هفته گذشته بود که وزارت بهداشت آمار مناطق سفید ایران را از نظر شیوع کووید-١٩ اعلام کرد. در این گزارش به سفید بودن وضعیت ١١٦ شهرستان کشور اشاره و قرار بر این شد تا با توجه به شرایط این مناطق، بازگشایی‌های بیشتری با تمرکز بر آغاز فعالیت مکان‌های مذهبی صورت گیرد. با اینکه هنوز نامی از این ١١٦ شهرستان برده نشده است، روز گذشته معاون کل وزیر بهداشت خبر از قرمز بودن وضع ٧٢ شهرستان کشور از نظر شیوع ویروس داد. این درحالی است که در گزارش‌های کمیته اپیدمیولوژی وزارت بهداشت که هر سه روز یک‌بار منتشر می‌شود، بدون اشاره به جزئیات، ١٠ استان ازجمله قم، یزد، مرکزی، قزوین، تهران، البرز، اصفهان، زنجان، آذربایجان شرقی و سمنان به‌عنوان استان‌هایی با بالاترین میزان بروز کووید- ١٩ معرفی شده است. براساس اعلام ایرج حریرچی، مناطق سفید، زرد و قرمز بر مبنای میزان بستری‌ها در هر منطقه طبقه‌بندی می‌شود. تمرکز اصلی وزارت بهداشت بر مناطق سفید است و مبنا هم مناطق شهرستانی است نه استانی: «اگر امروز در جلسه ستاد کل مقابله با کرونا تصویب شود، مناطق سفید شهرستان‌هایی خواهند بود که یا در کل آن شهرستان طی ۱۴ روز گذشته کمتر از یک بستری روزانه داشته‌ایم، یعنی در دو هفته کمتر از ۱۴ مورد بستری داشته‌ایم، یا به ازای هر ۱۰۰هزار نفر جمعیت شهرستان کمتر از یک بستری داشته‌ایم.» به گفته او، در صورتی که ستاد ملی مقابله با کرونا مصوب کند، اماکن مذهبی و ورزشی در مناطق سفید بازگشایی می‌شود: «در مناطق سفید می‌توانیم با رعایت پروتکل‌های مختلف اماکن ورزشی، آموزشگاه‌های رانندگی، اماکن مذهبی و... را باز کنیم. مثلا پیشنهاد اولیه این است که مردم فقط برای نماز جماعت بتوانند به مساجد بروند و مُهر و جانماز را هم حتما از خانه ببرند و با فاصله مناسب نماز خوانده شود. در وضع فعلی هنوز مراسم سخنرانی و... را پیشنهاد نداده‌ایم. اگر روند نزولی ادامه یابد، در همه جا سهل‌گیری و بازگشایی بیشتری انجام می‌شود.» معاون کل وزیر بهداشت مناطق قرمز را همان ٧٢ شهرستان اعلام کرد و مابقی مناطق، از ٤٤٨ شهرستان موجود که میزان شیوع در آنها نه بالا و نه کم است، به‌عنوان مناطق زرد تقسیم‌بندی شده‌اند. حریرچی گفت که با دستور رئیس‌جمهوری پروتکل‌ها برای هر سه منطقه آماده شده، هر چند که وضع این مناطق به صورت دینامیک است، نه ایستا. به این معنی که ممکن است منطقه سفید با بی‌احتیاطی تبدیل به منطقه قرمز یا زرد شود. همچنین با رعایت مسائل بهداشت فردی و فاصله‌گذاری اجتماعی مناسب، مناطق قرمز و زرد هم می‌تواند تبدیل به منطقه سفید شود. به گزارش ایسنا، براساس اعلام حریرچی، برای ارزیابی شرایط، هر روز، وضع دو هفته قبلش را در نظر می‌گیریم و چهار تا پنج روز یک‌بار هم ارزیابی انجام می‌شود: «شهرهای سفید، زرد و قرمز در بازه‌های زمانی حتما متفاوت خواهد بود. پیشنهادهای رفع برخی محدودیت‌ها هم به‌صورت مکتوب ارایه و در کمیته اجتماعی و امنیتی ستاد ملی کرونا مواردی از آن تصویب شده است و امروز با تصویب ستاد ملی با حضور رئیس‌جمهوری رسمیت پیدا می‌کند و اعلام می‌شود.»
