ارسال به دیگران پرینت

وزن‌کشی توسعه منطقه‌ای ایران

تجميع بنگاه‌های کوچک و متوسط و ساماندهي آنها در قالب خوشه‌هاي صنعتي را می‌توان یکی از گام‌های رسیدن به توسعه صنعتی دانست

وزن‌کشی توسعه منطقه‌ای ایران

۵۵آنلاین :

اقدامی که تحقق آن به تقويت صنايع كوچك و متوسط و برقراري پيوند آنها با صنايع بزرگ به منظور هم‌افزايي صنعت و ارتقای توان رقابتي گره خورده است؛ آنچه مسلم است برای تحقق این امر تمركز بنگاه‌هاي كوچك و متوسط در يك حوزه جغرافيايي باید در دستور کار قرار گیرد.

ایران نیز تاکنون گام‌هایی در راستای رسیدن به این موضوع برداشته است که در این خصوص می‌توان به شناسایی 396 خوشه کسب و کار در کشور اشاره کرد؛ روندی که از آن می‌توان به وزن‌‌کشی توسعه منطقه‌ای یاد کرد. براساس آمار اعلام‌شده از وزارت صنعت، معدن و تجارت از مجموع 396 خوشه كسب و كار شناسايي‌شده تا پایان سال 95 در مجموع اجرای امکان‌‌سنجی برای توسعه 156 خوشه صنعتی در کشور فراهم شده است که از این تعداد آغاز 118 پروژه توسعه خوشه‌ای در دستور کار قرار گرفته و در نهایت از این میزان پرونده توسعه 74 پروژه بسته شده است.

ارزیابی‌های صورت گرفته از سوی این وزارتخانه درباره وزن‌کشی توسعه منطقه‌ای به تفکیک استان بیانگر آن است که استان‌های «اصفهان،‌ مازندران، آذربایجان شرقی، تهران، خراسان رضوی و همدان» بهترین عملکرد را در خوشه‌های صنعتی تاکنون داشته‌اند. براساس آمار اعلام شده در مجموع 53 خوشه صنعتی در استان اصفهان شناسایی شده که از این تعداد پرونده 8 خوشه صنعتی بسته شده است. استان مازندران نیز در این مدت موفق به شناسایی 38 خوشه صنعتی شده که از این تعداد امکان‌سنجی سه پروژه خاتمه یافته است. اما استان آذربایجان شرقی نیز 37 خوشه صنعتی را شناسایی کرده که از این تعداد هفت پروژه تکمیل شده‌اند،‌ استان‌های تهران و خراسان رضوی نیز 20 خوشه صنعتی را در این مدت شناسایی کرده‌اند که از این تعداد استان تهران موفق به تکمیل 3 پروژه شده و خراسان رضوی نیز پرونده 16 خوشه صنعتی را نهایی کرده، اما استان همدان نیز 18 پروژه را در راستای توسعه خوشه شناسایی کرده که از این تعداد امکان‌سنجی توسعه 11 خوشه صنعتی به اتمام رسیده است.

تاثیر خوشه‌سازی در توسعه

راهكار خوشه‌سازي و تجميع آنها در قالب خوشه را می‌توان يكي از بهترين راهكارهاي ارائه شده براي حل مشكل‌ بنگاه‌ها و توسعه صنايع كوچك و متوسط دانست؛ چرا که با تجمیع این بنگاه‌ها از یکسو امكان استفاده از تجربيات و امكانات بنگاه‌ها در کنار یکدیگر فراهم می‌شود و از سوی دیگر شرایط برای استفاده از امكانات مشترك و انجام امور به‌صورت اشتراكي در میان بنگاه‌ها به وجود مي‌آيد.

بنابراين مي‌توان گفت خوشه‌هاي صنعتي در حوزه‌هاي مختلف بر عملكرد شركت‌ها تاثيرگذارند و موجب ايجاد مزيت‌هاي يك بنگاه بزرگ براي بنگاه‌هاي كوچك و متوسط و توسعه اين صنايع مي‌شوند. بنابراين، با تشكيل خوشه و تجميع اين شركت‌ها، اين بنگاه‌ها مي‌توانند از مزيت‌هاي بنگاه‌هاي كوچك و متوسط بهره‌مند شوند و امكان دستيابي به امكانات و مزيت‌هاي بنگاه‌هاي بزرگ را به دست آورند. مزیت‌های مذکور موجب شد تا در دهه‏‌های اخیر توسعه خوشه‌هاي كسب‌وكار نقش‌ بارزي در توسعه‌ منطقه‌ای بسياري از کشورهاي در حال توسعه ايفا کند، چرا كه بستر خوشه زمینه شکل‏گیری کسب‌ وکارهای جدید، افزایش بهره‌وری بنگاه‌های مستقر در خوشه و جذب بنگاه‌های بیرونی به خوشه را فراهم می‌آورد. در ايران نيز، با توجه به اينكه بسیاری از بنگاه‏های فعال در خوشه‌ها خرد (كمتر از 10 نفر كاركن) و كوچك (كمتر از 50 نفر كاركن) هستند، خوشه‏ها سهم قابل ملاحظه‌ای در توسعه اقتصادی کشور از لحاظ اشتغال، تولید و صادرات ایفا می‏کنند و آنچه مسلم است با تجمیع این خوشه‌ها در کنار یکدیگر شرایط برای توسعه بنگاه‌های کوچک و متوسط نیز فراهم خواهد شد. ارزیابی‌های صورت گرفته بیانگر آن است که توسعه خوشه‌ای دارای بازدهی بیشتری نسبت به سایر راه‌های توسعه بنگاه‌های بخش خصوصی محسوب می‌شود و به دلیل افزایش همکاری و فعالیت‌های مشارکتی در این امر هزینه کمتری را برای بنگاه‌های کوچک و متوسط به همراه دارد. از دیگر مزايای ايجاد بنگاه‌هاي درون‌خوشه‌ای می‌توان به صرفه‌جويي‌هاي ناشي از مقياس و تنوع، انتقال دانش و فناوري، افزايش رقابت‌پذيري و... اشاره کرد.

اما آنچه مسلم است برای اینکه خوشه‌های کسب و کار بتوانند در کنار یگدیگر قرار گیرند و تشکیل یک خوشه دهند باید از ویژگی‌های مشترک برخوردار باشند که در این خصوص می‌توان به چهار ویژگی «تمرکز در يك منطقه جغرافيايي، تولید محصول يا خدمت، تکمیل فعاليت‌هاي یکدیگر، برخورداری از چالش‌ها و فرصت‌هاي مشترك» اشاره کرد؛ ویژگی‌هایی که این امکان را فراهم می‌کنند تا بنگاه‌های کوچک و متوسط زنجیروار به یکدیگر متصل شوند.

منبع : دنیای اقتصاد
با دوستان خود به اشتراک بگذارید:
کپی شد

پیشنهاد ویژه

    دیدگاه تان را بنویسید

     

    دیدگاه

    توسعه