سرمایه گذاری قطر در ایالات متحده، و موفقیت لابی کننده‌های آن در واشنگتن، بی‌تردید نمی‌تواند بدون چراغ سبز نئوکان‌ها در کاخ سفید باشد. نئوکان‌ها مهمترین متحدین مسیحی صهیونیست‌ها در آمریکا هستند.
از سال 2017 به این سو که قطر در تنگنای عربستان سعودی و امارات و متحدان آن دو قرار گرفت، و وقتی که حمایت کاخ سفید از ائتلاف ضدقطر آشکار شد، قطر با یک سیاست برنامه‌ریزی شده سعی در خنثی کردن نقشه رقبایش کرد. مهمترین اقدام این کشور، سرمایه گذاری روی لابی کننده‌ها بود که مامور بودند تا کاخ سفید را از ریاض دور کنند. قطر توانست با به خدمت در آوردن نیک مورزین، از اعضای ستاد انتخاباتی ترامپ در انتخابات 2016 و بهره‌گیری از لابی‌کردن او، بر 250 چهره تاثیرگذار بر ترامپ اثر بگذارند. یکی از این افراد، مایک هاکبی، فرماندار سابق آرکانزانس و فعالین اوانجلیست بود. نتیجه این کار دیدار ترامپ و امیر تمیم بن حمد آل ثانی در سال گذشته بود. ترامپ در این دیدار امیر قطر را دوستی بزرگ و شریکی خوب عنوان کرد.
اما این تنها اقدامات قطری‌ها برای بهتر کردن رابطه خود با آمریکا نبود. قطر سرمایه گذاری‌های دیگر در آمریکا کرد از جمله کمک‌های مالی دومیلیون دلاری به اندیشکده بروکینگز که تنها یک مورد از کمک‌های دوحه به اندیشکده‌های آمریکایی است. اندیشکده مذکور از اندیشکده‌های نزدیک به لابی اسرائیل است. قطر همچنین در ماه‌های اخیر، به آمریکا برای جبران خسارت‌های ناشی از شیوع کرونا کمک کرده است. هواپیمایی قطر آمریکایی‌هایی که به دلیل شیوع کرونا از کشورشان دور افتاده بودند و دیگر شرکت‌های هواپیمایی حاضر نبودند آن‌ها را به خانه برگردانند را به وطن بازگرداند و این کار تشکر مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده را به دنبال داشت.
از طرف دیگر در سال‌های اخیر، شرکت‌های آمریکایی هم در قطر سرمایه گذاری کردهاند. حجم سرمایه گذاری آمریکایی‌ها در قطر 7/22 میلیارد دلار است که نسبت به نیمه اول سال گذشته به بیشتر از دو برابر رسیده است. آمریکایی‌ها در زیرساخت‌ها، انرژی و بخش ارتباطات قطر سرمایه گذاری کردهاند.
با وجود تحولات منطقه‌ای اخیر مثل ترور سرلشگر شهید قاسم سلیمانی، ورود مستقیم ترکیه و مصر به جنگ داخلی لیبی، پروژه معامله قرن و مسائلی از این دست، موفقیت قطری‌ها، متحد خوب ترکیه و ایران، نمی‌تواند بدون دلیل باشد. آن هم در کاخ سفید که نئوکان‌ها و لابی صهیونیست‌ها توانستند خود را به خوبی در آن تثبیت کنند.
نئوکان‌ها یا نومحافظه‌کاران یک جریان سیاسی در آمریکا هستند که در دو حزب جمهوریخواه و دموکرات پایگاه دارند. مهمترین عقیده نئوکان‌ها، دفاع از رژیم صهیونیستی است فارغ از هر دولتی که در تل آویو بر سر کار باشد. همچنین نئوکان‌ها بسیار چپ ستیز هستند. دیک چنی معاون جورج بوش و از حامیان اصلی ترامپ و نیز جان بولتون از مشهورترین نئوکان‌ها به شمار می‌روند. نئوکان‌ها متحد اصلی صهیونیست‌ها در ایالات متحده هستند.
اگرچه مدت‌هاست جان بولتون سِمَتی در کاخ سفید ندارد، اما نئوکان‌ها در کاخ سفید جای پای محکمی باز کردهاند. این را از تقابل شدید آن‌ها با جمهوری اسلامی ایران و پیگیری پروژه معامله قرن می‌توان فهمید. بنابراین موفقیت‌های لابی قطری‌ها در آمریکا نمی‌تواند بدون چراغ سبز آنان باشد. البته کلاف سردرگم تحولات غرب آسیا و شمال آفریقا به قدری پیچیده است که نمی‌توان آن را با چند متغیر تحلیل کرد ولی به هر ترتیب، قطر به عنوان مهمترین متحد ترکیه اخوانی و یک پای حمایت از فایز السراج در برابر خلیفه حفتر، توانسته از مهمترین حامی رژیم صهیونیستی در ایالات متحده چراغ سبز دریافت کند. این اتفاق روند را در جنگ داخلی لیبی بعید است تغییر دهد چرا که کاخ سفید توسعه طلبی ترکیه و تضعیف مصر در برابر اخوانی‌ها تحمل نخواهد کرد. اما درباره جایگاه ایران در منطقه اتفاق مهمی است. چرا که ممکن است به تدریج و با صلح بین قطر و رقبایش مثل عربستان و امارات و متحدان این دو، قطر نیز در روند تحریم ایران نقشی به سزا برعهده بگیرد. احتمال اینکه در پی این تحولات، قطر ترکیه را تنها بگذارد نیز می‌رود.
دیدگاه تان را بنویسید