١٠ استان با بروز بالای کووید- ١٩
بر اساس گزارش اخیر کمیته اپیدمیولوژی کووید-١٩ در وزارت بهداشت، که نهمین بررسی انجام شده از میزان پراکندگی شیوع ویروس در کشور است، بنا بر اطلاعات جمع‌آوری شده تا دهم اردیبهشت، ١٠ استان یعنی سمنان، یزد، قم، مرکزی، قزوین، آذربایجان شرقی، تهران، البرز، اصفهان و زنجان جزو استان‌های با بروز بالای ویروس کرونا شناخته و با رنگ نارنجی مشخص شده‌اند. در این گروه استان‌های سمنان و آذربایجان شرقی روند نزولی از نظر بروز بیماری داشته‌اند و استان یزد هم به تازگی به جمع آنها پیوسته است. در استان مرکزی و زنجان روند بروز بالاست، اما در تهران با تغییرات مختصری، در وضع ثبات قرار گرفته است. در گروه استان‌های با بروز متوسط که با رنگ زرد مشخص شده‌اند نام استان‌های مازندران، اردبیل، لرستان، ایلام، خراسان شمالی، گیلان، کردستان، خراسان جنوبی، آذربایجان غربی و گلستان دیده می‌شود. در اردبیل، ایلام و خراسان شمالی روند صعودی بروز کووید- ١٩ گزارش شده است و در مقابل استان‌های کردستان و آذربایجان غربی روند نزولی را تجربه می‌کنند. در این جدول استان‌های با بروز کم با رنگ سبز مشخص شده‌اند که ١١ استان را شامل می‌شوند؛ یعنی فارس، خراسان رضوی، همدان، کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان، هرمزگان، چهارمحال و بختیاری، سیستان و بلوچستان، کرمان و بوشهر. در این گروه فارس و کرمانشاه روند نزولی داشته‌اند. خراسان روند صعودی را تجربه می‌کند و استان خوزستان یک پیک را رد کرده است. در ادامه این بررسی، نمودار درصد تغییرات مرگ و ابتلا در استان‌های با بروز بالا در روز نهم اردیبهشت نشان می‌دهد استان زنجان بیش از ٦٠درصد افزایش در مرگ و استان مرکزی حدود ٢٥درصد افزایش در مرگ و ابتلا داشته است. اما استان یزد بیش از ٤٠درصد کاهش در ابتلا و آذربایجان شرقی حدود ٢٥درصد کاهش در مرگ داشته است. در استان‌های با بروز متوسط هم این تغییرات نشان می‌دهد استان ایلام نزدیک به ٧٠درصد در ابتلا و حدود ٤٠درصد در مرگ افزایش داشته است. سهم خراسان شمالی حدود ٣٠درصد افزایش در ابتلا و ٢٥درصد در مرگ است. در مقابل، در آذربایجان غربی کاهش حدود ٤٥درصدی مرگ و در خراسان جنوبی کاهش حدود ٣٠درصدی در ابتلا دیده می‌شود. در استان‌های با بروز کم هم سیستان و بلوچستان کاهش ٣٠درصدی در ابتلا، کرمانشاه کاهش ٢٥درصدی در مرگ، فارس کاهش ١٥درصدی در ابتلا و ١٢درصدی در مرگ، همدان افزایش ٢٥درصدی در مرگ و کهگیلویه و بویر احمد افزایش حدود ٢٥درصدی در ابتلا داشته‌اند. بررسی گزارش‌های قبلی کمیته اپیدمیولوژی کووید- ١٩ نشان می‌دهد که استان‌ها در سه گروه بروز بالا، متوسط و کم در چهار گزارش قبلی این کمیته ثابت مانده‌اند و تنها روند صعودی یا نزولی بودن و ورود و خروج‌شان از پیک تغییر کرده است.
