چهاردهم شهریور (پنجم سپتامبر) توسط سازمان ملل متحد روز جهانی خیریه نام‌گذاری شده است که به این طریق نقش موسسات خیریه و همراهان آنان را در کاهش بحران‌های انسانی و کاهش درد و رنج مردمان نیازمند گرامی می‌دارد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه‌ای به منظور به رسمیت شناختن نقش نیکوکاری در فرونشاندن بحران‌های بشردوستانه و رنج افراد درون و بین کشورها همچنین تلاش‌های سازمان‌های خیریه و افراد ازجمله تلاش‌های مادر ترزا، پنجمین روز ماه سپتامبر مقارن با سالروز درگذشت مادر ترزا را «روز جهانی خیریه» نامیده است
.سازمان ملل متحد اهمیت ریشه‌کنی فقر را در تمامی اشکال به‌عنوان بخشی از برنامه توسعه پایدار به رسمیت شناخته است. فقر، جامعه بین‌المللی را با یک چالش بزرگ جهانی مواجه می‌کند که تهدیدی جدی برای توسعه پایدار است. در سایه همبستگی جهانی، سازمان ملل متحد بر آن است که چگونه به بهترین شکل نیازهای فقیرترین و آسیب‌پذیرترین شهروندان جهان را برآورده کند و نقش بخش خصوصی را در حمایت از سازمان‌های مختلف که تلاش‌های بشردوستانه را برعهده دارند، تصدیق کند. فقر در هر کشوری در سراسر جهان از کشورهای صنعتی قدرتمند گرفته تا کشورهای در حال توسعه وجود دارد و همچنان بر میلیون‌ها نفر فارغ از شرایط اجتماعی و فرهنگی آنها اثر گذاشته و مانع شکوفایی و برابری واقعی می‌شود.به گزارش سایت اطلاع‌رسانی اِوارنِس دی، در روز پنجم سپتامبر سازمان ملل به‌طور همزمان از همه کشورهای عضو، سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، سازمان‌های غیردولتی و افراد به منظور تشویق به شرکت در اعمال خیرخواهانه در جوامع مربوطه و جلب آگاهی عمومی از این رویداد و گرامی‌داشت این روز دعوت به عمل می‌آورد.روز پنجم سپتامبر، از این نظر حائز اهمیت است که این امکان را برای افراد فراهم می‌کند تا به جامعه وسیع‌تری دسترسی پیدا کنند و به آنهایی که به حمایت نیاز دارند، کمک کنند. روز خیریه به تسهیل و افزایش مسئولیت اجتماعی افراد و به افزایش حمایت عمومی از خیریه‌ها کمک می‌کند. این روز فرصت مغتنمی برای بالا بردن آگاهی جمعی محسوب می‌شود که عرصه را برای رویدادهای خیریه‌ای که در مقیاس جهانی به وقوع می‌پیوندند، فراهم می‌کند.شما به‌عنوان یک شهروند مسئول می‌توانید در روز جهانی خیریه با هماهنگی موسسه خیریه مورد نظرتان تصمیم بگیرید که چه فعالیت خیرخواهانه‌ای انجام دهید. در غیر این صورت می‌توانید خودتان دست به کار شوید. همچنین می‌توانید در صورت داشتن شرایط لازم نمایندگی موسسه خیریه در شهرستان خودتان باشید.
صرف‌نظر از اینکه افراد چقدر زمان در اختیار دارند یا چه میزان از استطاعت کمک‌های مالی برخوردارند، راه‌های فراوانی برای فعالیت‌های خیرخواهانه وجود دارد.فراموش نکنید شما می‌توانید همواره با داوطلب‌شدن برای کمک و خدمت به افراد نیازمند، از خیریه‌ها حمایت کنید. انجام مسئولیت‌های اجتماعی نه‌تنها در هیچ برهه‌ای از زمان و به هیچ دلیلی از شهروندان جامعه ساقط نمی‌شود، بلکه اهمیت و نقش آن با بروز بحران‌های فراگیر بیشتر مورد تأکید قرار می‌گیرد. در این ایام خاص نیز با توجه به اپیدمی جهانی ویروس کرونا ضرورت اتحاد و انسجام ملی بیش از هر اقدام و بیش از هر زمان دیگری رخ می‌نماید.
