|
کد‌خبر: 220910

برگزاری مراسم بزرگداشت استاد شهریار در لبنان

روز بیست و هفتم شهریور ماه، سالروز درگذشت شهریار، شاعر ایرانی، با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، روز ملی شعر و ادب فارسی، نامیده شده است. به همین مناسبت، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان مراسمی با عنوان «امیر غزل و اندوه؛ شهریار بزرگ» با حضور فارسی‌پژوهان و اهالی ادب و فرهنگ در پایتخت لبنان برگزار کرد.

 در این مراسم عباس خامه یار، رایزن فرهنگی کشورمان در لبنان، دلال عباس، استاد ادبیات تطبیقی و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان، شاکر کسرائی، روزنامه نگار، مترجم و استاد دانشگاه قم، علی اصغر شعر دوست، پژوهشگر و استاد زبان شناسی، میرفت سلمان، استاد زبان فارسی دانشگاه تشرین (سوریه) و  حسن حیدر، مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان سخنرانی کردند.

در ابتدای نشست، مریم میرزاده، مدیر نشست ضمن خوش آمدگویی به حاضرین، به طرح موضوع و بیان مقدمه‌ای درباره شعر و شخصیت استاد شهریار پرداخت و گفت: شهریار شاعری وارسته و درویش مسلکی بود که معانی ناب خود را پس از ریاضت و سیر و سلوک معنوی، با سرسختی های عاطفی و تجربه های معنوی عرضه می کرد. میرزاده افزود: بهجت تبریزی عارفی بود که مفاهیم صوفیانه را بر پهنه سروده های خود کشاند.. اشعارش ناب و صادقانه و به درون قلبهای شنوندگان و خوانندگان نفوذ می کند.

وی ادامه داد: شرایط زندگی استاد بگونه ای رقم خورد که از محمد حسین بهجت شاعری برجسته و تراز بالا بسازد. شاید بتوان گفت که وجه امتیاز شهریار از بسیاری از معاصرانش اتحاد شعر او با شخصیت‌اش است. به راستی شهریار  مصداق بارز این قول مشهور است که: «شعر واقعی آن است که از درد و رنج، فقر، عشق، بیگانگی و شکست زاده می شود.»

استاد شهریار نماینده زبان و ادب اصیل و فاخر فارسی است / اشعار استاد جلوه گاه عواطف و احساسات ظریف آدمیست

سپس رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بیروت با بیان اینکه بزرگداشت استاد شهریار یک ضرورت فرهنگی و وظیفه ای انسانیت گفت: پاسداشت روز ملی زبان فارسی و گرامیداشت این شاعر ارجمند فرصتی ارزشمند برای معرفی ایشان در سرتاسر جهان است.

خامه یار افزود: متاسفانه شهریار بزرگ در برخی کشورها از جمله در جهان عرب آنگونه که شایسته است معرفی نشده است.

رایزن فرهنگی کشورمان با تاکید بر اینکه روز ملی زبان فارسی فرصتی است برای معرفی بزرگان ادب و هنر ایران زمین است، بر ضرورت ترجمه آثار فاخر ادیبان و هنرمندان ایرانی و سپس نشر و ترویج این آثار در چهارچوب فعالیت های فرهنگی میان ایران و سایر کشورها تاکید کرد.

خامه یار در ادامه به اهمیت و جایگاه بی بدیل شهریار در ادبیات معاصر فارسی  اشاره کرد و گفت: شهریار نماینده زبان و ادب اصیل و فاخر فارسی است و اشعارش جلوه گاه عواطف و احساسات ظریف آدمیست.

رایزن فرهنگی کشورمان سپس به برخی ویژگی های شعر استاد شهریار اشاره کرد و اظهار داشت: ویژگی اصلی سروده های استاد شهریار بیان فاخر احساسات و عواطف انسانی، تخیلات شعری خلاقانه و عمیق و تلفیق آن با  اندیشـه های ژرف نگرانـه، بینش و ادراک رمانتیک، و همچنین فروتنی و زهد است. بی تفاوتی او به تجملات و تشریفات دنیوی و عدم هدف قرار دادن آن در زندگی بهترین دلیل برای اثبات فروتنی شاعر است. دنیای او دنیای واژگان، تعابیر و تخیلاتی بود که در سرودهای وی تجلی یافته و قله شاعرانگی اش را به تصویر کشیده است.