روند نزولی است
با همه اینها معاون کل وزیر بهداشت تأکید کرد که روند ابتلا و مرگ ناشی از این ویروس در ایران نزولی است، چراکه موارد بستری کاهش داشته و مرگ‌ومیرها کم شده است. اما حریرچی احتمال افزایش موارد ابتلا و بستری در برخی استان‌ها را رد نکرد: «متاسفانه احتمال برخی موارد افزایش ابتلا و بستری در برخی استان‌ها همچنان وجود دارد. در عین حال این روند نزولی و ثبات نسبی شکننده و آسیب‌پذیر است و هرگونه بی‌احتیاطی در تجمعات و بازگشایی‌ها و کمتر رعایت‌کردن مسائل بهداشت فردی می‌تواند دوباره کشور را با مشکلات قابل توجه در حوزه ویروس کرونا مواجه کند.» تنها معاون کل وزیر بهداشت نبود که درباره وضع قرمز شهرها از نظر شیوع کرونا صحبت کرد، رئیس سازمان غذا و دارو هم با اعلام نگرانی از شیوع مجدد کرونا و آنفلوآنزا در سه ماه پاییز امسال اعلام کرد که بروز موج دوم و سوم کرونا قطعی است.
کرونا به اقتصاد سلامت ضرر زد
تأثیرات اقتصادی که شیوع این ویروس بر حوزه سلامت گذاشته، موضوع دیگری است که حریرچی به آن توجه کرد. به گفته او ٨,٧درصد از درآمد ناخالص ملی کشور در حوزه سلامت هزینه می‌شود، حالا با توجه به پیش‌بینی رشد منفی اقتصادی در بیشتر کشورهای جهان به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا و سهم بالای حوزه سلامت از اقتصاد کشور قاعدتا حوزه سلامت از صدمات و مضرات این رشد اقتصادی منفی آسیب خواهد دید. از طرفی به دلیل هزینه‌های بالا و تحمیل هزینه‌های ناشی از پیشگیری، تشخیص و درمان ناشی از بیماری کرونا به حوزه سلامت ضروری است که هزینه‌کرد در این حوزه افزایش قابل توجهی پیدا کند. این موضوعی است که سیاست‌گذاران در کوتاه‌مدت و بلندمدت باید به آن توجه کنند. براساس اعلام او درحال حاضر ٨٧٣هزار نفر در حوزه سلامت فعالیت می‌کنند که هر گونه کاهش در منابع سلامت بر منابع درآمدی آن گروه که ٨٦.٤ درصدشان غیرپزشک‌اند و با خانواده‌هایشان ٢میلیون و ٧٤١ نفرند، تأثیر می‌گذارد.
آمارمان شفاف است
نحوه جمع‌آوری آمار فوتی‌های ناشی از کرونا و شائبه‌هایی که درباره دستکاری آمارها یا غیرواقعی‌بودن آنها در ایران مطرح‌می‌شود، سوالی بود که از معاون کل وزیر بهداشت پرسیده شد. او هم توضیح داد: «در ایران هر بیماری را که تست مثبت کرونایی داشته باشد، اعم از بستری و غیربستری، جزو آمارمان به شمار می‌آوریم. ما مانند برخی کشورها مثل انگلستان نیستیم که به مدت طولانی بیماران کرونای مثبتی را که در خارج از بیمارستان و در منازل یا مراکز نگهداری سالمندان و... نگهداری می‌کردند، جزو آمارشان نمی‌آوردند، درحالی‌که این ۵۰درصد آمارشان بود. بنابراین در ایران اگر کسی تست مثبت داشته باشد، جزو آمارمان محسوب می‌کنیم.» به گفته او در برخی کشورهای اروپای غربی اگر تست کرونای کسی مثبت باشد و فوت کند و در عین حال این فرد بیماری دیگر زمینه‌ای مثل قلبی-عروقی، دیابت، پرفشاری خون و... داشته باشد، اینها را از آمارشان حذف می‌کنند: «ما بررسی می‌کنیم و اگر علت اصلی فوت کرونا باشد، در آمارمان محاسبه می‌کنیم، بنابراین آمارمان در حوزه فوت از بسیاری از کشورها بسیار شفاف‌تر است. برخی از دوستانی که شبهه ایجادمی‌کنند، به این دلیل است که ما در مواردی