الان مردم دارایی‌های خود را بیشترمی فروشند

بیش از دو ماه است که از شناسایی اولین بیماران مبتلا به‌کرونا در ایران می‌گذرد.

بی‌اعتنایی به‌قدرت بالای سرایت این بیماری در ابتدای امر و جلوگیری از قرنطینه قم (اولین شهر درگیر کرونا)، باعث شد تا رفته‌رفته تمامی استان‌های کشور بحران کرونا را از نزدیک لمس کنند.

این همه‌گیری متاسفانه مسبب ابتلای 90 هزار و 481 نفر از ایرانیان به‌ویروس کووید-19 در طول 67 روز گذشته شد.

در این مدت 5710 نفر جان خود را از دست دادند و خوشبختانه 69 هزار و 657 نفر، پس از بهبودی از بیمارستان‌ها مرخص شدند.

با این اوصاف همچنان 15 هزار و 114 نفر بیمار قطعی کرونا در کشور تحت درمان هستند که همین تعداد می‌توانند بستری برای موج جدید اپیدمی کرونا شوند.

از این‌رو دولت از چندی پیش طرح فاصله‌گذاری اجتماعی را به‌اجرا گذاشت و به‌دنبال این طرح بسیاری از اصناف و اقشار، به‌ویژه کارگران، شغل خود را از دست دادند. کارگرانی که با توجه به‌شکاف درآمدهایشان با هزینه‌ها شاید برای یک هفته هم پس‌اندازی نداشته باشند، در حدود دو ماه اخیر ناچارا بدون شغل و درآمدی به‌معیشت خود ادامه دادند. آنهایی هم که طی سال‌های اخیر اندوخته‌ای برای خود کنار گذاشته بودند، حالا پس‌اندازشان به‌پایان رسیده و به‌نظرمی‌رسد به‌فروش دارایی‌هایشان روی آورده‌اند.

فقط کافی است این روزها نگاهی به‌طلافروشی‌های سطح شهر بیندازیم تا متوجه ازدحام غیرعادی آنها شویم. اما آیا مردم برای خرید طلا به این بازار هجوم آورده‌اند؟ پاسخ منفی است؛ بسیاری از افرادی که این روزها در طلا‌فروشی‌ها مشاهده می‌شوند، نه‌خریدار، بلکه فروشنده طلا هستند.

آنها تنها اندوخته خود را هم به‌بازار آورده‌اند تا آن را به‌پول نقد تبدیل کنند و روزهای سخت کرونایی را پشت سر بگذارند. این اتفاق علاوه‌براینکه در تضاد با طرح فاصله‌گذاری اجتماعی و خطرآفرین است، نشان از معیشت سخت مردم در این روزها دارد. مردمی که مدتی را در قرنطینه بودند و حالا با موج جدید گرانی‌ها به‌بهانه کرونا مواجه شده‌اند.