تشویق خیرین
علت نام‌گذاری این روز سالروز درگذشت «مادر ترزا» است. روز جهانی خیریه در سال ٢٠١٢ توسط مجمع عمومی سازمان ملل اعلام شد. هدف اصلی از اعلام این روز بالا بردن آگاهی عمومی و ارایه برنامه مشترک برای ایجاد و فعالیت خیریه‌ها در سراسر جهان در سطح ملی، محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی است. سازمان ملل در قطعنامه خود از سازمان‌هایی که به نوعی ذینفع بودند، درخواست کرد که خیرین را تشویق کنند تا روز جهانی خیریه را به شکلی مناسب گرامی بدارند.
مادر ترزا چه کسی بود؟
اگنس گونجا بویاجیو Agnes Gonxha Bojaxhiu معروف به «مادر ترزا» یک راهبه کاتولیک آلبانیایی متولد ١٩١٠ بود. در دوازده سالگی از خانه رفت و عضو گروه «خواهران لورتو» شد.او سال ١٩٢٩ به هندوستان رفت، سال ١٩٣١ به‌عنوان راهبه قسم یاد کرد و درست در آن زمان نام «ترزا» را برای خود انتخاب کرد. او علاقه‌ای خاص به «ترزا اهل آویلا داشت. «ترزا اهل آویلا» بنیانگذار خدمات خیرخواهانه بود. مادر ترزا در سال ١٩٤٨ صومعه را ترک کرد و به دنبال پرستاری رفت. او پرستاری افراد قحطی‌زده و بینوا را در هند برعهده گرفت. در سال ١٩٤٨ کار مبلغی را در هندوستان شروع کرد و به‌عنوان شهروند در هند در میان شهروندان زندگی کرد. ترزا در هندوستان جمعیت مبلغان خیریه را تأسیس کرد.ترزا خدمات زیادی را در دوران عمر خود انجام داد. سال١٩٧٩ جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. مادر ترزا مدیریت خیریه بزرگی را عهده‌دار بود. سال ١٩٨٢ در اوج محاصره بیروت توانست آتش‌بس موقتی بین ارتش اسراییل و چریک‌های فلسطینی ایجاد کند و در این بین ٣٧ کودک را که در بیمارستانی در خط مقدم گرفتار شده بودند، نجات دهد. او سرانجام بعد از گذراندن بیماری‌های سخت در پنجم سپتامبر ١٩٩٧ درگذشت.