خامه یار همچنین به توانایی های ادبی استاد شهریار نیز اشاره کرد و گفت: استاد در سرودن گونه های مختلف شعر فارسی از جمله قصیده، مثنوی، قطعه، غزل، رباعی و حتی شعر نو تبحر داشت اما بیشتر از هر قالبی در غزل مشهور بود. غزل های استاد باوجود برخی ابتکارات در حوزه زبانی، ادبی و فکری، متاثر از فرودسی و حافظ شیرازی بود.

وی افزود: یکی از دیگر ویژگی های متمایز کننده اشعار شهریار ایمان و عشق الهی و محبت و مودّت اهل‌بیت علیهم السّلام است. او یکی از شاعران بزرگی بود که اشعار کم نظیری در مدح حضرت علی (ع) و اهل بیت سروده است.

خامه یار در بخش دیگری از سخنان خود به مراودت های استادشهریار و رهبر معظم انقلاب پرداخت و گفت: رهبر انقلاب از ایشان با عنوان شاعر انقلاب و حماسه یاد کرده اند. این شاعر گران قدر مراودات و دیدارهایی با رهبر انقلاب داشته که در فضای گرم و صمیمانه انجام شده است.

خامه یار با بیان اینکه خالق منظومه حیدرابابا در وصف رهبر انقلاب اشعاری سروده گفت: سروده های استاد شهریار در وصف رهبر معظم انقلاب گویای این مساله است که وی به ارزش ها و اصول اساسی انقلاب اسلامی پابند بوده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه اشعار استاد شهریار منعکس کننده احساسات لطیف و عمیق اوست اظهار داشت: استاد شهریار علاوه بر بیان عواطف و احساسات ظریف آدمی، احساس غم و اندوه که عمیقترین احساس بشریست را به طرزی زیبا بیان داشته است.

خامه یار افزود: استاد شهریار با مهارت ادبی، احساسات و عواطف آدمی را در لابلای شعر فاخر خویش گنجانده‌ است موضوعی که علاوه بر آفریندن زیبایی خاص، باعث تأثیرگذاری بیشتر بر خوانندگان شعر او شده است.

خامه یار خاطرنشان کرد: شهریار در حوزه ادبیات وهنر میراثی غنی از خویش به یادگار گذاشت. وی عارفی متعهد که با تاسی به قرآن کریم اشعار ناب و سرشار از مفاهیم زهدی و اخلاقی سروده است.

رایزن فرهنگی کشورمان سخنان خود را با خواندن ابیاتی از شاهکار فاخر استاد شهریار؛ «منظومه حیدربابا» به پایان رساند.

شهریار مکتب و راهی نوین در غزل‌سرایی معاصر فارسی ایجاد کرد

در ادامه "علی‌اصغر شعردوست" استاد زبان شناسی و پیشنهاددهنده انتخاب سالروز درگذشت استاد شهریار به عنوان روز شعر و ادب فارسی، به اهمیت شعر و شاعران پرداخت و گفت: شعر عالیترین وجهی است که در کلام بروز پیدا می کند. شعر در واقع بیانگر سخنان ناگفته از عواطف و احساسات انسانیست. در بین همه ملت ها و در همه زبانهای شعر یک کلام عالی به شمار می رود اما شعر برای مردمان مشرق زمین عموما، و ایرانیان خصوصا، از جایگاه والایی برخوردار است به نحوی که ایران را مهد شاعران بزرگی چون فردوسی، مولوی، فردوسی، عطار، سنایی، حافظ و سعدی، در همه جهان می شناسند.

شعر دوست در ادامه با تاکید بر اینکه به دلیل اهمیت شعر در تاریخ و فرهنگ ایرانی، نیازمند نامگذاری یک روز برای گرامیداشت شعر بودیم، به انگیزه اولیه نامگذاری روز درگذشت شهریار به عنوان روز شعر و ادب فارسی پرداخت و گفت: برای همه بزرگان ادب فارسی از رودکی گرفته تا فردوسی، عطار، مولوی، سنایی، سعدی و دیگر شاعران بزرگ، روزی در تقویم ملی ایران تخصیص داده شده است، تا هر کدام در یک روز خاص گرامی داشته شوند ودرباره آثار و شعرشان اظهار نظر و گفتو شود. اما برای اصل شعر ما نیازمند تعیین یک روز جداگانه بودیم.

