اسرای جنگ ایران و عراق پس از ۳۵ سال؛ افسردگی و خودکشی همچنان سایه‌افکن | وضعیت نگران‌کننده اسرای ایرانی جنگ و افزایش خودکشی

روایت اعتماد از وضعیت اسرای ایرانی جنگ ایران و عراق پس از ۳۵ سال

میزان خودکشی در میان اسرای جنگی بالاست

امروز سی و پنجمین سالگرد بازگشت اسرای ایرانی جنگ ۸ ساله از عراق است. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که ۶۹ ماه به طول انجامید، خسارتی بالغ بر ۶۴۴ میلیارد دلار به کشور وارد کرد و طی آن، ۱۹۰ هزار رزمنده شهید و ۳۲۰ هزار نظامی و غیرنظامی جانباز شدند. در همین دوره، بیش از ۴۱ هزار نفر اسیر نیروهای بعث عراق شدند.

از آغاز جنگ ایران و عراق در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹، ۴۱ هزار و ۷۳۱ نفر شامل رزمندگان ارتشی، سپاهی و بسیجی، غیرنظامیان، امدادگران هلال احمر و پزشکان خط مقدم، توسط عراق اسیر و به اردوگاه‌های این کشور منتقل شدند. اسرای ایرانی دوره اسارت خود را در ۲۸ اردوگاه واقع در استان‌های الانبار، صلاح‌الدین، نینوا، دیالی و بغداد سپری کردند. در این میان، پنج اردوگاه با ساخت اردوگاه‌های بزرگ‌تر تعطیل شدند و هشت اردوگاه معروف به «اردوگاه‌های مفقودین» شامل شماره‌های ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۹، ۲۰، بعقوبه و نهروان، تا مرداد ۱۳۶۹ و آغاز بازگشت اسرا به ایران، از دید صلیب‌سرخ جهانی پنهان نگه داشته شدند. بیشترین موارد نقض حقوق اسرای جنگی در این اردوگاه‌ها رخ داد و بازرسان صلیب‌سرخ هیچگاه موفق به ملاقات با اسرای این اردوگاه‌ها نشده و تخلفات رژیم بعث را به مجامع بین‌المللی گزارش نکردند.

یک اسیر جنگی در کتاب خود روایت کرده است که در میان اسرای ایرانی، شیوع بالای انزواطلبی، اختلالات روانی و تظاهرات پارانوییدی مشاهده شده است. همچنین بیماری‌های حاد گوارشی، قلبی-عروقی و مشکلات سیستم استخوانی، اختلال حافظه و تمرکز، کاهش وزن، سوءتغذیه طولانی و صدمات جسمی شدید، از جمله ضربات به سر و سایر جوارح، شایع بوده است. متأسفانه، میزان خودکشی میان اسرای جنگی بالا گزارش شده که ناشی از افسردگی شدید دوران اسارت است.

این روایت تلخ نشان می‌دهد که اثرات جنگ نه تنها در زمان نبرد، بلکه سال‌ها پس از بازگشت به کشور، ادامه داشته و همچنان بر زندگی اسرای جنگ تاثیرگذار است.