جنجال پاک کردن دیوارنگاره شهدای مزار شریف | "حتی غرامت هم ندادند"

روزنامه اینترنتی فراز: یاد و خاطره شهدای دیپلمات مزار شریف برای بسیاری از مردم ایران هنوز زنده است، حتی اگر دیوارنگاره آن‌ها را شهرداری تهران با اثری دیگر جایگزین و پاک کند. همسر شهید محمود صارمی از شرایط مظلومانه شهادت آن شهید می‌گوید: «راضی نیستم که یادبود این شهدا را از شهر حذف کرده‌اند.»

 

۱۷ مرداد ۱۳۷۷ چند تن از دیپلمات‌ها و کارکنان کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان به دست نیرو‌های طالبان شهید شدند. این حادثه یکی از تلخ‌ترین و حساس‌ترین رویداد‌های روابط ایران و افغانستان در دهه ۱۳۷۰ بود. در آن زمان طالبان در حال گسترش تسلط خود بر مناطق مختلف افغانستان بودند. پس از تصرف شهر مزار شریف، مرکز ولایت بلخ در شمال افغانستان، نیرو‌های طالبان به کنسولگری ایران در این شهر حمله کردند. در این حمله، ۱۰ نفر از دیپلمات‌ها و کارکنان سرکنسولگری ایران به شهادت رسیدند. همچنین یک خبرنگار ایرنا به نام محمود صارمی نیز در میان جان‌باختگان بود. روز خبرنگار (۱۷ مرداد) به یاد شهید محمود صارمی تعیین شد. این شهدا به شکل فجیعی به شهادت رسیدند و شهرداری دیوارنگاره‌ی خیابان کریمخان، تنها یادآور رسمی جنایات طالبان، علیه ایران در فضای شهری را حذف کرده است.

پنج‌شنبه‌های بدون بانک در تهران | تعطیلی نهادهای دولتی تا پایان تابستان

بی‌اطلاعی، ترمیم یا جایگزینی؟

در پیگیری‌های فراز، ابتدا مقامات شهرداری ابراز بی‌اطلاعی کردند و سپس مدعی شدند که هدف، «ترمیم» تصویر است و به دیواری بزرگتر منتقل می‌شود. سازمان زیباسازی شهر تهران می‌گوید نقاشی ضامن آهو به این دیوار منتقل شده است و همه شهدا عزیز هستند. در ادامه مسئول این سازمان اعلام کرد که «فراخوان تصویر شهدای دیپلمات در سایت شهرداری قرار داده شده است و حتما دیوار دیگری انتخاب می‌شود که در معرض دید باشد.» پس از چند دقیقه در تماس مجدد با خبرنگار فراز این مسئول مدعی شد که «دیوار داروخانه سیزده آبان برای این یادبود شهدای دیپلمات در نظر گرفته شده است. این دیوار ۵۰۰ متری از دیوار خیابان کریمخان بزرگتر است.» این در صورتی بود که همین مسئول گفته بود که فعلا فراخوان صادر شده، اما در فاصله‌ای اندک اعلام کرد که دیواری بزرگتر انتخاب شده است.

 

دیوار دیگری در شهر نبود؟

خدیجه روزبهانی، همسر محمود صارمی در واکنش به این اقدام شهرداری به خبرنگار روزنامه اینترنتی فراز می‌گوید: «این اقدام بسیار خنده‌دار است. مگر می‌شود یک گروهی از شهدا برای کشور ارزشمند باشند، اما تصمیم گرفته شود که تصویر آنها از فضای شهری پاک شود؟ دیوار دیگری در شهر برای کشیدن تصاویر دیگر وجود ندارد؟ شهدا برای مردم جان خود را از دست داده اند. شهدای این فاجعه در نهایت مظلومیت کشته شدند و هنوز بعد از ۲۷ سال، غرامت شهادت آنها پرداخت نشده است. این شهدا در خارج از کشور و برای منافع ملی کشته شدند. چرا جمهوری اسلامی ایران از طالبان غرامت شهادت را مطالبه نمی‌کند؟ اگر برای حفظ منافع ملی این اقدام ممکن نیست، از داخل باید این غرامت پرداخت شود. با اینکه هیچ حمایتی از خانواده این شهدا انجام نشده است، حالا یادبود این شهدا را از دیوار شهر پاک می‌کنید؟ این یادبود یادآور تلاش و زحمت آن عزیزان بود.»

 

آن شهدا باید فراموش شوند؟

او در ادامه می‌گوید: «همسر من در اوج جوانی من و فرزند خود را رها کرد؛ در حالی که مریض بود و دوره نقاهت جراحی خود را می‌گذراند به افغانستان رفت، زیرا منافع ملی کشور ایجاب می‌کرد که او آنجا باشد. همسر من در دولت پنجم به عنوان سرپرست دفتر مزار شریف، در بدترین شرایط جسمانی و حتی در وسط کار‌های دندانپزشکی و با پانسمان دندان راهی مزار شریف شد. هرگز کمترین توجهی به شرایط او و خانواده او نشد؛ در حالی که به تمام خانواده شهدای مزار شریف چهار سال حقوق دلاری پرداخت کردند، یک ریال به همسر من تعلق نگرفت. در این شرایط یادبود همسر من با آن ویژگی‌های رفتاری و مسئولیت‌پذیری بالا پاک می‌شود؟ این افراد بسیار مظلومانه شهید شدند. فیلم مزار شریف را به یاد بیاورید؛ این فیلم نتوانست احقاق حق کند، اما گوشه‌ای از شرایط آنها را نشان می‌دهد. این افراد باید فراموش شوند؟ من راضی نیستم و بسیاری از مردم ایران که شهید صارمی را می‌شناسند نمی‌پذیرند که تصویر او از دیوار شهر حذف شود.»

تشدید برخورد با زباله‌گردها در پایتخت | افزایش حقوق پاکبان‌های تهران

 

حذف یادبود رسمی افرادی که در راه خدمت به کشور و در مقام دیپلمات، قربانی تروریسم شدند، بی‌احترامی به مقام آنها و نادیده گرفتن جنایت رخ‌داده است. نباید کوچکترین قدم عامدانه یا غیرعامدانه برای فراموشی این واقعه تلخ تاریخی برداشته شود. اگر قرار بود این دیوارنگاره منتقل شود، شهرداری ابتدا باید فرآیند جایگزینی را انجام می‌داد و سپس اقدام به حذف آن می‌کرد. برای لحظه‌ای نیابد تنها یادبود این شهدا از فضای شهری پایتخت کشور پاک شود. یاد این شهدای عزیز که در حال انجام وظیفه کشته شدند در اذهان بسیاری از مردم ایران حک شده است و پاک نمی‌شود.