وی تاکید کرد: با مطالعاتی که در حوزه ادبیات داشته ام، به این نتیجه رسیدم که این مناسبت باید با یک شاعر معاصر مرتبط باشد. از میان چند نام معروف، از نیما یوشیج، سهراب سپهری و فروغ فرخزاد ودیگر شاعران نام آور، یکی از شاعران معاصران ما بیش از همه در جلوه بود و آن هم سید محمد حسین شهریار تبریزی است.

شعر دوست در ادامه به دلایل برتری شهریار نسبت به دیگر شاعرمعاصر فارسی پرداخت و اظهار داشت: دلیل تفوق شهریار نسبت به شاعران معاصر این است که شهریار در عین حال که پاسدارنده سنت‌های ادبی ایران بود، شعر کلاسیک فارسی را در تمام قالب های شعر آن می سرود، و تبحر داشت. مهمتر از آن، شهریار مکتب و راهی نوین در غزل‌سرایی معاصر فارسی ایجاد کرد.

پیشنهاددهنده انتخاب سالروز درگذشت استاد شهریار به عنوان روز شعر و ادب فارسی در تقویم ملی در ادامه گفت: دومین دلیل برای انتخاب نام شهریار این است که شهریار با بزرگان ادب فارسی معاصر ،همنشین و معاشر بوده است، و عظمت و بزرگی او را حتی در عنفوان جوانی بزرگان ادب این سرزمین ستوده اند.

شعر دوست افزود: شهریار اولین دیوان خود را در سن 25 سالگی منتشر کرد. ملک الشعرای بهار در مقدمه آن دیوان، شهریار را نه یک ستاره بلکه یک منظومه در آستان ادب ایران نامبرده است. علاوه بر بهار، بر همان دیوان افراد نامداری همچون سعید نفیسی و پژمان بختیاری نیز مقدمه نوشته اند.

شعر دوست در ادامه خاطرنشان کرد: شهریار با بزرگانی مثل جلال آل احمد، سعید نفیسی، معاشر بوده و با آنان سلوک ادبی داشته است.

استاد زبان شناسی در بخشی از سخنان خود به تاثیرات پیروزی انقلاب اسلامی ایران بر استاد شهریار اشاره کرد و گفت: «در دوران امقلاب اسلامی شهریار به عنوان یک شاعر پر انرژی بروز کرده است. در دهه آخر عمر استاد شهریار افتخار مؤانست با ایشان را داشتم. استاد اینگونه نقل می کرد که در سال 1357 من دیگر پیر شده بودم و خود را بسیار کُند و سست احساس میکردم و حتی انگیزه ای برای سرودن شعر نداشتم، اما پیروزی انقلاب اسلامی در ایران روح دیگری در من دمید گویی که مجددا جوان شدم.»

این محققق ایرانی در ادامه تاکید کرد: شهریار شاعری پاک اعتقادی بوده است که در از ابتدای سرودن شعر تا پایان عمر اعتقاد خود را در قالب کلام بیان کرد. شهریار شیفته حضرت علی (ع) بود، و در مدح حضرت امیر سروده های زیادی دارد.

علی اصغر شعر دوست در بخش دیگری از سخنان خود به وجه دیگری زندگی شهریار اشاره کرد و گفت: وجه دیگر شخصیت استاد شهریار دوری از کانون های قدرت بود. پیش از انقلاب بهجت تبریزی اشتهار خاصی داشت به همین دلیل دربار پهلوی شهریار را به عنوان رئیس کتابخانه سلطنتی انتخاب می‌کند. استاندار وقت نامه انتصاب ایشان را همراه با سند مالکیت یک منزل بسیار بزرگ در منطقه اعیان نشین شمیرانات تهران نزد ایشان می آورد اما استاد از قبول این پیشنهاد امتناع کرد و در پاسخ این شعر را فالبداهه سرود:

میکده چون به باد شد، دعوت من به باده کرد

 روغن ریخته است کو نذر امامزاده کرد

شعر دوست خاطرنشان کرد که استاد شهریار در این سروده سقوط نظام شاهنشاهی را پیش بینی کرده بود.

