نگرانی فعالان فرهنگی از تهدید مسجد جامع و نقش جهان؛ یونسکو سکوت نکند

در پی برخی اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، کاربران و فعالان فرهنگی در فضای مجازی نسبت به تبعات این اظهارات بر امنیت میراث تاریخی ایران ابراز نگرانی کرده‌اند. یکی از این واکنش‌ها، توییت تند و صریح سام گیوراد، نویسنده و کنشگر فرهنگی ایرانی، خطاب به ریاست یونسکو است که بازتاب گسترده‌ای یافته.

او در رشته‌توییتی دو قسمتی که به زبان انگلیسی منتشر کرده، تأکید کرده است که:

«اظهارات و ادعاهای مطرح‌شده از سوی آقای رافائل گروسی، هیچ‌یک مستند یا اثبات‌شده نیستند. این مواضع مبهم و بدون پشتوانه، به‌نحوی مستقیم یا غیرمستقیم، موجودیت آثار تاریخی ارزشمند در شهر اصفهان را تهدید می‌کنند.»

سام گیوراد در ادامه، با اشاره به اهمیت مسجد جامع اصفهان (Masjed-e Jame’) به عنوان نمونه‌ای از تحول ۱۲۰۰ ساله معماری اسلامی که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، از سازمان یونسکو خواست تا با جدیت به این موضوع واکنش نشان دهد.

در بخش دوم توییت، او نوشته است:

«آثاری چون مسجد جامع و میدان نقش جهان که به‌روشنی در فهرست میراث جهانی یونسکو مستند شده‌اند، اکنون در معرض خطر قرار دارند. لطفاً با مسئولیت‌پذیری کامل و در چهارچوب وظایف بین‌المللی خود، نسبت به این موضوع حساس اقدام نمایید.»

واکنش گیوراد پس از آن منتشر شد که برخی ناظران، اظهارات اخیر گروسی را به‌نوعی تطهیر ضمنی از اقدامات احتمالی علیه زیرساخت‌ها و حتی بناهای تاریخی ایران تلقی کرده‌اند؛ موضوعی که در شرایط پرتنش منطقه، می‌تواند بستر تهدیدهای جدی‌تر را فراهم آورد.

این هشدار در شرایطی بیان می‌شود که آثار تاریخی شهر اصفهان—از جمله میدان نقش جهان، مسجد شیخ لطف‌الله، مسجد جامع عباسی و مسجد جامع عتیق—همگی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند و هرگونه آسیب به آن‌ها، واکنش جدی جامعه جهانی فرهنگ و میراث را می‌طلبد.