مصطفی معین: اصلاح طلبان از دو ناحیه آسیب دیدند؛ نداشتن رهبری، چسبیدن به قدرت

مصطفی معین به سایت تابناک گفت: بویژه در دوره‌ای که دولت اصلاحات و نمایندگان دوره ششم مجلس از هماهنگی فکری و گفتمانی نسبی برخوردار بودند، فرصتی برای ایجاد و تقویت زیرساخت‌های جامعه مدنی و قانون‌مندی‌های مربوط بوجود آمد ولی به دلیل فقدان رهبری و راهبرد مدون، اقدامات موثری صورت نگرفت.

این بود که بجای تکیه حرکت اصلاحات به نهادهای مدنی واقعی و احزاب سیاسی پایدار و فراگیر، به افراد وابستگی پیدا کرد، و افراد هم بطور طبیعی در معرض آسیب‌های محیطی، موقعیتی و مسئولیتی یا مواجه با محدودیت‌های سیاسی و امنیتی قرار می‌گیرند. 

آفت دیگری که دامن‌گیر اصلاح‌طلبان شد، جذب یا چسبیدن به دولت و پست و مقام و جدائی از مسائل و مشکلات جامعه و توده مردم بود که سرمایه اجتماعی آن را به‌تدریج به افول و نابودی کشانید. طی این فرآیند نزولی اصلاحات، کادرهای جدید نظریه‌پرداز، نخبگان جوان و فعالان سیاسی و مدنی مبرزی نیز متناسب با نیازها و شرایط جدید جامعه و تحولات جهانی پرورش نیافت.

از سوی دیگر مقاومت ساختار سنتی حکومت و هسته‌ی سخت قدرت و بحران آفرینی مخالفان سیاسی دولت وقت از یک‌سو و شعارهای رادیکال و ایجاد انتظارات بیش از حدّ در جامعه از سوی دیگر، موجب شکل‌گیری نوعی سرخوردگی عمومی و انفعال جنبش‌های دانشجوئی، کارگری و زنان و جوانان شد. تحولات پرشتاب اجتماعی و جهانی و پیشرفت‌های شگفت‌انگیز در علم و تکنولوژی، وقوع انقلاب ارتباطات و پیدایش فناوری دیجیتال، ظهور نسل‌های Y و Z و گسترش و تعمیق شکاف‌های نسلی نیز باعث کهنگی گفتمان اصلاحات و درنتیجه ناهم‌زبانی و بیگانگی و بی‌اعتمادی جوانان به دولت و جریان‌های سیاسی اعم از  اصلاح‌طلب و اصول‌گرا و...شود، موضوعی که در شعارهای اعتراضی اواخد دهه نود و در اعتراضات ۱۴۰۱ خود را نشان داد.