وی در بخشی از سخنان خود به عزت نفس و تواضع استاد شهریار پرداخت و نقل می‌کند: در دوره‌ای که رهبر معظم انقلاب، رئیس‌جمهور بودند، یک روز، آقای میرمحمدی که رئیس دفتر ایشان بودند، آمدند و از طرف حضرت آقا، یک چک به عنوان صله به شهریار دادند. اما استاد بدون اینکه لای چک را باز کند و مبلغ را ببیند، پشت چک نوشت: «از طرف محمدحسین شهریار به جبهه‌های نبرد» و آن مبلغ را به رزمندگان دفاع مقدس تقدیم کرد.

شعر دوست در ادامه گفت: استاد شهریار علاوه بر شعر، از سایر وجوه هنر بهرمند بود. خوشنویس بسیار ممتازی بود و با خط خود بخش عمده ای از قرآن مجید را نوشته است. در عرصه موسیقی نیز بسیار زبده بود با اینکه از عنفوان جوانی نواختن را کنار گذاشته بود.

وی تاکید کرد که نامگذاری روز شعر و ادب فارسی به نام استاد شهریار مناسبت خجسته ای برای تجلیل و تقدیر از شعر عموما وشهریار خصوصا است.

علی اصغر شعر دوست سخنان خود را با خواندن یکی سروده های عاشقانه استاد شهریار به پایان رساند.

شهریار بزرگ ترین شاعر عاشقانه سرای ایران معاصر است

در ادامه، د. دلال عباس، استاد ادبیات تطبیقی و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان، سخنرانی خود را با اشاره به تولد، کودکی، جوانی و نوجوانی شاعر و همچنین برخی ویژگی های شعری و عوامل مؤثر در شعر و زبان شاعر از جمله  تحولاتی درونی و شرایط اجتماعی زمانه آغاز کرد.

دلال عباس سپس به جایگاه شهریار در عرصه ادب و فرهنگ فارسی پرداخت و اظهار داشت: شهریار شاعری است که به زیبایی در آسمان ادبیات فارسی درخشید. وی شاعری چیره دست در سرودن غزل است، بر این اساس می‌توان بهجت تبریزی را بزرگ ترین شاعر عاشقانه سرای ایران قرن بیستم دانست.

استاد ادبیات تطبیقی در بخش دیگری از سخنان خود به بی توجهی منتقدان ادبی به اشعار شهریار اشاره کرد و گفت: بی توجهی منتقدان به شعر شهریار ریشه در رویکرد های سیاسی و مذهبی داشته است. شهریار از معدود کسانی بود که پیش از انقلاب اسلامی ایران با سرودن اشعاری دینی و مذهبی، به مقابله با تفکرات ضد اسلامی برخاست، همین مساله باعث شد منتقدان ملی گرا و چپ گرا نسبت به اشعار شهریار بی توجه باشند.  

وی در ادامه ضمن ابراز تاسف از نانشناخته ماندن اشعار شهریار در جهان عرب، بر ضرورت ترجمه دقیق تمام سروده های استاد شهریار به عربی تاکید کرد.

استاد ادبیات فارسی دانشگاه لبنان خاطرنشان کرد که شخصیت شهریار از این جهت حائز اهمیت است که وی در سرودن انواع گونه های شعر فارسی تبحر دارد و به سبک‌های کلاسیک و نو شعر سروده است.

وی با بیان اینکه شهریار تحت تأثیر قرآن مجید و دیوان حافظ بود تاکید کرد بهجت تبریزی با تاسی از قرآن وسیره اهل بیت اشعار درخشانی از خود به یادگار گذاشته است.

دلال عباس در بخش پایانی سخنان خود به اشعاری که شهریار ارادت خود به پیامبر(ص) و اهل بیت(علیهم السلام) را در آن بیان نموده، اشاره کرد و گفت: شهریار اشعار کم نظیری درباره پیامبر و اهل بیت علیهم السلام داشته که مشهورترین آن قصیده ای است که در مدح امام علی(ع) یعنی "علی ای همای رحمت" سروده است.

