بحران بی‌سابقه آب در اسرائیل؛ از «مدرس مدیریت آب» تا در آستانه خشکی دریاچه مقدس | پیام بحران آب در اسرائیل: از ادعا تا واقعیت

چندی پیش، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در یک پیام ویدئویی با نوشیدن لیوانی آب، مدعی شد که کشورش می‌تواند بحران کمبود آب شیرین را برای جهان حل کند. اما واقعیت‌های میدانی چیز دیگری را نشان می‌دهند. امروز اسرائیل خود با بدترین بحران آب شیرین در یک قرن اخیر روبه‌روست؛ بحرانی که نشانه‌های آن از خشک‌شدن دریاچه طبریه تا ظهور فروچاله‌ها و نشست زمین آشکار است.

بحران در دریاچه مقدس

دریاچه طبریه (Sea of Galilee) که برای یهودیان اهمیت مذهبی ویژه‌ای دارد، اکنون در آستانه خشکی کامل است. دولت اسرائیل برای نجات آن طرحی بی‌سابقه در جهان را آغاز کرده است: پمپاژ آب شیرین‌شده از دریای مدیترانه با هزینه‌ای حدود ۲.۸ دلار به ازای هر متر مکعب. این طرح علاوه بر هزینه سنگین، از منظر زیست‌محیطی نیز به‌شدت مورد انتقاد است، چرا که تبخیر سالانه چهار هزار میلی‌متر در این پهنه آبی، بخش عمده این آب گران‌قیمت را هدر می‌دهد.

ریشه بحران: مدیریت نادرست، نه تغییر اقلیم

پژوهش اخیر دانشگاه بن‌گوریون نشان می‌دهد کاهش سطح آب دریاچه، بیش از آنکه نتیجه تغییرات اقلیمی باشد، ناشی از برداشت بی‌رویه برای کشاورزی و انحراف جریان‌های رودخانه اردن است. میزان آب پمپاژ شده در دهه اخیر تقریباً دو برابر شده و این روند با دوره‌های آبیاری گسترده هم‌زمان بوده است.

پیامدهای زیست‌محیطی نگران‌کننده

اداره آب اسرائیل هشدار داده که سطح آب دریاچه اکنون بیش از نیم متر پایین‌تر از محدوده خطر است و به مرز «خط سیاه» نزدیک می‌شود؛ وضعیتی که می‌تواند موجب افزایش شوری، رشد جلبک‌ها، و آسیب‌های برگشت‌ناپذیر به اکوسیستم منطقه شود. سال گذشته برای جلوگیری از شورشدن آب، ۱۷ هزار تن نمک از این دریاچه خارج شد.

تناقض در گفتار و کردار

این بحران، تناقضی آشکار میان ادعاهای بلندپروازانه اسرائیل در زمینه مدیریت منابع آب و واقعیت‌های داخلی‌اش را نمایان می‌کند. در حالی که مقامات این کشور خود را الگوی جهانی معرفی می‌کنند، کارشناسان داخلی‌شان هشدار می‌دهند که بدون توقف طرح‌های گسترش کشاورزی، روند بیابان‌زایی به نقطه‌ای غیرقابل بازگشت خواهد رسید.

 نتیجه‌گیری:

بحران آب اسرائیل نشان می‌دهد که حتی کشورهایی که ادعای تسلط بر فناوری‌های پیشرفته مدیریت آب دارند، در برابر چالش‌های ناشی از مصرف بی‌رویه و سیاست‌های نادرست، آسیب‌پذیرند. این پیام روشن است: پیش از صدور نسخه برای دیگران، باید به درمان زخم‌های خود پرداخت.