با بیماری اتیسم بیشتر آشنا شوید | همه چیز در مورد اتیسم و تفاوت های آن

به گزارش 55 آنلاین:
نویسنده: سمیه توکلی

اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک اصطلاح گسترده است که برای توصیف گروهی از اختلالات رشدی عصبی استفاده می شود. این اختلالات با مشکلات ارتباطی و تعامل اجتماعی مشخص می شوند. افراد مبتلا به ASD اغلب علائم یا الگو های رفتاری محدود ، تکراری و کلیشه ای را نشان می دهند.

ASD فارغ از نژاد ، فرهنگ یا پیشینه اقتصادی در افراد مختلف در سراسر جهان یافت می شود. اوتیسم در پسران بیشتر از دختران اتفاق می افتد ، با نسبت ۴ مرد به ۱ زن. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد موارد ASD رو به افزایش است. برخی این افزایش را به عوامل محیطی نسبت می دهند. با این حال ، متخصصان درباره ی اینکه آیا افزایش واقعی موارد وجود دارد یا اینکه فقط تشخیص های مکرری اتفاق می افتد، بحث می کنند.

ویژگیها و تشخیص بیماری اوتیسم

ویژگی های اوتیسم در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، چاپ پنجم به این شکل آمده: تفاوت‌های دائمی در ارتباطات، روابط بین فردی و تعاملات اجتماعی در محیط‌های مختلف نشانه‌های قابل مشاهده:

• صحبت نکردن یا داشتن الگوهای غیرعادی کلامی
• مشکل در درک ارتباطات غیرکلامی
• مشکل در ایجاد یا حفظ دوستی
• مشکل در ادامه مکالمات

رفتارهای محدود و تکرار شونده، الگوها، فعالیتها و علائق نشانه‌های قابل مشاهده:

• تکرار کردن صداها یا عبارات (پژواک گویی)
• حرکات تکرارشونده
• ترجیح بر یکنواختی، و مشکل در گذار و داشتن روال عادی
• علائق انعطاف ناپذیر یا به شدت محدود و شدید
• حساسیت شدید به محرک‌های مختلف یا حساسیت خیلی کم به آنها

مطابق آیین نامه تشخیصی و آماری انجمن روانشناسی آمریکا، که توسط متخصصان بالینی برای تشخیص اوتیسم بکار می‌رود، ویژگی‌های اصلی اوتیسم باید در اوایل کودکی ظهور کنند. اما ممکن است تا زمانی که نیازهای اجتماعی، فراتر از ظرفیت سازش‌پذیری فرد مبتلا به اوتیسم نباشند، کاملا آشکار نشوند. و برخی علائم ممکن است بخاطر یادگیری استراتژی‌های سازگاری، پنهان شده و دیده نشوند.

برای غربالگری کودکان جهت ابتلا به این اختلال پاسخ به پرسشهای زیر تعیین کننده است:

• آیا کودک در ۶ ماهگی لبخند عاطفی داشته است؟
• آیا کودک در ۹ ماهگی توانسته صدا و حالتهای چهره را تقلید کند؟
• آیا کودک در ۱۲ ماهگی توانسته از خودش صداهایی درآورد؟
• آیا کودک قادر به تشخیص واکنش دیگران هست؟
• آیا کودک میتواند تماس چشمی برقرار کند؟
• آیا کودک رفتارهای تکراری یا کلیشه ای دارد؟
• آیا کودک میتواند با دیگران تعامل و ارتباط برقرار کند؟
• واکنش کودک نسبت به محرکها چگونه است؟
• تون صدای کودک چگونه است؟ آیا یکنواخت است؟
• حساسیت کودک نسبت به حواس پنجگانه مثل نور و صدا و درد چگونه است؟
•  

 طیف اوتیسم چیست؟

اختلال طیف اوتیسم (ADS) یک نوع اختلال رشد است که بر برقراری ارتباط و رفتار فرد تاثیر می‌گذارد. اگرچه این بیماری در هر سنی قابل تشخیص است، به آن "اختلال رشد" گفته می‌شود چراکه عموما علائم آن در دو سال اول زندگی ظاهر می‌شوند. در نسخه قبلی (DSM)، دسته‌بندی‌‌های زیر برای انواع اوتیسم درنظر گرفته شده بود:

• اختلال اوتیستیک: این اختلال همان اختلال اوتیسم است.
• سندروم آسپرگر: در سر ملایم طیف اوتیسم قرار دارد. افراد مبتلا گاهی خیلی باهوش هستند ولی در روابط اجتماعی مشکل دارند.
• اختلال فراگیر رشد معین: به این اختلال اوتیسم غیر معمول می‌گویند و برخی از رفتارهای افراد اوتیستیک را دارند.

