- اتهام سنگینی به مرزبانان شرقی ایران وارد شده است، برخی مقام‌های محلی در افغانستان و رسانه‌های این کشور مدعی هستند که مرزبانان ایران تعدادی از مسافرانی را که به صورت قاچاقی قصد ورود به ایران داشته وادار کرده‌اند که به رودخانه بپرند و برگردند.
دولت افغانستان می‌گوید تاکنون ۱۸ جسد را در این رابطه از آب گرفته است. ایران این گزارش‌ها قویا تکذیب کرده است.
تعدادی از کارگران افغان که قصد ورود غیرقانونی به ایران را داشته‌اند، ادعا کرده‌اند که سربازان مرزبانی ایران، ده‌ها نفر را پس از یک شب بازداشت، به رودخانه هریرود انداخته و موجب غرق شدن آنها شده‌اند. این افراد مدعی‌اند مرزبان‌ها به زور اسلحه، کارگران را مجبور کردند به آب بپرند.
ویدئویی در این باره منتشر شده و تعدادی از افغان‌های این ادعا مطرح کرده‌اند. این روایت از سوی کمیسیون حقوق بشر افغانستان نیز عنوان شده است.
در همین رابطه مقامات ولایت هرات از کشف ۱۸ جسد سخن می‌گویند. عبدالغنی نوری، ولسوال گلران در ولایت هرات مدعی شده است که، روی اجساد پیدا شده، آثار شکنجه دیده می‌شود.
عدد‌های ضد و نقیضی درباره تعداد افغانستانی‌هایی که به آب انداخته شده‌اند ذکر شده است برخی نمایندگان مجلس افغانستان عدد ۴۵ نفر را ذکر کرده اند، اما عبدالغنی نوری می‌گوید تعداد آنها ۵۵ نفر بوده است.
از طرف دیگر یک نماینده پارلمان افغانستان تعداد افغان‌هایی را که به داخل ایران رفته بودند ۵۷ تن ذکر کرده و گفته ۴۵ تن از آنان غرق شده‌اند.
تاکنون ۱۸ جسد از آب گرفته شده و گفته می‌شود چندین نفر هم ناپدید هستند و تعدادی هم نجات پیدا کرده‌اند.
حبیب‌الله پدرام، نماینده ولایت هرات در پارلمان افغانستان، به رویترز گفت: "از گروه ۵۷ نفره‌ای که وادار شدند به هریرود بپرند فقط ۱۲ تن جان سالم به در بردند."
براساس ادعاها این اتفاق در دهانه ذوالفقار، شمالی‌ترین نقطه مرز ایران و افغانستان رخ داده است.
واکنش دولت افغانستان
وزارت امور خارجه افغانستان همچنین در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تحقیقات در رابطه با گزارش‌های مبنی بر رفتار نادرست با مسافران افغان در امتداد مرز افغانستان و ایران و شهادت شماری از آنان، ادامه دارد. پیشرفت‌هایی نیز در این تحقیقات صورت گرفته است. وزارت امورخارجه افغانستان با وزارت خارجه ایران در تماس بوده و از آنان خواسته است در مورد این گزارش‌ها تحقیقات را آغاز کنند و نتایج آن را با کابل به اشتراک بگذارند تا کمک برای تصمیم گیری در این مورد صورت گیرد. اداره محلی هرات به رهبری اداره مستقل ارگان‌های محل با خانواده‌های قربانیان در تماس است.»
در همین حال اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان طی فرمانی یک هیات حقیقت‌یاب ده نفره را به ریاست محمد حمید طهماسی، سرمفتش فرماندهی نیرو‌های مسلح افغانستان برای بررسی این حادثه تعیین کرده است. در این هیات نمایندگانی از وزارت کشور، دفاع، مهاجرین، ریاست امنیت ملی و والی هرات حضور دارند.
عباس موسوی اعلام کرده ایران آماده همکاری با افغانستان در بررسی حادثه است
واکنش ایران
در اطلاعیه مرزبانی آمده است: «در پی انتشار کلیپی از سوی کانال و شبکه‌های معاند و ضد انقلاب در خصوص به رودخانه انداختن اتباع افغانی توسط مرزبانان ایرانی، خبر بلافاصله مورد بررسی قرار گرفت. در بررسی‌های صورت گرفت مشخص شد چنین موضوعی در مرز‌های مشترک ایران و افغانستان رخ نداده و صحت ندارد.»
مرزبانی افزود «کشور جمهوری اسلامی ایران و افغانستان روابط بسیار خوبی با یکدیگر دارند و مرزبانان نیروی انتظامی با رأفت اسلامی ضمن حراست از مرز‌های ایران اسلامی در مبادی‌های ورودی و خروجی در تردد قانونی به برادران افغانی خدمت رسانی می‌کنند؛ لذا این اتهامات بیشتر تلاش مذبوحانه‌ای در راستای دور کردن دو ملت است، در حالی که دوستی و برادری دو کشور، تضمین‌های تاریخی دار دارد.»
تجمع اقوام جانباختگان در مقابل یک مرکز دولتی در هرات
ماهیگری آمریکا
او افزود: «ما از درخواست‌ها برای انجام تحقیقات کامل و جامع در این باره حمایت می‌کنیم. کسانی که مجرم شناخته شوند، باید پاسخگو قرار گیرند.»
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا هم دراین رابطه مدعی شد: «من از دیدن گزارشاتی مبنی بر سوء استفاده، شکنجه و غرق کردن مهاجران افغان توسط مرزبانان ایرانی ظرف هفته گذشته در مرز ولایت هرات افغانستان شوکه شدم. آنها مهاجرانی بودند که برای عبور از مرز در جستجوی خوراک یا کار جرأت به خرج داده بودند.»
ایران به اظهارات مقامات آمریکایی واکنش نشان داده است. وزارت خارجه در بیانیه‌ای در این رابطه نوشت: «ایران روابط قوی با افغانستان دارد و برای کمک به رهبران افغان جهت ایجاد یک دولت فراگیر نیز پیشرو است.»
این بیانیه با اشاره به مواضع مقامات آمریکایی تاکید کرد "آنچه برای اتباع افغانستان در ولایت هرات اتفاق افتاد غم‌انگیز است و در آن نقشی ندارد، اما ادعا‌های رژیم آمریکا علیه ایران یک طنز تلخ است. این رژیم یک جنایتکار جنگی در افغانستان و دولت حامی تروریسم در سراسر جهان است."
ضرروت تشکیل کمیته حقیقت یاب
این حادثه و روایت‌های موجود از آن می‌تواند لطمه سنگینی به روابط ایران و افغانستان وارد کند. حدود سه و نیم میلیون نفر افغانستانی در حال حاضر در ایران زندگی و کار می‌کنند و نقش بارزی در جامعه و اقتصاد ایران دارند.
دیدگاه تان را بنویسید