تاریخچه روز جهانی خیریه
سال ٢٠١١ پیشنهادی از طرف دولت و پارلمان مجارستان خطاب به سازمان ملل شد مبنی بر حمایت عمومی از خیریه‌ها که در سراسر جهان در حال فعالیت هستند. در هفدهم سپتامبر ٢٠١٢ در پاسخ به این پیشنهاد مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه‌ای را با رأی همه ٤٤ عضو سازمان ملل تصویب کرد مبنی بر اینکه پنجم سپتامبر به‌عنوان روز جهانی خیریه اعلام شود.چهل‌وچهار کشور عضو که این مصوبه را تصویب کردند عبارتند از: اسلوونی، تایلند، ترکیه، اوکراین، جمهوری کره، رومانی، ماداگاسکار، مالت، مونته نگرو، صربستان، سنگاپور، اسلواکی، پاکستان، لهستان، جمهوری قبرس، اردن، قزاقستان، قرقیزستان، لتونی، لبنان، لیتوانی، لوکزامبورگ، مقدونیه، اریتره، استونی، جورجیا، یونان، هند، ایرلند، اسراییل، ایتالیا، آلبانی، آنگولا، استرالیا، بلاروس، بوسنی و هرزگوین، بلغارستان، کامبوج، شیلی، کرواسی، جمهوری دومینیکن، گواتمالا، هندوراس و مجارستان
.در پنجم سپتامبر ٢٠١٣ اولین بزرگداشت سازمان ملل در نیویورک در دفتر مرکزی سازمان ملل به‌عنوان روز جهانی خیریه برگزار شد.در آن سال با برگزاری اولین روز جهانی خیریه در پایتخت مجارستان به مناسبت اولین روز بین‌المللی خیریه یک نمایشگاه عکس و یک کمک مالی برگزار شد. ریتز کارلتون دوحه و هلال‌احمر قطر با شعار «بازگشت زندگی خود را برگردانید» امور خیریه خود را به فرزندان سوری اختصاص دادند. در پایتخت مجارستان به وسیله داوطلبان مجارستان برنامه توزیع غذای رایگان اجرا شد و در هر ساعت ٥٠٠ بشقاب غذای گرم و مطلوب گیاهی، ماست، شیرینی و میوه بین نیازمندان تقسیم شد.سال ٢٠١٤ در روز جهانی خیریه در بوداپست از مجسمه مادر ترزا رونمایی شد. این تندیس هدیه‌ای از طرف سفیر جمهوری آلبانی به شهرداری بوداپست بود. در آن سال تعداد زیادی پتو بین نیازمندان توزیع شد و فروشندگان صندوق فروش روز خود را در اختیار خیریه قرار دادند.سازمان ملل متحد سال ٢٠١٥ برنامه‌ای را در سازمان برنامه توسعه پایدار (SDG) تصویب کرد به این عنوان که در سال٢٠٣٠ بزرگ‌ترین چالش جهانی برای توسعه پایدار در جهان، ریشه‌کن کردن فقر و فقر شدید جهانی است. در این دستور کار، توجه جهانیان بر نیازهای آسیب‌پذیرترین و فقیرترین افراد جلب شده است. توسعه پایدار ١٧ هدف را در دستور کار خود دارد که می‌تواند به ٦ حوزه مهم تقسیم شود و آن ٦ حوزه عبارتند از سیاره زمین، مردم، صلح، رفاه و مشارکت.
آگاپه در آینه زندگی مادرترزا؛ با سخنرانی مصطفی ملکیان
اولین رویداد آگاپه با عنوان «آگاپه استارت» به مناسبت روز جهانی خیریه و با سخنرانی مصطفی ملکیان به صورت آنلاین جمعه چهاردهم شهریور ساعت ۱۸ برگزار خواهد شد.در «روز جهانی خیریه» که به مناسبت سالروز فوت مادرترزا به این نام، نام‌گذاری شده است، مصطفی ملکیان پیرامون موضوع «آگاپه؛ در آینه زندگی مادر ترزا» سخنرانی خواهد کرد و رسما فعالیت پلتفرم آگاپه آغاز خواهد شد.بر اساس چشم‌انداز و مأموریت تعریف شده در آگاپه که توسعه و ترویج هوشمندانه نیکوکاری در سطح جامعه است، «سامانه هوشمند سازمان‌های مردم نهاد» مدل‌سازی و طراحی شده است
.آگاپه، پلتفرمی است که با تسهیل ارتباطات بین سازمان‌های مردم‌نهاد، نیکوکاران، مددجویان و داوطلبان به خلق ارزش اجتماعی در این عرصه پرداخته و با ارایه راهکارهای فناورانه پاسخی برای رفع چالش‌ها و نیازهای فضای اجتماعی فراهم کرده است.آگاپه استارت، شروعی نو در بهبود هدفمند و هوشمندانه نیکوکاری است.گفتنی است سلسله نشست‌های «آکادمی آگاپه» با حضور دیگر استادان و فعالان موثر در عرصه‌های مختلف اخلاق، فلسفه، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، مدیریت ادامه خواهد داشت.شایان ذکر است این نشست به صورت آنلاین در اینستاگرام به آدرسhttp: //instagram.com/agapengo و آپارات به آدرس https: //www.aparat.com/Agapengo/live به صورت زنده پخش خواهد شد.
