ظریف اتمام حجت کرد

مهسا مژدهی: دیروز جواد ظریف گزارش سه ماهه خود را به مجلس ارائه داد و به عنوان آخرین گزارش آن را در دسترس عموم قرار داد. در این گزارش او به تفسیر در خصوص تحریم ها و گفتگوهای وین و روندی که این گفتگوهای غیر مستقیم با ایالات متحده طی کرده، سخن گفته بود. ظریف همچنین دست به انتشار نامه ای به نمایندگان زد که در آن آنها را تشویق کرده تا به برجام و گفتگوهای برجامی ادامه دهند. 

ظریف در این گزارش توضیح داده است: «بر اساس چهارچوبی که تاکنون در مذاکرات وین به دست آمده است، در صورت حصول توافق و بازگشت آمریکا به برجام، کلیه تحریم‌هایی که وفق برجام رفع شده بودند، مجددا رفع خواهند شد. علاوه بر این، کلیه تحریم‌ های ترامپ که در صورت استمرار عضویت آمریکا در برجام، نمی‌توانستند وضع شوند نیز رفع خواهند شد.»

نکته مهم نامه؛فلسفه وجودی برجام بود

دیاکو حسینی کارشناس سیاست خارجی: من فکر می کنم اقای ظریف در نامه پایانی با لحن دلسوزانه و خارج از جدال هایی که در سال های اخیر شاهدش بودیم به موضوع نگاه کرده و تلاش کرده که بگوید به خاطر اینکه نه تنها برجام که هر توافق دیگری که امضای ایران پای آن است به انجام برسد، به چه ترتیب باید به آن نگاه شود و چه انتظاری به طور معمول از آن باید داشت.  نمیدانم که ایا دولت بعدی از این تجربه ها استفاده می کند یا نه . اما اگر دولت اینده هم بخواهد موانع اقتصادی را در ایران کاهش دهد بخشی از آن به کاهش تحریم ها باز می گردد. ما امروز در مورد هر چیزی که صحبت می کنیم به نحوی با برجام  مرتبط است و من فکر نمی کنم دولتی با یک نگاه جامع به اقتصاد ایران وجود داشته باشد که اهمیت لغو تحریم ها و برجام را درک نکند. من فکر می کنم این گزارش های داده شده می تواند ذخیره ای برای دولت بعدی باشد و نامه پایانی مهم ترین بخش آن باشد چرا که فلسفه وجودی برجام را توضیح می دهد که چطور می توان از آن استفاده کرد. مهم ترین نکته نامه هم این است که برای رسیدن به نتیجه ی یک توافق نقطه اغازش رسیدن به یک اجماع نظر در داخل کشور است. تا وقتی چنین اتفاقی نیفتد تفاوتی ندارد که چه دولتی سرکار باشد و به هر حال از فقدان این اجماع نظر موفقیت های کمی خواهد داشت.

این یک سند تاریخی است

سید جلال ساداتیان، کارشناس مسائل بین المللی در اینباره می گوید: این سندی تاریخی است که همه تحولات مربوط به برجام را از ابتدا به اضافه اسنادی که بوده و گزارشات قبلی که به مجلس شورای اسلامی داده می شد در آن ضمیمه شده. در این سند دستاوردهایی که برجام داشته است از اینکه تحریم ها برداشته شده بودند، اینکه ایران هراسی کنترل شد و قطعنامه ها ملغی شد، مورد توجه قرار گرفته است.

سیاست خارجی همه کشورها مسائل داخلی و دعواها را به آن نمی کشانند. اما در کشور ما این اتفاق افتاد. همچنین اگر سرمایه گزارهای امریکایی هم مثل اروپایی ها و دیگران در ایران فعال می شدند، آن بدعهده ترامپ و خروج از برجام نمی توانست خیلی موثر باشد چون آنها جلوی اقدامات رییس جمهور ایالات متحده را می گرفتند. امثال اینها را هم اقای ظریف اورده است. او همچنین می گوید اگر برجام نبود ترامپ ممکن بود کار را حتی به جنگ بکشاند.عده ای تکیه بر این می کنند که فقط توان نظامی می تواند بازدارنده باد. اما ضمن اینکه تاکید می شود این توان لازم است اما امکانات دیگر هم اهمیت دارد.