که فردی تست کرونایش مثبت نباشد، اما مشکوک باشد و فوت کند، برای احتیاط می‌گوییم این بیمار با رعایت پروتکل‌های کرونایی دفن‌شود، اما این موضوع دال بر این نیست که این بیمار مبتلا به کرونا بوده است. در موارد بهبودیافته هم آمار بهبودیافتگان‌مان اعم از افراد بستری در بیمارستان یا سرپایی کسانی هستند که تست کرونای مثبت دارند و حال‌شان خوب شده است و می‌توانند به فعالیت طبیعی بازگردند.» او در توضیح بیشتر گفت: «بعضی‌ها دوست دارند این‌جور آمارها را چه درباره میزان ابتلای کادر بهداشتی و درمانی و چه درباره مردم خیلی بیشتر نشان دهند. وقتی از کشور مبدا خودشان در انگلیس و آلمان اعلام می‌شود که موارد مرگ‌ومیر را به داخل بیمارستان محدود می‌کنیم، خیلی برایشان ناراحت‌کننده نیست، اما در کشور ما اگر فردی اعلام‌می‌کند که من فکر می‌کنم همسایه‌ام به کرونا مبتلا بوده و فوت کرده است، انتظار دارند وزارت بهداشت آن را جزو آمار حساب‌کند. باید توجه کرد در کشور کسانی که مشکوک به بیماری کرونا هستند، به‌عنوان مورد مشکوک اعلام می‌کنیم که با تشریفات مربوط به بیماری کرونا دفن می‌شوند. بسیاری فکرمی‌کنند باید این موارد را هم جزو آمار کرونا بیاوریم، اما پروتکل سازمان جهانی بهداشت اعلام می‌کند کسانی که تست مثبت کرونا داشته باشند، در آمار اعلام شوند. در اوایل اسفند هم کسانی را که علایم آنفلوآنزای مشابه کرونا داشتند، اعلام کردیم با پروتکل کرونایی‌ها دفن شوند و دال بر این نیست که آنها کرونا داشته‌اند. آمار ما رسمی است و دلیلی نمی‌بینیم که آن را دستکاری کنیم.»
مردم جریمه نمی‌شوند
از روز گذشته بنابر مصوبه ستاد مقابله با کرونا استفاده از ماسک در مترو اجباری شد. حالا اگر کسی ماسک نداشت، چه اتفاقی برای او می‌افتد؟ «اولا باید توجه کرد که عملکرد مردم ما در رعایت مسائل بهداشتی و درمانی در کشور کم‌نظیر بوده است. در حال حاضر در کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی برای همین قرنطینه تعدادی از مردم به خیابان ریختند، علیه قرنطینه شعار دادند و شیشه مراکز عمومی را شکستند یا زمانی که موضوعاتی مانند قرنطینه پیش آمد، در مغازه‌ها و مراکز خرید غارت و درگیری مسلحانه رخ می‌دهد، اما مردم ما عملکرد بسیار مناسبی داشتند. در عین حال طبق بررسی‌هایمان در دو هفته اخیر ۸۱درصد کسبه پروتکل‌های بهداشتی و درمانی را رعایت‌کرده‌اند. بر همین اساس عمده کاهش موارد مرگ‌ومیر و بستری که در کشور ما حاصل شده، نتیجه رعایت نکات بهداشتی و درمانی از سوی مردم بوده است. البته تعداد اندکی هم هستند که تخطی می‌کنند و سلامت عمومی خود و دیگران را به خطر می‌اندازند. فعلا در ستاد ملی کرونا پیشنهادی مبنی بر جریمه مالی برای مردم مطرح نشده، اما برای صاحبان مشاغل و کسب‌وکار پیشنهاد شده است که اگر تخطی کنند، علاوه بر جریمه‌های مالی، تعطیلی کسب‌وکار هم برای آنها در نظر گرفته شده است.» خبرنگاری از معاون کل وزیر بهداشت درباره اختصاص یک‌میلیارد یورو صندوق توسعه ملی برای مقابله با کرونا پرسید که پاسخ شنید: «این مبلغ هنوز در مرحله طی مراحل اداری و تبدیل به ریال است و هنوز اینکه به حساب وزارت بهداشت بنشیند، به وقوع نپیوسته است.»
دیدگاه تان را بنویسید