پژوهش در جنبه های پنهان اشعار شهریار و بررسی آن در سطوح و جنبه های مختلف یک ضرورت است

در ادامه د. شاکر کسرائی، روزنامه نگار، مترجم و استاد دانشگاه قم به بیان ویژگی‌های شخصیتی و شعری این شاعر بزرگ پرداخت، و گفت: بی تردید شهریار یکی از درخشانترین چهره های معاصر ادبیات فارسی است، که مخاطبان بی شماری اشعار او را پسندیده و ابیات زیادی از او بر سر زبان‌هاست به نحوی که بسیاری از این ابیات به ضرب المثل تبدیل شده است.

کسرائی در ادامه به داستان و ماجرای سرودن دو قصیده مشهور استاد شهریار، یعنی غزل «علی ای همای رحمت» معروف به همای رحمت، در مدح امام علی(ع) و غزل معروف «حالا چرا» که داستان عشق دوران جوانی‌ شاعر است پراخت.

وی درباره بی توجهی برخی منتقدان ادبی به شعر شهریار گفت: دلیل مخالفت برخی منتقدان ادبی با شعر شهریار تاکید وی بر قالب های کلاسیک وی بود، در حالیکه منتقدان دوره وی بر این باور بودند که دوران شعر کلاسیک به سر آمده است و معیار سنجش توانایی های شعر بر اساس توانایی او در سرودن شعر آزاد سنجیده می شود.

کسرائی با بیان اینکه بهجت تبریزی یکی از شاعرن اسلامی و انقلابی به شمار می رود گفت: شهریار یکی از شاعرانی بود که همواره مدافع و پشتیبان انقلاب بود، بگونه ای که دیوان شعر شهریار پر است از سروده‌هایی که شاعر در آن از ارادت خود به امام(ره) و انقلاب و شهدای مدافع وطن سخن گفته است.

استاد دانشگاه قم در ادامه به بی توجهی برخی پژوهشگران از جمله پژوهشگران و محققان ادبی در جهان عرب پرداخت و گفت: بسیاری از فارسی‌پژوهان به ویژه پژوهشگران عرب به شعر شهریار اهمیت ندادند. برای مثال پژوهشگرانی مصری که بسیاری از اشعار فارسی را ترجمه کرند اشعار شهریار را از قلم انداختند. آنها اشعار شاعران گمنام را ترجمه کرده‌اند اما نسب به استاد بهجت بی توجه بودند.

پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی در ادامه با بیان اینکه شهریار به دلیل عدم حمایت از نظام شاهنشاهی مورد بی توجهی منتقدان ادبی قرار گرفت، گفت: شاید دلیل عدم استقبال مترجمان خارجی از شعر شهریار، بی توجهی منتقدان ادبی ایرانی به اشعار این شاعر بزرگ است.

کسرائی در ادامه به طنین ﻗﺮآن در ﺷﻌﺮ شهریار اشاره کرد و اظهار داشت: اگر بگوییم شهریار شاعر اهل بیت بود اغراق نکردیم زیرا که بیش از نیمی از سروده های دیوان شعری اش الهام گرفته از ایات قرآن و احادیث پیامبر (ص) و اهل بیت ایشان است.

وی با بیان اینکه غزلیات شهریار عفیف  و از مظاهر و مضامین غیراخلاقی به دور است گفت: یکی از دلایل عدم پذیرش غزلیات شهریار در دوران پیش از پیروزی انقلاب و عدم نشر آن در نشریات ادبی این است که اشعار و غزلیات او اسلامی بود درحالیکه نشریات نظام شاهنشاهی به دنبال نشر و ترویج اشعار شاعران بادیدگاه های لیبرال بودند. آن نشریات همچنین به دنبال معرفی شاعران دربار بودند نه شاعران مستقل. بنابراین طبیعی بود شاعری که ارزش ها و فضیلت های اخلاقی را ترویج می کرد سانسور می شد.  

این پژوهشگر ادبی در ادمه به ویژگی های شعری استاد شهریار اشاره کرد و گفت: شعر استاد ساده و روان و سهل و ممتنع و گیرا که همراه با احــساس و عاطفــه صـادقانه است موضوعی که خوانندگان متخصص و عادی را بــه ســوی خــود می کشاند.

