سه واژه کلیدی در دل ماجرای تلخ قتل الهه حسیننژاد جای دارند: خودروی عبوری، گوشی موبایل و یک زن؛ هر یک بهنوعی به نبود امنیت در بستر اجتماعی ما گره خوردهاند. این پرونده تنها یک قتل نیست؛ بازتاب شکافی عمیق در ساختارهای نظارتی، آموزشی و اجتماعی ماست.
چرا در عصری که تاکسیهای اینترنتی و سیستمهای حملونقل هوشمند وجود دارد، هنوز موضوع «خودروی عبوری» میتواند جان انسانی را تهدید کند؟ چرا یک تلفن همراه باید زمینهساز زورگیری و جنایت شود؟ و از همه مهمتر، چرا یک زن در جامعه ما تا این اندازه آسیبپذیر است؟
درسهایی از آنسوی جهان
در مارس ۲۰۲۱، «سارا اورارد»، زن ۳۳ ساله بریتانیایی، هنگام بازگشت شبانه از خانهی یکی از دوستانش ربوده، مورد تعرض قرار گرفت و بهقتل رسید. عامل جنایت، یک افسر پلیس بود. جامعه بریتانیا بهشدت تحت تأثیر این جنایت قرار گرفت، اما آنچه این ماجرا را ماندگار کرد، واکنش مسئولانه دولت بود.
این فاجعه تنها به یک پرونده جنایی تقلیل نیافت. مردم و رسانهها پرسیدند: «چرا یک زن، در پایتخت یک کشور توسعهیافته، نمیتواند شبانه به خانهاش برود بدون آنکه قربانی شود؟»
دولت بریتانیا در پاسخ، مجموعهای از اقدامات ساختاری را آغاز کرد: بررسی جدیتر پیشینه روانی نیروهای پلیس، اختصاص بودجه برای آموزشهای جنسیتمحور، گسترش نورپردازی شهری، تعریف رسمی جرم «آزار خیابانی»، آموزش زنان برای مواجهه با خطر و ایجاد خطوط ویژه گزارش خشونت خیابانی.
در ایران چه میکنیم؟
در کشور ما، فجایعی مانند قتل الهه حسیننژاد غالباً صرفاً بهعنوان یک مسئله کیفری دیده میشوند. با دستگیری و مجازات قاتل، انگار که همه چیز تمام شده است. اما اگر قرار است این جنایت به یک نقطه عطف در حوزه سیاستگذاری اجتماعی تبدیل شود، مسیر ما باید از جنس دیگری باشد.
برای آنکه نام الهه فراتر از یک تیتر تلخ در اخبار روزمره برود، باید به او هویت انسانی داد. نه صرفاً یک عدد در آمار جنایت. باید حکومت، نخبگان، جامعه مدنی و رسانهها بر گفتمان امنیت زنان در فضاهای عمومی متمرکز شوند؛ نه با شعارهای احساسی یا انتقامجویانه، بلکه با مطالبهگری آگاهانه برای اصلاح سیاستهای موجود.
راهحلهای پیشرو
راه رسیدن به امنیت پایدار برای زنان، از مسیرهای زیر میگذرد:
شفافیت و نظارت بر تاکسیهای اینترنتی و خودروهای عبوری
بررسی روانی و پیشینه فعالان حملونقل شهری
آموزش سواد جنسیتی در مدارس و رسانهها
جرمانگاری آزار خیابانی و برخورد قانونی با خشونت کلامی یا رفتاری
توسعه سیستمهای نظارتی و زیرساختی برای افزایش امنیت شهری، بهویژه در شب
نقش جامعه و مسئولان
نویسندگان باید بنویسند، دانشگاهیان باید تحلیل کنند، قانونگذاران باید گوش بسپارند، و دولت باید پاسخگو باشد. تا زمانی که قتل یک زن جوان، به تدوین قانون، تخصیص بودجه یا اصلاح ساختار نیانجامد، هیچ تغییری رخ نخواهد داد.
قتل الهه حسیننژاد نباید فقط زخمی باشد که فراموش میشود؛ باید چراغی باشد برای اصلاح، تأمل و بازنگری. اگر نمیخواهیم این فجایع تکرار شوند، باید بپرسیم: «چگونه میتوان برای زنان، جامعهای ساخت که در آن با آرامش، امنیت و بدون ترس زندگی کنند؟»
و پاسخ این پرسش، تنها در اجرای مجازات نیست؛ بلکه در بازسازی ساختارهاییست که باید از ابتدا، امنیت را تضمین میکردند.
سلام.خدمت پژوهشگران و متخصصان حوزه اجتماعی.بنده حقیر با داشتن مستندات کافی ثابت میکنم عامل اصلی اینگونه فجایع و رفتارهای اجتماعی ،مدیران اجتماعی و کارشناس فشل وناکار امدبودن ایشان میباشد .این حادثه باید آخرین حادثه باشد .دادستان .بازرسی کل کشور باید ورود کند .
اگر فرزند خودشان بود چه میکردند؟
مدل مدیریت اشکال بنیادی دارد .
متشکر.