ماندگار ی عکس‌های کرونا در تاریخ ایران

گفت‌وگویی با وحید سالمی ـ عکاس خبری ـ نحوه کار عکاسان در وضعیت جدید را جویا شده است.

کلیه تصاویری که از وحید سالمی در این مصاحبه استفاده شده، با اجازه خود اوست.

 من از فضای بیمارستانی و فضایی که خیلی نزدیک به بیماران کرونایی بود، عکسی نگرفتم ولی همکارانم از بیماران، فضای بیمارستانی، افرادی که فوت کردند، تشییع، تدفین و تغسیل آنها تصاویری را به ثبت رسانده‌اند. این تصاویر عکس‌های خیلی خوبی بودند و برخی از آنها حتما در تاریخ عکاسی کشور باقی خواهند ماند.

«در شرایط قرنطینه، تعطیلی کسب و کارها و خلوتی خیابان‌ها سوژه‌های جالبی برای عکاسی بودند. آیا تصاویری از آنها به ثبت رسانده‌اید؟» پاسخ می‌دهد: بله؛ از خیابان‌های خلوت، تعطیلی و بازگشایی دوباره کسب و کارها، تعطیلی بازارهای اصلی در شب عید و وضعیتی که برای آنها غیر معمول بود و تغییرات زندگی روزمره، عکس‌های متعددی گرفتم.

او همچنین عنوان می‌کند که به عنوان یک عکاس خبری با سوژه‌های عکاسی خود گپ و گفتی داشته است که وضعیت پیش آمده برای مردم غیرطبیعی بوده و باعث سردرگمی‌شان شده بود.

این عکاس همچنین درباره تأثیر شیوع کرونا در روند کاری خود می‌گوید: تنها تأثیر مستقیم این شرایط، از نظر حفاظت و رعایت شرایط بهداشتی بود و تأثیر دیگری نداشته است؛ فقط باید مراقب می‌بودیم که در زمان حضور در بین مردم، موارد بهداشتی را رعایت کنیم تا مبتلا نشویم.

آخرین تجربه ایران از چنین بحرانی به سال ۱۳۲۱ باز می‌گردد

او وضعیت کنونی را با شیوع بیماری تیفوس در ایران در سال ۱۳۲۱ با ورود نیروهای متفقین (لهستانی) به ایران مقایسه می‌کند و می‌گوید: زمانی که ایران در بحبوحه جنگ جهانی دوم توسط نیروهای متفقین اشغال شد، بیماری تیفوس شیوع پیدا کرد و افراد زیادی از بین رفتند. شیوع تیفوس در ایران آخرین تجربه چنین اپیدمی در کشور بود. عکس‌هایی از آن زمان باقی مانده است که به احتمال زیاد توسط عکاسان خارجی به ثبت رسیده است؛ چون در ایران دسترسی مردم به دوربین خیلی نبوده است و افراد محدودی امکان ثبت عکس از آن وضعیت را داشته‌اند.

سالمی در پاسخ به اینکه عکاسی خبری در نشان دادن این وقایع به آیندگان تا چه حد تأثیرگذار خواهد بود؟ اظهار می‌کند: عکاسی خبری تأثیراتی که در چند دهه گذشته داشته است، اکنون ندارد؛ زیرا امروزه مردم به راحتی به رسانه‌های اجتماعی دسترسی دارند و روزانه عکس و فیلم‌های مختلفی از اتفاقات گوناگون می‌بینند. چند دهه گذشته به مراتب بارها مرگ و میرهای گسترده بیشتر به علت قحطی و کمتر بیماری، داشته‌ایم. در آن زمان مردم خیلی به دوربین دسترسی نداشتند و نقش عکاسان پررنگ‌تر بود.

او ادامه داد: اکنون نمی‌توان گفت که عکاسان نقش خیلی پررنگی در ثبت وقایع دارند، البته عکس‌هایی گرفته‌اند که در تاریخ خواهد ماند و استفاده خواهد شد به خصوص آنهایی که در عمق زندگی مردم نفوذ می‌کنند. عکاسانی که خیلی عمیق‌تر برخورد می‌کنند ممکن است حالا تأثیر خیلی بیشتری روی مردم بگذارند. البته کلیه این عکس‌ها در تاریخ باقی خواهد ماند چه سطحی و چه عمقی.

«آیا این اتفاق تأثیری در دنیای عکاسی خبر خواهد داشت؟» می‌گوید: هر بحران خیلی بزرگی که به وجود می‌آید، تعدادی عکاس جدید جذب می‌کند؛ چون این اتفاقات جذابیت‌هایی دارد که باعث جذب عکاسان جدید می‌شود. همانگونه که انقلاب‌ها و جنگ‌ها نیز عکاسان جدیدی را جذب می‌کردند. یکی دیگر از تأثیرات آن روی مارکتینگ و کسب و کار رسانه‌ها خواهد بود که باید دید چه پیش می‌آید؟ البته این امر به اقتصاد دنیا و تأثیر آنها روی اقتصاد رسانه‌ها مربوط است.