ولی امروزه مطابق آیین نامه تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-۵)، کتاب راهنمایی توسط انجمن روانشناسی آمریکا، همه افرادی که در این دسته‌ها قرار دارند در دسته واحد اختلال طیف اوتیسم قرار دارند. مبتلایان به اختلال طیف اوتیسم دارای نشانه‌های زیر می‌باشند:

• مشکل در برقراری ارتباط و تعامل با دیگران
• علائق محدود و رفتارهای تکرار شونده
• داشتن علائمی که به توانایی فرد در عملکرد صحیح در مدرسه، محل کار، و سایر موقعیت‌ها در زندگی، آسیب وارد می‌کند.

بیماری اوتیسم به عنوان یک اختلال "طیف" شناخته می‌شود، چراکه در نوع و شدت علائمی که افراد تجربه می‌کنند، تفاوت‌های بسیاری وجود دارد. این اختلال، در تمام قومیت‌ها، نژادها و طبقات اجتماعی رخ می‌دهد. اگرچه ASD  اختلالی مادام العمر است، درمان‌ها و خدمات ارائه شده می‌توانند علائم و توانایی عملکردی فرد را بهبود بخشند. آکادمی طب کودکان آمریکا، توصیه می‌کند تمام کودکان از نظر ابتلا به اوتیسم بررسی شوند. کلیه والدین و سرپرستان کودکان، باید با پزشک خود در زمینه غربالگری یا ارزیابی اختلال طیف اوتیسم، صحبت کنند.

علائم بیماری اوتیسم چیست؟

اوتیسم در کودکان در سنین پایین قابل تشخیص است در ادامه برخی علائم را با هم می‌بینیم:

• بچه‌های طبیعی که به دنیا می‌آیند ابتدا فقط گریه می‌کنند یا گاهی بی دلیل می‌خندند؛ ولی تا شش ماهگی درجاتی از ابراز احساسات را کسب می‌کنند. اگر این ابراز هیجانی را در شیرخوارتان ندیدید می‌تواند اولین زنگ خطر اوتیسم باشد. نگران نشوید ممکن است هم نباشد.
• بچه‌های مبتلا به اوتیستیک از نظر هیجانی بی‌تفاوت هستند و گاهی هیجانات شدید یا نامتناسب دارند مثلا خنده و گریه شدید و نامتناسب
• در نه ماهگی، یک کودک نرمال، لبخند اجتماعی دارد یعنی به آدم‌ها گاهی لبخند می‌زند ولی شیرخوار اوتیستیک چنین لبخندی ندارد.
• بچه‌های نرمال تا یک سالگی تماس چشمی دارند یعنی با ما چشم تو چشم می‌شوند و لبخند می‌زنند و به اسم خود واکنش نشان می‌دهند. همچنین بچه‌ها تا یک سالگی غان و غون می‌کنند، بچه‌های اوتیستیک هیچکدام از این موارد را ندارند.
• یکی از موارد دیگری که در اوتیسم مختل می‌شود تکلم است. در حالت طبیعی بچه‌ها باید تا هجده ماهگی حداقل ده تا کلمه را یاد گرفته باشند و کاربردشان را بلد باشند ولی بچه‌های اوتیستیک ممکن است کلمه‌ها را تکرار کنند ولی کاربردشان را بلد نیستند. همچنین از دستورات پیروی نمی‌کنند چون درک کلامی ندارند.
• در کل علائم اوتیسم در کودکان زیر سه سالگی خودشان را نشان می‌دهند.
• تاکید می‌کنم مثل بقیه‌ی اختلالات همه‌ی علائم لزوما نباید وجود داشته باشند.
• بازی‌های تخیلی ندارند.
• با همسالان ارتباط کمی برقرار می‌کنند.
• به چیزهایی که علاقه دارند اشاره نمی‌کنند و به‌جای آن دست والدینشان را می‌گیرند و به سمت شی یا خواسته‌ای که دارند می‌برند.
• از ایما و اشاره برای ارتباط برقرار کردن استفاده نمی‌کنند.
• به جزییات اشیا علاقه دارند.
• کلمات تکراری و بی‌معنی بکار می‌برند.
• برخی از علایم در سنین بالاتر هم ممکن است دیده شوند.
• مثلا بد غذا هستند و انتخاب‌های محدودی برای غذا دارند.
• بازی‌های تکراری و علاقه‌های محدودی دارند.
• حرکات تکراری مثل راه رفتن روی پنجه یا پاشنه پا بال بال زدن، چرخیدن دور خود یا حرکات ریتمیک دوست دارند.
• در حواس پنجگانه‌ی خود یا حساسیت زیادی دارند یا اصلا حساس نیستند.
• خواب و بیداری منظم و طبیعی ندارند.
• هرجا می‌روند باید اسباب‌بازی یا وسیله خاصی را با خودشان ببرند.
• کلماتی را که می‌شنوند به طرز طوطی‌وار و بیش از حد معمول تکرار می‌کنند.
• تغییر از حالت روزمرگی به شدت آن‌ها را آشفته می‌کند.
• بای بای نمی‌کنند، بوس نمیفرستند.
• صحبتشان‌ منوتون و شبیه ربات است.
• بنابراین اگر یکی از این علایم در کودک شما وجود داشت حتما به روانپزشک جهت تشخیص دقیق‌تر مراجعه کنید.
•  