افزایش هزینه‌های زندگی در پایتخت

استقبال مردم از فروش طلا و سایر دارایی‌هایشان را نمی‌توان تنها از یک بعد بررسی کرد. گذران معیشت تنها یک از این ابعاد است که البته آن را هم نباید نادیده گرفت. طبعا گروهی از مردم که در هفته‌های اخیر رشد سراسیمه بورس را مشاهده‌ کرده‌اند، این روزها احساس عقب‌ماندن از سایر افراد را دارند. آنها که پیش از این با خرید طلا، ارز یا سکه درصدد حفظ ارزش سرمایه خود بودند، به‌‌دنبال راهی می‌گردند تا از بازدهی بالای بازار سرمایه بهره‌مند شوند. از این‌رو گویا قرار است هر آنچه در چنته دارند را تبدیل به‌سهام بورسی کنند. البته گروهی از کارشناسان این نوع رفتار مردم را هیجانی و جوزده قلمداد می‌کنند و شرایط کنونی بازار سرمایه را به‌تجربیاتی نظیر سرمایه‌گذاری در شرکت‌های هرمی، استقبال از موسسات مالی و اعتباری، هجوم به‌بازار ارز در سال 96 و ... تشبیه می‌کنند و به‌سرنوشت نقدینگی موجود در بورس چندان خوش‌بین نیستند. گذشته از درستی یا نادرستی چنین تحلیلی، می‌توان رفتار مردم را از جنبه دیگری هم بررسی کرد. طبعا هیچ کارشناسی شکاف ایجادشده بین هزینه‌ها و تورم موجود با درآمدهای مردم را انکار نمی‌کند. مردمی که به‌دلیل رشد لجام‌گسیخته تورم، هر روز با سرعت بیشتری ارزش سرمایه و دارایی خود را از دست می‌دهند چاره‌ای جز این ندارند که هر‌بار شانس خود را در یک بازار محک بزنند. بسیاری از آنها نه از روی فرصت‌طلبی، بلکه از روی اجبار و برای گذران معیشت خود دست به‌چنین رفتارهای پرریسکی می‌زنند. به‌ویژه در ایامی که کرونا بسیاری از کسب‌وکارها و مشاغل را از پای درآورده، اقشار مختلف به‌دنبال راهی برای افزایش سرمایه خود می‌گردند. حال که بورس در روند صعودی قرار گرفته و دولت هم به‌آن چراغ سبز نشان داده، نمی‌توان به‌مردم خرده گرفت که چرا به‌فکر سرمایه‌گذاری هستند. طبعا این انتظار زیادی است که از افرادی که در اندیشه تامین معیشت خود هستند بخواهیم بدون هیجان اقدام به‌خریدوفروش سهام، ارز، طلا و ... کنند. متاسفانه طرح‌های حمایتی هم که دولت در برهه کنونی درنظر گرفته کمک چندانی به‌شهروندان شهری نمی‌کند که در رده‌بندی گرانترین شهرهای دنیا، فقط در طول یک سال 14 پله صعود داشته است. براساس گزارش «واحد اطلاعات اکونومیست»، بازوی تحقیقاتی نشریه انگلیسی «اکونومیست»، شاخص هزینه‌های زندگی در تهران 52 تعیین شده؛ بدان‌معنا که متوسط هزینه زندگی در پایتخت ایران تقریبا نصف شهر نیویورک بوده که این شاخص در مقایسه با سال قبل شش واحد افزایش داشته است. اما در حوزه درآمدی هم ما چنین پیشرفتی داشته‌ایم؟ طبیعتا اگر درآمدها با چنین سرعتی پیش می‌رفت در نظرسنجی اخیر ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران)، 4/64 درصد مردم خود را نیازمند حمایت‌های دولت در ایام کرونا نمی‌دانستند. حال که کمک‌های دولتی کفاف معیشت آنها را نمی‌دهد، قطعا این افراد به‌راه‌های دیگری نظیر فروش دارایی‌های خود که گاه جنبه یادگاری و ارزش معنوی دارند روی می‌آورند.

فروش طلاهای خانگی؛ از تامین معیشت تا پرداخت بدهی‌ها

رئیس انجمن تخصصی طلا و جواهر تهران در رابطه با دلیل هجوم مردم به‌طلا‌فروشی‌ها می‌گوید: در این ایام دهک پایین برای تامین امرار معاش و دهک بالا برای پاس‌کردن چک و پرداخت بدهی‌های خود نسبت به‌فروش طلاهای خود اقدام می‌کنند. به‌گفته محمد کشتی‌آرای به‌دلیل نبود فروش از سوی طلافروشی‌ها و کمبود نقدینگی، بعضا مشاجراتی هم صورت می‌گیرد.

رشد قیمت طلا به‌رغم افزایش عرضه

با اینکه با افزایش عرضه طلاهای خانگی به‌بازار انتظار می‌رفت قیمت‌ها تا حدودی تعدیل شود، اما نرخ‌های مندرج در سایت اتحادیه ذی‌ربط نشان از روند صعودی قیمت‌ها دارد. چنان‌که روز گذشته قیمت هر گرم طلای 18 عیار تا 640 هزار تومان پیش رفت. سکه تمام بهار آزادی نیز در آستانه ورود به‌کانال شش میلیون و 500 هزار تومان قرار گرفت. البته به‌طور سنتی قیمت طلا در بازار تهران بیشتر از نرخ‌های جهانی طلا و قیمت دلار در بازار داخلی نشأت می‌گیرد که در روزهای گذشته شاهد افزایش قیمت‌ها در این دو بازار بودیم.