۵۵آنلاین :
ارزش سالانه تجارت جهانی زیتون بیست و چهار میلیارد یورو ذکر شده است. میزان صرفه اقتصادی زیتون در حالی رو به افزایش است که کشورهای مختلفی مانند ژاپن به این عرصه وارد شده یا در حال ورود هستند.
در حوزه کشوری به گفته رییس شورای ملی زیتون سید احمد بلند نظر سالیانه به مقدار ۲۰۰۰۰ تن روغن زیتون نیازمندیم که از این میزان ۱۲۰۰۰تا ۱۵۰۰۰ با واردات تامین می شود. آمار مذکور می تواند تداعی کننده سوالاتی در ذهن خواننده باشد از جمله: «چه استراتژی اتخاذ شده که به جای خودکفایی بیشتر نیازمان در این حوزه را از طریق واردات تامین می کنیم؟» جهت واکاوی دقیق این معضل اقتصادی بر روی مرکز اصلی میوه زیتون یعنی شهر رودبار استان گیلان متمرکز شدم:
در دیار شکوفه های زیتون با وجود اینکه ۸۳۵۹ هکتار از باغ های آن به کشت زیتون اختصاص یافته و ۸۰درصد اقتصاد این شهر از سبد تولیدی زیتون تأمین می شود اما منافع کسب شده کامل نیست.
به عبارت ساده تر چون کشاورز از احتیاجات بازار اخبار دقیقی ندارد؛ در جایی که بایست به سوی استحصال روغن هدایت شود به سمت فروش زیتون سوق پیدا کرده یا در جای دیگر به جای فروش زیتون خام محصول را فرآوری کرده و به بازار عرضه می کند. صد البته که باغدار سود حاصل می کند چون «زیتون اقتصادی» است ولی با کسب اطلاعات کارشناسی می توانست تا چند برابر افزایش سود داشته باشد و ضمن تامین نیاز فردی، اهداف اجتماعی، سیاسی را برآورده کند.
همه این موارد به این معناست که تمهیدات بکارگیری شده بر اساس مبادله سنتی زیتون بوده است. در حالی که اگر با سیاست دگرگونی اپیدمی رایج تجاری زیتون عمل می شد بایستی به بازارهای هدف کشوری، منطقه ای و جهانی توجه می شد.
حال عملکرد سیاست گذاران و مسئولان اجرایی را مرور کنیم؛ متولیان و تصمیم سازان این میوه استراتژِیک در شهرستان همت خود را صرف طرح هایی همچون: مبارزه با آفت مگس زیتون، جوانسازی درختان زیتون کرده اند اما این مواردکافی نیست و سوالات زیر قابل طرح است:
سهم ریالی شهر رودبار در تامین روغن زیتون داخلی چه میزان است؟ چرا سیاستگذاران محلی و کشوری، باغداران را به سمت تولید روغن زیتون سوق نمی دهند؟آیا برای ورود به بازار جهانی برنامه ای میان مدت یا بلند مدتی اندیشیده شده است؟ آیا زیر ساخت های صاداراتی برای کشاورزان رودباری فراهم شده است؟ کشاورزان رودباری چه زمان می توانند جشن وداع با آفت مگس زیتون را برگزار کنند؟ تا چه زمانی باغدار داغدار آفت میوه هایش باشد و محصول را زودتر از موعد برداشت کند؟چرا نسبت سطح جوانسازی به میزان کل سطح کشت زیتون بسیار ناچیز است؟با توجه به اینکه بعضی از مناطق این شهرستان به لحاظ وجود درصد بالای روغن در زیتون پرورش یافته زبانزد هستند؛ چرا زمینهای این مناطق بایر مانده است؟ چرا زمینهای مذکور بین جوانان داوطلب خواستار شغل تقسیم نمی شود؟
با این تفاسیر تا زمانی که رویکرد مبتنی بر «اقتصاد زیتون محور» نباشد حتی در مهد زیتون ایران شاهد واردات زیتون و مشتقات آن هستیم و خواهیم بود.
منبع: زیست بوم
دیدگاه تان را بنویسید