علت بیماری اوتیسم در کودکان

اوتیسم به چه علت بوجود می‌آید؟ علت دقیق اوتیسم ناشناخته است. تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که دلیل واحدی برای ابتلا به این بیماری وجود ندارد.

برخی عوامل خطر احتمالی اوتیسم شامل:

• ابتلای یکی از اقوام درجه یک به اوتیسم
• جهش ژنتیکی
• سندرم X شکننده یا سایر اختلالات ژنتیکی
• سن بالای پدر و مادر هنگام تولد کودک
• پایین بودن وزن هنگام تولد
• عدم تعادل متابولیکی
• پیشینه عفونت‌های ویروسی
• قرار گرفتن جنین در معرض داروهای والپروئیک اسید (Depakene) یا تالیدومید

طبق اعلام موسسه بین المللی اختلالات عصبی و سکته مغزی(NIDS)، هر دو عامل ژنتیک و محیط ممکن است در ابتلای افراد به اوتیسم تعیین کننده باشند. منابع متعدد و معتبر قدیم و جدید نشان می‌دهند که این اختلال به دلیل انجام واکسیناسیون ایجاد نمی‌شود. مطالعه‌ای چالش برانگیز در سال ۱۹۹۸، وجود ارتباطی بین بیماری اوتیسم و واکسن سرخک، اوریون، و سرخجه(MMR) را اعلام کرد. اگرچه، این مطالعه توسط دیگر تحقیقات بی ارزش شمرده شده و سرانجام در مقالات معتبر بعدی رد شد.

آیا بزرگسالان هم به اوتیسم مبتلا می‌شوند؟

اختلال طیف اوتیسم (ASD)، معمولا در کودکان خردسال تشخیص داده می‌شود. اما اگر فکر می‌کنید ممکن است در این طیف قرار داشته باشید  و هرگز تشخیص داده نشده باشد چه می‌شود؟ والدین کودکان خردسال، به دنبال علائم کلاسیک اوتیسم مانند عدم تماس چشمی، حرکات تکرارشونده، و مشکلات حسی هستند. تمام کودکان باید از نظر بروز این علائم در معاینات سلامت ۱۸ و ۲۴ ماهگی، بررسی ‌شوند. بیشتر موارد اختلال طیف اوتیسم، میبایست تا ۲ سالگی تشخیص داده شوند. کودکانی که امروزه به عنوان فرد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم تشخیص داده می‌شوند، چندی پیش، به آنها برچسب "بدقلق" یا "ناتوان در یادگیری" زده شده و ممکن است کمک‌های لازم را دریافت نکرده باشند. چه در دوران کودکی و چه در بزرگسالی اگر تحت مصاحبه دقیق بالینی قرار بگیرند، تشخیص اختلال طیف اوتیسم می‌گیرند. پس اوتیسم در بزرگسالی به وجود نمی‌آید بلکه در کودکی وجود داشته ولی به دلیل عدم تشخیص صحیح نادیده گرفته شده است.

علائم اوتیسم شدید

پزشکان می توانند علائم اوتیسم کم کارکرد را از همان دوران نوزادی شناسایی کنند. علائم قابل توجه تر در سنین پیش دبستانی دیده می شوند. دانشمندان موارد زیر را با عنوان فهرست علائم اعلام می کنند:

اختلال در تعامل اجتماعی

تعاملات اجتماعی برای کودکان مبتلا به اوتیسم شدید از دشوار تا تقریبا غیرممکن متغیر است. برخی از کودکان به نقاط عطفی می رسند و سپس پسرفت را تجربه می کنند. مهارت های کسب شده در سنین سه تا پنج سالگی بیشترین پسرفت را شامل می شوند. برخی از کودکان نیز هرگز این مهارت ها را توسعه نخواهند داد.

کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب به اشتباه به عنوان افراد بدون همدلی برچسب گذاری می شوند. محدوده عاطفی محدود و هوش هیجانی ضعیف آنها می تواند ارتباط را دشوار کند. به ندرت پیش می آید که کودک مبتلا به اوتیسم همدلی نداشته باشد. اگرچه ابراز همدلی می تواند برای آنها مشکل باشد.

پاسخ‌های نامناسب از نشانه‌های بارز اوتیسم کم عملکرد است. کودک مبتلا به اوتیسم سطح 3 ممکن است زمانی که هم سن هایش درد دارند بخندد یا عدم مشارکت را نشان دهد. اکثر کودکان عدم پاسخگویی اجتماعی را نشان می دهند. این می تواند به صورت تماس چشمی محدود، عدم پذیرش دیگران و لبخند زدن نادر، باشد. کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً در درک حالات چهره مشکل دارند. مهارت های ارتباط غیرکلامی ضعیف در کودکان کم عملکرد آشکار تر است. حتی زمانی که درد دارند، صورت آنها اغلب بدون تغییر می ماند.

معاشرت با کودکان می تواند به ویژه برای کسانی که دارای اوتیسم عملکرد پایین هستند دشوار باشد. بازی تخیلی می تواند برایشان خسته کننده باشد و برخی دیگر نیز برای حفظ قوانین بازی تلاش می کنند. برخی نیز شرکت در بازی های گروهی را غیرممکن یا خسته کننده می دانند. شروع مکالمات می تواند دشوار باشد و حفظ آنها حتی سخت تر است. برخی از کودکان در محیط های اجتماعی با استفاده از کلمات یا عبارات کوتاه ارتباط برقرار می کنند.

چه در یک بازی باشد و چه در کارهای روتین خانه، تغییر برای کودکان مبتلا به اوتیسم کم عملکرد می تواند دشوار باشد. آنها ممکن است بدون همکاری، مقاوم، منفعل، پرخاشگر یا مخل کننده باشند. این واکنش ها می توانند برقراری و حفظ دوستی ها را سخت کند. بازی موازی جایگزینی برای کودکانی است که در حضورهمسالان خود مضطرب نمی شوند.

مشکلات ارتباطی

مشکل در برقراری ارتباط یکی از اولین نشانه های کودک مبتلا به اوتیسم است. در دوران نوزادی، کودکان اوتیستیک ممکن است صدا در نیاورده یا اشاره نمی کنند. در سن دو سالگی، آنها ممکن است عبارات کوتاه را بیان نکنند. معمولاً کودکانی که برای برقراری ارتباط مشکل دارند دچار عصبانیت های مکرر می شوند.

ناتوانی در نشان دادن گرسنگی، درد یا ترجیحات، ناامیدکننده است. کودکانی که مهارت های ارتباطی محدودی دارند ممکن است به نام خود نیز پاسخ ندهند. والدین یا مراقبان را اغلب نادیده می گیرند. ممکن است به نظر برسد که کودک دو حالت دارد: گوشه گیر و عصبانی.

در سن چهار سالگی، کودک مبتلا به اوتیسم با عملکرد پایین ممکن است غیرکلامی باقی بماند. و البته ممکن است همچنان به تأخیر گفتار یا پسرفت گفتار ادامه دهد. کودکان کلامی ممکن است با لحن یا ریتم غیرعادی مانند آواز یا به طور یکنواخت صحبت کنند. کودک ممکن است مهارت های زبانی خود را توسعه دهد و عبارات را کلمه به کلمه تکرار کند.

معمولاً این حالت بدون آگاهی کودک از آنچه می گوید اتفاق می افتد. به عنوان مثال، ضرب المثل ها برای تکرار بیشتر مورد علاقه هستند. ممکن است کودکی بارها و بارها بگوید "تو نور چشم منی" بدون اینکه معنی این عبارت را بفهمد. آنها همچنین ممکن است ضرب المثل ها را به معنای واقعی کلمه بگیرند. عباراتی مانند "هوا گرگ و میش است" می تواند ترس یا سردرگمی شدید آنها را برانگیزد.