سازمان ملل متحد و خیریه
سازمان ملل در سایه همبستگی جهانی قصد دارد نیازهای آسیب‌پذیرترین و فقیرترین افراد بشر را در سراسر جهان شناخته و با کمک نهادهای خصوصی آنها را برطرف کند. فقر در سراسر جهان وجود دارد اعم از کشورهای پیشرفته صنعتی یا کشورهای در حال توسعه. متاسفانه با فقدان امکانات آموزشی و فرهنگی به آسانی فقر فرهنگی در میان جوامع دیده می‌شود که می‌تواند فقر مادی در مناطق محروم را به وجود آورد.
بانک گرامین
«بانک گرامین» یکی دیگر از موسسات انسان‌دوستانه بزرگ دنیا است که ابتکار جالبی برای اعطای کمک‌های مالی به اقشار محروم در بنگلادش به کار برده است. فعالیت این بانک در حوزه اعطای وام‌های کوچک به افراد فقیری است که فاقد وثیقه، اشتغال پایدار و سابقه اعتباری قابل اثبات هستند. محمد یونس، موسس این بانک، نخستین وام را در سال ۱۹۷۶ پرداخت کرد. او ۲۷ دلار از پولی را که داشت به ۴۲ نفر از روستاییان زنجیرساز منطقه چوپرا قرض داد تا با این مبلغ کم قادر به ادامه کار باشند. سپس به اعطای این گونه وام‌ها ادامه داد و در مرحله بعد کلاس‌هایی را برای وام‌گیرندگان تشکیل داد تا به آنها بیاموزد چگونه با وام اندک وضع زندگی خود را اندکی بهبود دهند.او حاضر شد به کسانی وام بدهد که هیچ بانک تجاری به آنها وام نمی‌داد؛ زنان بیوه، کارگران زمین‌های اربابان و سرمایه‌داران، رانندگان، رفتگران و حتی گدایان. این وام‌ها که خرده اعتبار نام گرفت، به راه‌حلی عملی برای مبارزه با فقر روستایی در بنگلادش تبدیل شد و باعث الهام گرفتن نهادهای دیگر کشورهای درحال توسعه برای انجام برنامه‌های مشابه شد. بانک گرامین تا سال۲۰۰۶ مبلغ ۱/۵میلیارد دلار به ۳/۵میلیون متقاضی وام داده است.
نگاهی به سازمان‌های خیریه مردم‌نهاد در دنیا
«ان‌جی‌او»ها یا همان سازمان‌های مردم‌نهاد سازمان‌هایی هستند که با مشارکت مردم به‌طور داوطلبانه و مستقل از دولت‌ها شکل گرفته‌اند و به دنبال سودآوری نیستند، بلکه اهدافی عام‌المنفعه را دنبال می‌کنند. فعالیت‌های حمایتی سازمان‌ها در سراسر دنیا نشان از توسعه‌یافتگی و احساس مسئولیت اجتماعی شهروندان این جوامع دارد. راه‌اندازی چنین سازمان‌هایی در دو قرن اخیر در دنیا رشد چشمگیری داشته، به‌طوری که تعداد انجیاوها در آمریکا حدود یک‌ونیم میلیون، در روسیه ۲۷۷هزار و در هند حدود ۳/۳میلیون در سال ۲۰۰۹ تخمین زده شده است.در هند به‌ازای هر ۴۰۰ نفر یک ان‌جی‌او وجود دارد و رقم کل انجیاوها در هند چند برابر تعداد مدارس ابتدایی و مراکز بهداشت در این کشور است.