کسرائی ویژگی متمایز شهریار را تسلط و تبحر او در سرودن شعر به دو زبان فارسی و ترکی عنوان کرد و گفت: شهریار در سرودن شعر فارسی و ترکی به اوج رسید؛ دیوان فارسی او بیش از سی بار تجدید چاپ شد و اشعار ترکی اش به چندین زبان زنده دنیا ترجمه شده است.

استاد دانشگاه قم در پایان سخنان خود پژوهشگران ادبی و فارسی پژوهان را به پژوهش در جنبه های پنهان اشعار شهریار و بررسی آن در سطوح و جنبه های مختلف دعوت کرد تا خوانشی نو و برداشتی تازه از اشعارش ارائه دهند.

واقع نگاری و صدق تجربه ویژگی بارز اشعار عرفانی استاد شهریار است

سپس خانم د. میرفت سلمان، استاد زبان فارسی دانشگاه تشرین سوریه، به بیان چند ویژگی مهم اشعار شهریار پرداخت.

وی گفت: بیش از هرچیزی دو ویژگی بارز در شعر شهریار نمایان است؛ اول: اشارات عرفانی ودوم: تجلی میراث ماندگار فرهنگ عامه.

میرفت سلمان در ادامه با ذکر نمونه هایی از دیوان استاد شهریار، به تحلیل و تبیین برخی روایات و اشارات عرفانی در اشعار وی پرداخت و گفت: عشق شهریار به پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) در اشعار او متجلی است، که این خود بر تجربه معنوی شاعر دلالت دارد. از سویی دیگر، تجربه عاشقانه او در جوانی مسیر زندگی اش را تغییر داد و تاثیری تکان دهنده بر روح و جان او گذاشت. آن غم عظیم ناشی از شکست عشقی انزواطلبی در شعر شهریار را نمایان ساخت.

استاد زبان فارسی دانشگاه تشرین سوریه تاکید کرد: استاد شهریار شیفته مکتب عرفانی حافظ بود به همین دلیل وی پیرو مکتب ادبی و عرفانی حافظ است.

وی توضیح داد: حافظ نه تنها بر سبک شعری شهریار اثر گذاشت بلکه روح و جان او را نیز دگرگون ساخت. خود شاعر در یک بیت شعر به این مساله اذعان می کند و می گوید:  

سفر مپسند هرگز شهریار از مکتب حافظ  /  که سیر معنوی اینجا وکنج خانقاه اینجا

او همچنین گفته است: "از دوران نوجوانی حافظ بزرگوار و راهگشای من بود و طفل مکتب عشق بودم، به قرآن راه یافته و توفیق هم پیدا کرده ام."

میرفت سلمان با بیان اینکه تمام اصطلاحات عرفانی و همچنین ردپای تمام مرحل سیر و سلوک عرفانی را در شعر شهریار میتوان یافت گفت: به کار گیری اصطلاحات عرفانی توسط شهریار برای زینت و زیبایی کلام نبوده است. شهریار به دور از تقلید و با هوشیاری و به صورت هدفمند اصطلاحات عرفانی را در اشعار خود جای داده است.

وی در تشریح این مساله گفت: بهجت تبریزی عرفان را در حیات و زندگی ادبی خود تجربه کرده است بنابراین اشعار عرفانی او گویای وضع و حال زندگی‌اش بود. بر این اساس میتوان گفت واقع نگاری و صدق تجربه ویژگی بارز اشعار عرفانی استاد شهریار است.

استاد زبان فارسی دانشگاه تشرین سوریه در ادامه سخنان خود به شاخصه دوم اشعار شهریار، یعنی تجلی میراث ماندگار فرهنگ عامه پرداخت.

او گفت: شعر استاد شهریار منعکس کننده شرایط و اوضاع اجتماعی و فرهنگی زمان خود است. بیشتر سروده های وی منکعس کننده آداب و رسوم ، سنت ها، هنرها ، فرهنگ و همچنین سبک زندگی مردم جامعه دوران اوست.

میرفت سلمان استاد شهریار را پیشگام بهره گیری از فرهنگ عامه در شعر معاصر فارسی دانست و گفت: تسلط و تبحر او به فارسی و ترکی و همچنین عربی باعث شد هنرمندانه برای حفظ میراث فرهنگ عامه از شعر بهره بگیرد. او همچنین با بیان لطیف، ساده، و جذاب، و همچنین با مهارت ادبی معارف و علوم مختلف را در شعر خود جای داد.

