نویسنده : سیده طهوری غرضی
پدیده ریزگرد و توفان‌های گرد و خاک ناشی از خشکسالی و تغییرات آب و هوایی و سوء‌مدیریت منابع آب و خاک در سال‌های اخیر نمود بیشتری یافته و برخورد با آن مستلزم اقداماتی در سطح ملی و همچنین همکاری‌ها و هماهنگی‌های فرامرزی بین دولت‌های جهان است.
این روزها هوای غبارآلود و تیره در بسیاری از کشورهای جهان به تصویری آشنا تبدیل شده است. مردمان کشورهایی از چاد، نیجر، مالی و سودان در آفریقا تا عراق و ایران و کویت در غرب آسیا تا حتی برخی کشورهای اروپایی و ایالت‌های آمریکا از جمله تگزاس و آریزونا کم و بیش با پدیده گرد و غبار و ریزگردها دست به گریبان هستند. هر روز شاهد خبرها و تصاویر و گله و شکایت مردم از گرد و خاک در مناطقی از ایران و کشورهای دیگر هستیم.
ضررهای محیط زیستی
*ریزگردها باعث کدر شدن آسمان و کاهش دید می‌شوند.
*خاستگاه ریزگرد آلاینده‌های صنعتی، آتش‌سوزی جنگل‌ها، گسترش بیابان‌ها، خشک شدن تالاب‌ها و رودخانه‌ها است.
*ریزگرد زمانی ایجاد می‌شود که ذرات گردوغبار و دود در هوای خشک بیشتر شود.
*فرسایش بادی نیز در قالب گردوغبار، علاوه بر تهدیداتی که برای خاک کشور به همراه دارد، به تولید ریزگرد نیز کمک می‌کند.
*شوره‌زارها که خاک در آن‌ها خشک و شکننده می‌شود، سبب ایجاد طوفان‌های گرد و غبار و تشدید مشکل ریزگرد می‌شوند.
*ریزگردهایی که منشأ آن‌ها شوره‌زار است، با ذرات تبخیر شده نمک نیز آمیخته می‌شود و این موضوع آسیب و ضرر آن‌ها را دوچندان می‌کند.
*بروز پدیده ریزگرد شامل عوامل داخلی و عوامل خارجی می‌شود.
*برخی ریزگردها منشأ طبیعی دارند و در برخی موارد با جریان باد از کشورهای دیگر وارد ایران می‌شوند.
*پرداخت نکردن حقابه تالاب‌ها، جنگ‌های خانمان‌سوز و از بین بردن بافت جنگلی و کمک به بیابان‌زایی از اصلی‌ترین عوامل افزایش ریزگردها هستند.
*ریزگردها با آسیب رساندن به تأسیسات صنعتی و ماشین‌آلات مورد استفاده انسان، تأثیرات منفی اقتصادی خود را نیز روی زندگی انسان می‌گذارند.
*ریزگردها علاوه بر اینکه به‌طور مستقیم باعث کاهش کیفیت هوا می‌شوند، روی کاهش کیفیت نور و قابلیت جذب آن روی برگ گیاهان نیز تاثیرگذارند.
*ریزگردها با ایجاد اختلال در گرده افشانی و تخلیه بار الکتریکی هرچند با ولتاژ بسیار کم توانایی باروری گیاهان را کاهش می‌دهند.
*طبق اعلام سازمان حفاظت محیط‌زیست وسعت کانون‌های گردوغبار داخلی کشور ۳۵ میلیون هکتار است.
دیدگاه تان را بنویسید