سازمان «آکسفام»
سازمان بین‌المللی «آکسفام» مستقر در آکسفورد انگلیس سال۱۹۴۲ با هدف مبارزه با فقر و بهبود شرایط زندگی مردم در سراسر جهان تأسیس شد. آکسفام متشکل از ۱۵ سازمان در ۹۸کشور است که در زمینه‌های مبارزه با فقر، برابری جنسیتی، آموزش و مبارزه با بیماری‌های مختلف فعالیت می‌کند.یک نمونه از برنامه‌های موفق این بنیاد در سال ۲۰۰۳ با همکاری دو سازمان آکسفام انگلیس و نیوزلند در یکی از شهرهای ویتنام اجرا شد که میزان حضور کودکان را در مدرسه افزایش داد. با اجرای این برنامه تنها در مقطع ابتدایی ۵۳درصد از کودکان به‌طور منظم در مدرسه حاضر شدند و از نکات مهم این برنامه حضور قابل توجه دختران در مدرسه بود.
جایگاه ایران در حوزه نیکوکاری در جهان چگونه است؟
موسسه تحقیقاتی گالوپ هر ساله در گزارشی «شاخص تعهد مدنی» (Civic Engagement Score) را برای کشورهای گوناگون منتشر می‌کند. این شاخص درواقع نوعی شاخص نیکوکاری است و تمایل شهروندان را در سه مورد اندازه می‌گیرد: پرداخت پول به خیریه‌ها؛ میزان فعالیت‌های داوطلبانه و کمک به افراد ناشناس. بر اساس این شاخص که در سال ۲۰۱۸ منتشر شده، ایران در رتبه ۲۹ از میان ۱۴۶ کشور دنیا قرار گرفته است.
در این گزارش آمده است که میزان کمک‌های نقدی خیریه‌ای در هر کشور نمی‌تواند معیار خوبی برای سنجش گسترش نیکوکاری در یک کشور باشد، لذا در این نظرسنجی به جای آنکه میزان کمک‌ها بررسی شود، تعداد بخشندگان و نیکوکاران در یک جامعه مورد توجه واقع شده است.
این نظرسنجی سال ۲۰۱۷ میلادی در ۱۴۶ کشور دنیا اجرا شد و بیش از ۱۵۳هزار نفر از افراد بالای ۱۵سال را به دو شیوه تلفنی و حضوری مورد پرسش قرار داد و براساس آن، کشورهای مختلف رتبه‌بندی شدند.
بر اساس نتایج، به‌طور متوسط از هر ۱۰ نفر، بیش از چهار نفر در یکی از ماه‌های سال ۲۰۱۷ میلادی به یکی از سه شکل زیر در فعالیت‌های نیکوکاری و داوطلبانه اجتماعی شرکت کرده‌اند: ۱-مقداری پول در اختیار یک موسسه خیریه قرار داده‌اند ۲- به‌طور منظم مقداری از وقت و انرژی خود را صرف فعالیت داوطلبانه در یک سازمان مردم‌نهاد یا خیریه کرده‌اند و ٣_ به غریبه‌ای که به کمک نیاز داشته است، یاری رسانده‌اند.
بر این اساس، ۲,۲میلیارد نفر از جمعیت جهان در آن بازه به غریبه‌ای که نیازمند کمک بوده است، یاری رسانده‌اند، ۱.۴میلیارد نفر به خیریه‌ها کمک مالی رسانده‌اند و حدود یک‌میلیارد نفر از جمعیت جهان نیز مقداری از وقت و انرژی خود را صرف فعالیت در یک سازمان مردم‌نهاد یا خیریه کرده‌اند.
کشور میانمار بیشترین میزان کمک به خیریه را داشته (۸۸درصد جمعیت اظهار کرده‌اند تا به حال پرداخت نیکوکارانه داشته‌اند) و یمن کمترین درصد مشارکت مردم در پرداخت خیریه‌ای را داشته است
دیدگاه تان را بنویسید