خانه تاریخی رکن‌الدوله در بلاتکلیفی و تخریب؛ میراث ملی قربانی بی‌توجهی | خانه برادر ناصرالدین شاه نفس‌های آخر را می‌کشد

یک کنشگر میراث فرهنگی با هشدار درباره وضعیت خانه تاریخی محمدتقی‌میرزا رکن‌الدوله، برادر ناصرالدین شاه، گفت: این بنای ثبت‌شده در فهرست میراث ملی که در تملک ستاد اجرایی فرمان امام قرار دارد، به دلیل بلاتکلیفی و بی‌توجهی در حال تخریب است.

محمد تقی میرزا رکن‌الدوله برادر صلبی ناصرالدین شاه است.مهران تهرانی، پژوهشگر، کنشگر و دوستدار میراث فرهنگی در محله پامنار تهران  با اشاره به وضعیت این محله تاریخی تهران و همچنین «خانه رکن‌الدوله»، اظهار کرد: با توجه به ارزشمند بودن و تاریخچه محله پامنار به واسطه سکونت صاحب‌منصبان دولتی دوره قاجار و تا حدودی اواخر دوره پهلوی اول، شاهد خانه‌ها و عمارت‌های کم‌نظیر و فاخری در این محله هستیم. یکی از خانه‌های فاخر و واجد ارزش، «خانه محمد تقی میرزا رکن‌الدوله» برادر صلبی ناصرالدین شاه است که از لحاظ المان‌های معماری، فاخر و کم‌نظیر است و شاخصه‌های اصیل معماری ایرانی در آن به چشم می‌خورد، مانند مقرنس‌کاری‌های زیبا، گچ‌بری‌های نفیس، آیینه‌کاری و نقاشی‌های منحصر به فرد.او در ادامه گفت: متاسفانه در دهه‌های اخیر شاهد روزافزون کارگاه‌ها و انبارهای فراوانی در این محله بوده‌ایم، به دلیل نزدیکی به بازار بزرگ تهران و پایین بودن قیمت ملک در این منطقه، این خانه‌ها آسیب‌های زیادی دیده‌اند یا به اقتضای محیط کاربری به انبار تبدیل شده‌اند اما این تمام ماجرا نیست. در این بین هستند خانه‌هایی که توسط بنیاد یا ستادی تملک شده و به حال خود رها شده‌اند، از جمله خانه «رکن‌الدوله» که به شماری ثبتی ۳۴۰۱۲ در تاریخ ۲۳ /۱۱ /۱۴۰۲ به ثبت ملی رسیده است اما توسط ستاد اجرایی فرمان امام (ره) تملک شده و بیشتر از یک دهه است که بلاتکلیف در حال تخریب است.این پژوهشگر میراث فرهنگی تهران اضافه کرد:‌ ستاد اجرایی از فروش و واگذاری این خانه به سرمایه‌گذار اجتناب می‌کند. این در حالی است که این خانه ثبت ملی شده و جزو خانه‌های واجد ارزش، فاخر و شجره‌دار محله پامنار است.

وضعیت حال حاضر خانه رکن‌الدوله که در تملک ستاد اجرایی فرمان امام است.

کیوان خسروانی در سال ۱۳۵۷ در اعتراض به تخریب بافت تاریخی تهران، در انتهای کوچه همین خانه، نمایشگاهی خیابانی برگزار می‌کند و همان موقع، از بالای بام این خانه، ‌ عکسی می‌گیرد که تنها عکس موجود از زمان سلامت خانه رکن‌الدوله استکیوان خسروانی در سال ۱۳۵۷ در اعتراض به تخریب بافت تاریخی تهران، در انتهای کوچه همین خانه، نمایشگاهی خیابانی برگزار می‌کند و همان موقع، از بالای بام این خانه، ‌ عکسی می‌گیرد که تنها عکس موجود از زمان سلامت خانه رکن‌الدوله است.

تهرانی گفت: در جوار همین خانه، حمامی به اسم حمام «تاجرباشی» وجود دارد که با شمارۀ ۳۴۰۱۳ به ثبت رسیده است. این حمام متعلق به همین عمارت بوده و بعدها تفکیک شده و آن هم در حال تخریب است. با توجه به تلاش‌هایی که از طرف فعالان میراثی در ارتباط به ثبت و حفظ این خانه انجام شده، امیدوارم که مسئولان هر چه زودتر برای تعیین تکلیف این بنای ارزشمند اقدامی انجام دهند.

حمام «تاجرباشی» در محله پامنار، تهران

حمام تاجرباشی با شمارۀ ۳۴۰۱۳ در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده است.

این حمام متعلق به عمارت قاجاری رکن‌الدوله بوده و بعدها تفکیک شده که آن هم در حال تخریب است.

آخرین وضعیت حمام تاریخی «تاجرباشی»

 حمام تاجرباشی در محله پامنار تهران که درحال تخریب است.

تزئینات خانه رکن‌الدوله

تزئینات خانه رکن‌الدوله