ظریف اتمام حجت کرد

علی بیگدلی کارشناس مسائل آمریکا: آمریکایی ها امده اند مذاکرات را دو دسته کرده اند. یکی برجام مربوط به 2015 که به نظر آنها زمانش به پایان رسیده و دلخوشی ایران این است که آن برجام در 2023 به پایان می رسد اما ایالات متحده آن را منتفی می داند و دنبال توافقی است که تا 2050 باقی بماند. اظهارات اقای ظریف خیلی اتمام حجتی بود و پرده برداری از مذاکرات کرد. او می گوید ما تلاشمان را کرده ایم اما با مخالفت هایی که در داخل کشور پیش آمد ما حتی نتوانستیم مطالباتمان را از کشورهای دوست پس بگیریم. این اظهارات البته مورد پسند گروه های راست گرا نبود و واکنش هایی نشان دادند .

مردم از دولت جدید انتظارات زیادی دارند

عبدالرضا فرجی راد کارشناس ژئوپلتیک: گزارشی که به مجلس داده شده تاریخچه ای از وضعیت اقدامات وزارت خارجه در هشت سال گذشته در رابطه با برجام است. قسمت اول تاریخچه ای گفته شده که تحریم بوده ایم و چه دستاوردهایی داشته ایم و طبیعتا با رویکردی مثبت به قضیه در دوران اوباما نگاه شده. بعد به دوران ترامپ و خروج از برجام و نامه نگاری ها در رابطه با اقدام غیر قانونی کاخ سفید و تلاش های اروپا برای باز شدن فضای اقتصادی پرداخته و رسیده است به اینکه ایران تعهدات را کاهش داده و نهایتا بعد از دوره ترامپ و مذاکرات وین را بررسی کرده که به این نتیجه رسیده اند که دستاوردهایی به دست می اید و دولت امریکا اراده دارد که به برجام برگردد.

دستاوردها هم شمرده شده. مثلا تحریم هایی که باید برداشته شوند و انها که تاکنون برداشته شده اند و.. البته اشاره می کنند که ما با توجه به اینکه در دیپلماسی چیزی صد در صدی نداریم، نشان می دهد که چیزهایی هم بوده که در وین نتوانسته اند به دست بیاورند. آنچه برداشت می شود اینکه بیش از نود درصد موفقیت بوده و توصیه کرده اند که باید حفظ شود و آن را امضا کنیم. نهایتا هم او به دولت بعدی محول کرده و به نظر می رسد که دولت فعلی توانش را ندارد یا دست شسته از اینکه مسئولین را برای امضا متقاعد کند.

این بار گزارش علنی شده و نتیجه و پیشنهاد و.. را هم در خود دارد. با توجه به حملاتی که به وزارت خارجه شده ظریف هدف دیگری هم داشته که از خودش و مذاکرات و... در رابطه با برجام دفاع کند. این گزارش را دلشان خواسته بدهند و خوب هم هست و طرف مقابل هم در روزنامه ها به نحوی پاسخ داده و باید ببینیم که در دولت بعدی چه اقداماتی اتفاق می افتد. به نظر من باید توجه شود به گزارش. مردم از دولت جدید انتظارات زیادی دارند که تا سه ماه اینده این توافق امضا شود. من معتقدم باید در همین چند هفته اتفاق بیفتد تا عملی شدن آن به دولت بعدی برسد . وگرنه وارد شدن دولت بعدی به مذاکرات احساس ناامیدی را در میان مردم بیشتر می کند.