کودکان اوتیستیک کم عملکرد نیز ممکن است زبان بدن و لحن افراد را بدون درک مطلب تقلید کنند. برخی دیگر ممکن است در گفتار و دستورات زبانی مشکل داشته باشند. ایجاد دایره لغات می تواند یک مهارت بسیار دشوار باشد. صرف نظر از توانایی های کلامی یک کودک اوتیستیک، تعداد بسیار کمی از آنها، از صحبت های کوتاه لذت می برند. مختصر صحبت کردن بهترین راه برای صحبت با یک کودک کلامی مبتلا به اوتیسم کم عملکرد است.

اختلال وسواس اجباری، اضطراب و رفتار

کودکان مبتلا به اوتیسم شدید اغلب علائم مرتبط با اختلال وسواس فکری-عملی را نشان می دهند. اضافه بار حسی یا محرومیت، محرک های رایج برای وسواس و اجبار هستند. کودک مبتلا به اوتیسم به گونه ای بازی می کند که افراد سالم ممکن است آن را غیرطبیعی بدانند. کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است دسته بندی یا ردیف چیدن اسباب بازی ها را به ساختن داستان ترجیح دهند.

کودک ممکن است وسواس شدیدی به فعالیت نشان دهد. این ممکن است او را از درک اسباب بازی های خود باز دارد. کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است جزئیات را جذاب بیابد، اما برای درک عملکرد مشکل داشته باشد. به عنوان مثال، چرخ‌های چرخان یک ماشین اسباب‌بازی ممکن است ساعت‌ها توجه کودک را به خود جلب کند. در حالی که همان کودک ممکن است عملکرد چرخ ها را برای کمک به حرکت ماشین نداند.

کودک همچنین ممکن است از اسباب بازی ها به گونه ای استفاده کند که برای آن در نظر گرفته نشده اند. او ممکن است از روشن و خاموش کردن سوئیچ یک اسباب بازی الکترونیکی بیشتر از بازی با آن لذت ببرد. این رفتار عموماً تا دبستان ادامه دارد. همسالان معمولی کودک ممکن است تا سن چهار سالگی بتوانند اسباب بازی های خود را درک کنند.

کنترل هیجان برای بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم با عملکرد پایین چالش برانگیز است. آنها اغلب بی قراری می کنند و به سختی می توانند یک جا بنشینند. این می تواند به شکل فعالیت های حرکتی مکرر، تحریک، یا گفتار تکراری باشد. کودکان همچنین ممکن است رفتارهای خودآزار مانند کندن پوست، نیشگون گرفتن یا ضربه زدن به سر را انجام دهند.

آنها اغلب در روال یا مراسم خاصی آرامش پیدا می کنند. تغییرات یا اختلالات اجتناب ناپذیر برنامه می تواند ویرانگر باشد. در این مواقع والدین اغلب متوجه اغراق در رفتارهای دردسرساز می شوند. همچنین ممکن است کودک پسرفت یا عدم کنترل هیجان را تجربه کند.

برخی از کودکان حتی در محیط های کم استرس رفتارهایی مانند ضربه زدن یا تف کردن را از خود نشان می دهند. این کودکان ممکن است در درک دلیل نامطلوب بودن رفتارشان، ناتوان باشند. آنها ممکن است تمایلی به اصلاح رفتارهای خود یا مدیریت هیجان های خود نداشته باشند. برای آنها مهم نیست که به دنبال تأیید شدن توسط مراقبان خود باشند.

مشکلات پردازش حسی

بسیاری از والدین مشکلات پردازش حسی را از همان ابتدای کودکی متوجه می شوند. کودکان مبتلا به اوتیسم با عملکرد پایین، لمس فیزیکی را آزاردهنده می دانند.

ممکن است متوجه شوید که حرکات فرزندتان شلخته، سفت یا اغراق آمیز است. این امر در کودکان مبتلا به اوتیسم رایج است. کودکانی که مشکلات پردازش حسی دارند برای سازگاری با بدن خود تلاش می کنند. این به دلیل آگاهی بیش از حد از حرکت و احساس است.

تغییر در راه رفتن در هوای مرطوب به هوای صاف، یا از فرش به کف‌های سخت، می‌تواند آنها را مضطرب کند. این کودکان ممکن است آگاهی عمیقی از حواس خود داشته باشند. محرک های لمسی و بصری می توانند بسیار ناراحت کننده باشند. علیرغم حساسیت شدید ، بسیاری از کودکان نسبت به دردهای خود بی توجه هستند.

اغلب، محرک های تحریک ها می توانند در شب تغییر کنند. تغییرات مداوم در غذا و لباس رایج است. این حساسیت‌های در حال تغییر ممکن است باعث واکنش عصبانیت یا ناامیدی شود.