزیر مکلف از سوی وی پرونده های مربوطه را دنبال خواهند کرد.

به هر حال میشل عون، وعده هایی داده است که باید به آنها عمل کند و آنهم با شرایط کنونی لبنان.

رئیس جمهور جدید باید بتواند نظر نبیه بری رئیس پارلمان را جلب کند و به گفتگو با وی برای حل اختلافات بپردازد و جایگاه ریاست جمهوری را اعتباری بخشد و البته این کار ساده ای نیست. سعد حریری نیز در صورتی که نخست وزیر شود با نبیه بری باید دیر یا زود کنار آید.

از سویی نباید از موضع طرفهای منطقه ای به ویژه سعودی نیز غافل شد زیرا به اعتقاد برخی از ناظران امور لبنان؛ ریاض هرگز راضی نمی شود که اوضاع لبنان به سمت و سویی پیش برود که همپیمان حزب الله میشل عون بر مسند قدرت حاضر شود و به طور حتم با توجه به دیدار با سعد حریری و رایزنی با مقامات لبنانی به دنبال نسخه های فتنه افکنانه در لبنان برای مقابله با ایجاد گشایش در پرونده ریاست جمهوری از طریق تحریک همپیمانان خود است و اینکه تا چه اندازه موفق شود، مبهم است.

البته برخی دیگر از ناظران دیدگاهی غیر از این دارند.

به هر حال کاملا واضح و مبرهن است که شرایط سیاسی و محافل سیاسی لبنان حتی در صورت انتخاب رئیس جمهور بهتر از قبل از انتخاب وی نخواهد بود. از هم اکنون می توان آثار نگرانی را در چهره های سیاستمداران دید که تشکیل دولت را سخت و پیچیده می دانند. این فرایند ممکن است ماهها به طول انجامد.

از سویی بحث قانون انتخابات است که خود داستان مفصلی را می طلبد.

ناظران امور لبنان احتمال می دهند که میشل عون در جلسه پارلمان حدود ۷۰ تا ۸۰ رای را به نفع خود رقم بزندناظران امور لبنان احتمال می دهند که میشل عون در جلسه پارلمان حدود ۷۰ تا ۸۰ رای را به نفع خود رقم بزند و اوراق سفید زیادی وجود داشته باشد و آرایی نیز به سلیمان فرنجیه که تاکنون بر عزم راسخ خود برای رقابت ریاست جمهوری تاکید دارد، اختصاص یابد. به نظر می رسد که اگر صف بندی های کنونی وجود داشته باشد، میشل عون با اجماع انتخاب نخواهد شد و وی از روز اول تصدی ریاست جمهوری با مشکلات زیادی در کاخ بعبدا روبرو خواهد شد.

از سویی پس از انتخاب میشل عون ممکن است سعد حریری مامور تشکیل کابینه شود و این فرایند کوتاهی باشد اما فرایند اصلی انتخاب کابینه است و کشمکش های بعدی است. این در حالی است که بحث حکومت تکنوکرات نیز در محافل داخلی لبنان مطرح است که این نیز کار را اندکی دشوارتر می کند زیرا شرایط داخلی لبنان این اجازه را نمی دهد.

دولت از یک طیف تناقض دارد و از همه طیف ها نیز تناقض خاص خود را دارد باید دامنه تفاهمات افزایش یابد. به عبارت دیگر از یک طیف انتخاب شود دیگر طیف ها به مخالفت با آن خواهند پرداخت و از چند طیف هم انتخاب شود بازهم اختلافات میان آنها از بین نمی رود؛ به ویژه که میان گروههای سیاسی اختلاف نظر زیاد وجود دارد و شرایط منطقه نیز بسیار بحرانی است.

اما سئوال اساسی که هم اکنون به ذهن متبادر می شود این است که آیا تحولات منطقه ای و بین المللی سعودی ها و آمریکا به دادن چراغ سبز به سعد حریری برای حمایت از میشل عون موثر بوده است؟آیا تحولات منطقه ای و بین المللی سعودی ها و آمریکا به دادن چراغ سبز به سعد حریری برای حمایت از میشل عون موثر بوده است؟حوادث منطقه به نفع غرب و همپیمانان آن نیست و برخی معتقدند که تن دادن به موافقت با میشل عون نیز به علت سرخوردگی جریان ۱۴ مارس است تا بتوانند در فرصتی که بعدها به دست آمد به تقویت خود بپردازند و زمام امور را در دست بگیرند و علاوه بر در اختیار گرفتن ریاست جمهوری به تلاش های خود برای خلع سلاح مقاومت ادامه بدهند.

اوضاع به نفع ۱۴ مارس نیست به ویژه که سعد حریری با گذشت زمان از میزان پایگاه سیاسی و مردمی اش کاسته می شود و به عبارت دیگر راکد ماندن اوضاع لبنان به نفع ۱۴ مارس و همپیمانان منطقه ای و غربی آنها نیست.

برخی بر این باورند که این تصمیم سعودی-آمریکایی با هدف نجات حریری و تقویت جریان وی و کاستن از بحران و باختش قبل از انتخابات پارلمانی است. آمریکایی ها و سعودی ها نمی توانستند این تصمیم را علنی اعلام کنند زیرا نوعی اقرار به شکست بود.

کیست که نداند میشل عون همپیمان حزب الله و حامی مقاومت در جنگ ۳۳ روزه بوده و همه فشارهای و تهدیدات آمریکا برای دست برداشتن از مقاومت را رد کرده است.

البته برخی از ناظران نیز احتمال می دهند که آمریکا و عربستان در لحظه آخر به نمایندگان ۱۴ مارس دستور بدهند که مانع از انتخاب میشل عون شوند که مفهوم آن ادامه بحران در لبنان است که به نفع ریاض و واشنگتن نیست زیرا سعد حریری نمی تواند به نخست وزیری برسد و فرصت نفوذ این دو کشور در لبنان از بین می رود.

به هر حال آنچه مسلم است نزدیک شدن رئیس جریان نارنجی به کرسی ریاست جمهوری بعبدا استبر این اساس ژنرال باید به فکر چالش های پیش روی خود پس از انتخاب شدن از سوی نمایندگان مجلس لبنان باشد.

به هر حال آنچه مسلم است نزدیک شدن رئیس جریان نارنجی به کرسی ریاست جمهوری بعبدا است. انتخاب میشل عون در جلسه دوشنبه ۳۱ اکتبر(۱۰ آبانماه) به نظر قطعی می رسد زیرا تحولات کنونی لبنان به گونه ای پیش رفته است که همه شرایط برای انتخاب وی مهیاست. برخی از احتمال انتخاب وی از سوی دو سوم نمایندگان مجلس در جلسه روز دوشنبه خبر داده اند و اینکه کار به دور دوم هم کشیده نخواهد شد.

منبع : مهر
با دوستان خود به اشتراک بگذارید:
کپی شد

پیشنهاد ویژه

    دیدگاه تان را بنویسید

     

    دیدگاه

    توسعه