استاد دانشگاه تشرین سوریه در ادامه به اهمیت ادبی منظومه حیدر بابای استاد شهریار اشاره کرد و آن را شاهکار بی بدیل استاد خواند و گفت: این منظومه در حقیقت حماسه ای است که تصویری از زندگی، آداب و رسوم، باورها و آرمانهای جامعه را بیان می‌کند.

وی درباره عنوان این منظومه گفت: حیدر بابا نام کوهی است که در زادگاه شاعر واقع است بنابراین اشاره شاعر به نام این کوه اردی و هدفمند است به ویژه اینکه کوه در ادبیات های مختلف همواره به عنوان یک نماد به کار گرفته شده است.

میرفت سلمان خاطرنشان کرد علاوه بر مفاهیم ارزشمند، بسیاری از واژگان این منظومه فاخر بسیار قدیمی که در هیچ فرهنگ لغتی ثبت نشده است، بنابراین این منظومه وژاگان کهن را ثبت و مانع از فراموشی آنها شد.

استاد زبان فارسی دانشگاه تشرین سوریه در پایان  با تاکید بر اینک اشعار شهریار لطایف ادبی فراوان دارد که هر اهل دلی را شیفته خود می نماید، گفت: شهریار از جمله شاعرانی است که از توانایی شعری منحصر به فردی برخوردار بود. او توانست با آفرینش ابیاتی ماندگار، عامه مردم را تحت تأثیر قرار دهد و در دل آنها نفوذ کند.

استاد شهریار معانی ناب را فدای فرم و قافیه نکرد

در ادامه، د. حسن حیدر، مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان، بهجت تبریزی را بزرگترین و مهمترین شاعر معاصر فارسی خواند و گفت: این شاعر بلندآوازه به دو زبان فارسی و ترکی اشعار نابی خلق کرده است.

حسن حیدر افزود: شهریار در قالب های متنوع کلاسیک شعر سروده است. وی همچنین تجربه موفق و درخشانی در سوردن شر نو داشته است، بنابراین سرودن شعر در قالب‌های کلاسیک و شعر نو از شاخصه‌های اصلی شعر شهریار است.

وی تاکید کرد: شهریار شاعری نبود که با هدف اثبات قدرت شاعری خود، معانی ناب را فدای لفظ و قافیه کند، همین مساله باعث شد شهریار به مشهورترین شاعر غزلسرا در ادبیات فارسی معاصر شناخته شود.

استاد زبان و ادبیات فارسی در بخش دیگری از سخنان خود به علاقه شدید رهبر معظم انقلاب به اشعار استاد بهجت پرداخت و گفت: امام خامنه ای علاقه شدیدی به سروده های شهریار داشت. همواره در دیدارهای و محفل های ادبی از شهریار به نیکی یاد می‌کنند و از متنات ادبی ایشان می‌گوید و برخی سروده‌های وی را شرح میدهند.

حیدر در ادامه به تاثیرپذیری شهریار از قرآن کریم اشاره کرد و اظهار داشت: تجلی قرآن در شعر شهریار به خوبی نمایان است. دلیل تاثیر پذیری وی از قرآن این بود که شاعر به کتابت قرآن کریم روی آورده بود. وی آیات زیادی از قرآن کریم را با خط زیبای خود به رشته تحریر در آورده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه محمدحسین بهجت تبریزی با احساسات و عواطف صادقانه توانست در میان مردم نفوذ کند، تاکید کرد احساسات صادقانه و بیان زیبا باعث شد محبوبیت شهریار در بین مردم روز افزون باشد.

حسن حیدر در ادامه ضمن ابراز تأسف از بی‌توجهی مترجمان عرب به اشعار درخشان و ناب استاد شهریار، ترجمه کامل و دقیق اشعار وی را یک ضرورت فرهنگی دانست.

مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان در پایان تاکید کرد که مضامین شعری شهریار نیازمند مطالعه، تعمق، و بررسی های دقیق است تا بتوانیم به خوبی از ظرفیت های موجود در سروده‌های سهل و ممتنع وی بهرمند شویم.

 

source: ايسنا